Spisak arheologa

Laslo Sekereš sa keremičkom posudom i mistrijom na arheološkom iskopavanju

Arheologija (od grčkih reči αρχαίος = star, (u savremenom grčkom i prastar) i λόγος = nauka, reč, misao) je nauka koja izučava materijalne ostatke, tj. sve uočljive tragove ljudskih delatnosti radi upoznavanja njihove sadržine u određenom vremenu i prostoru, kao i njihovog značenja u određenom socijalnom, ekonomskom i istorijskom okruženju.

A

• Barbara G. Adams, britanski arheolog, egiptolog i stručnjak za predinastičku istoriju. Radila je dugi niz godina u Hierakonpolisu, gde je bila jedna od direktora ekspedicije, a pre toga je radila u Muzeju egipatske arheologije „Petri“ u Londonu.
• Branislav Anđelković, srpski muzičar, arheolog, egiptolog i docent na Filozofskom Fakultetu Univerziteta u Beogradu.
• Dragana Antonović, srpski arheolog, specijalizovana za praistoriju i paleometalurgiju Balkana. Bila je predsenica Srpskog arheološkog društva.
• Marko Aleksić, srpski arheolog, istoričar i popularizator nauke.

B

• Robert Balard, američki okeanograf i pomorski arheolog i profesor okeanografije na univerzitetu Roud Ajland.
• Đuro Basler, jugoslovenski i bosanskohercegovački istoričar, arheolog i konzervator, rođen u Sijekovcu kod Bosanskog Broda.
• Ludvig Borhart, nemački arheolog, arhitekta i egiptolog. Godine 1907, osnovao je „Nemački arheološki institut“ u Kairu i bio je u njemu direktor, sve do 1928. godine.
• Ruđer Bošković, srpski fizičar, astronom, matematičar i diplomata iz srednjovekovnog Dubrovnika i jedan od najznačajnijih naučnika svoga vremena, uvršten među 100 najznamenitijih Srba svih vremena.
• Viktor Berar, francuski helenista, arheolog, političar diplomata i pisac.
• Srbislav Bukumirović, srpski informatičar, arheolog, multimedijalni producent i urednik.
• Aleksandar Bulatović, srpski arheolog i viši naučni saradnik Arheološkog instituta u Beogradu.
• Bogdan Brukner, srpski arheolog, akademik i profesor na Filozofskom Fakultetu u Novom Sadu.

V

• Džesi Valter, američki antropolog, arheolog, pisac i prirodnjak.
• Mihailo Valtrović, srpski arheolog i prvi profesor arheologije na Filozofskom fakultetu u Beogradu i utemeljivač srpske arheologije.
• Miloje Vasić, srpski arheolog, profesor na Beogradskom univerzitetu i član SANU.
• Johan Vinkelman, nemački arheolog i istoričar umetnosti, osnivač teorije klasicizma i autor prve velike sinteze u likovnoj umetnosti.
• Džon Gardner Vilkinson, britanski egiptolog i arheolog, jedan od osnivača britanske egiptologije.. Tokom 12 godina, od 1821, sistematski je istraživao arheološke lokalitete u Egiptu i Nubiji, uključujući Karnak, grobnice u Dolini kraljeva i Gebel Barkal, planinu pored četvrte katarakte.
• Tadeuš Volanjski, poljski arheolog, slovenofil i autor hipoteze o slovenskome postanku Etruščana.
• Čarls Voldstajn, englesko-američki arheolog.
• Gordana Marjanović Vujović, srpski arheolog i upravnik Arheološkog odeljenja Narodnog muzeja u Beogradu. Bavila se pretežno slovenskom arheologijom.
• Nikola Vulić, srpski istoričar, klasični filolog i arheolog, predavač na Velikoj školi u Beogradu i Beogradskom univerzitetu i jedan od najznačajnijih srpskih proučavalaca antičke prošlosti.

G

• Branko Gavela, srpski arheolog i istoričar umetnosti cincarskog porekla.
• Draga Garašanin, srpski arheolog, upravnica Muzeja grada Beograda, upravnica praistorijskog odeljenja Narodnog muzeja i žena Milutina Garašanina.
• Milutin Garašanin, srpski arheolog, akademik, profesor na Filozofski Fakultet Univerziteta u BeograduFilozofskom Fakultetu Univerziteta u Beogradu, redovni član Nemačkog i Austrijskog arheološkog instituta, član Instituta za praistoriju Italije, potpredsednik Međunarodne unije za proučavanje jugoistočne Evrope pri UNESKO-u i generalni sekretar SANU.
• Marija Gimbutas, litvansko-američki arheolog, poznata po izučavanju neolita i bronzanog doba Evrope.
• Dušan Glumac, srpski filozof i univerzitetski profesor.
• Zigmunt Gloger, poljski istoričar, arheolog i etnograf.
• Miodrag Grbić, arheolog prve generacije školovanih arheologa u Srbiji, pionir u naučnim istraživanjima naših do tada neotkrivenih praistorijskih i antičkih nalazišta.
• Andre Leroa Guran, francuski arheolog, jedan od najistaknutijih arheologa, antropologa i paleontologa 20. veka, čija je specijalnost bila praistorija. Bio je profesor u Lionu i Parizu, direktor muzeja franc. Musée de l'Homme, najvećeg francuskog etnološkog muzeja.
• Nadežda Gavrilović Vitas, srpski arheolog, klasična arheologija, naučni savetnik Arheološkog instituta u Beogradu

E

• Artur Evans, britanski arheolog koji je otkrio najpoznatiji lokalitet minojske kulture - Knosos, na Kritu.
• Džon Evans, engleski arheolog i geolog; otac Artura Evansa.

Z

• Đorđe Mano Zisi, srpski arheolog, profesor muzeologije na Filozofskom fakultetu u Beogradu, naučni savetnik Arheološkog instituta i šef Antičkog odeljenja Narodnog muzeja u Beogradu.
• Stipan Zlatović, hrvatski istoričar arheolog i teolog.

I

• Aleksandar Ivanović, srpski arheolog.
• Ištvan Ivanji, profesor u Subotičkoj gimnaziji, istoričar i arheolog, osnivač i prvi bibliotekar Gradske biblioteke u Subotici.

J

• Đorđe Janković, srpski arheolog, doktor nauka i profesor univerziteta.
• Ivana Iskra Janošić, srpski arheolog, doktor humanističkih nauka, viši muzejski savjetnik (u penziji) i bivša direktorka Gradskog muzeja u Vinkovcima.
• Ivan Jastrebov, ruski diplomata, istoričar, etnograf i arheolog; bio je konzul u Skadru, Prizrenu, Janjini i Solunu.
• Borislav Jovanović, srpski arheolog i redovni član SANU.
• Ofer Bar Josef, izraelski arheolog, profesor praistorijske arheologije na Harvard univerzitetu i kustos Paleolitske arheologija u Pibodi muzeju arheologije i etnologije. Paleolit je period koji najviše izčava.
• Ignjat Jung, prvi sremski arheolog. Kao amater, prikupljao je podatke i, zajedno sa detaljnim crtežima, slao ih časopisu Vjesnik hrvatskog arheološkog društva.
• Markus Junkelman, nemački istoričar i eksperimentalni arheolog.

K

• Feliks Kanic, austrougarski putopisac, arheolog i etnolog i jedan od najvećih poznavalaca jugoistočne Evrope. Bio je kraljevski ugarski savetnik i vitez austrijskog ordena Franje Josifa, nosilac medalje za nauku i umetnost, nosilac srpskog Takovskog ordena i ordena Svetog Save i počasni član Kraljevske saksonske akademije nauka.
• Kirnijak iz Ankone, renesansni humanista i kolekcionar antikviteta sa prostora današnje Italije. Često se naziva ocem arheologije.
• Eugen Kirila, rumunski klasični filolog, arheolog i numizmatičar.
• Robert Koldevaj, nemački arhitekta i jedan od najznačaknijih nemačkih arheologa zatupnik staroazijske arheologije i važi kao osnivač savremene spomeničke arhitekture i istorijske arhitekture.
• Dragutin Gorjanović-Kramberger, hrvatski geolog, paleontolog i arheolog, koji je 1899. godine na lokalitetu Hušnjakovo pored Krapine u Hrvatskoj otkrio fosilne ostatke neandertalca.
• Aleksandrina Cermanović Kuzmanović, srpski arheolog, profesor na Filozofskom fakultetu u Beogradu i šef katedre za Klasičnu arheologiju.

L

• Džon Labok, engleski bankar, političar, filantrop, arheolog, biolog i poliglota; prvi arheolog koji je koristio termine paleolit i neolit.
• Ostin Henri Lajard, engleski arheolog i diplomata koji je vršio iskopavanjima u Mosulu
• Vladimir Leković, srpski arheolog poznat po radu na mnogobrojnim nalazištima raznih perioda u Srbiji i Crnoj Gori, kao i novim teorijskim modelima.
• Luis Liki, kenijski arheolog i prirodnjak koji je jedan od prvih koji su mislili da je Afrika kolevka ljudske civilizacije. Član je poznateporodice arheologa Liki.
• Ričard Liki, kenijski političar, paleontolog i konzervator i član čuvene porodice arheologa Liki.

Lj

• Šime Ljubić, hrvatski arheolog, istoričar i biograf.

M

• Dimitrije Madas, srpski arheolog koji je istraživao veliki broj značajnih lokaliteta iz svih razdoblja u mnogim krajevima Srbije. Bio je predsednik Srpskog arheološkog društva od 1983. do 1988. godine.
• Fabio Maniskalko, italijanski arheolog, specijalista za zaštitu kulturnog dobra i esejista. On je prvi na svetu primenio pravila Haške konvencije iz 1954. godine o zaštiti kulturnog dobra u slučaju oružanog sukoba.
• Snežana Marinković, srpski arheolog, stručnjak za praistoriju srednjeg Banata i muzejski savetnik u Narodnom muzeju u Zrenjaninu.
• Gabrijel Mortilje, francuski antropolog i arheolog, jedan od osnivača francuske antropološke škole, koji je napravio klasifikaciju kamenog doba i razvoja kultura praistorijskog čoveka. Njegov model je baziran na linearnoj teoriji ljudske evolucije.
• Živko Mikić, srpski arheolog, redovni profesor Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu i istaknuti fizički antropolog.
• Aleksander van Milingen, škotski naučnik, istoričar, arheolog, profesor i sveštenik.
• Monika Milosavljević, srpski teorijski arheolog i docent na Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu.
• Petar Milošević, srpski arheolog iz Sremske Mitrovice.
• Đorđe Milosavljević, srpski arheolog zaposlen u privrednom društvu za izgradnju, obnovi i rekonstrukciju građevinskih objekata KOTO d.o.o u sektoru za konzervatorsko-restauratorkse poslove

N

• Jon Nestor, rumunski arheolog, profesor arheologije na Univerzitetu u Bukureštu, dopisni član Akademije nauka Rumunije i član brojnih naučnih i stručnih organizacija u Rumuniji i inostranstvu.
• Lubor Niderle, češki antropolog, arheolog, etnograf i istoričar.

O

• Marsel Ot, belgijski arheolog i profesor praistorije na Univerzitetu u Liježu. Specijalista je za religiju, umetnost, sociobiologiju i Gornji Paleolit u Evropi i Srednjoj Aziji.

P

• Aleksandar Palavestra, srpski arheolog i redovni profesor Filozofskog Fakulteta u Beogradu koji se bavi teorijskom arheologijom, heraldikom i studijom ćilibara.
• Vladimir Petković, srpski istoričar umetnosti, arheolog, član SANU. Glavna oblast istraživanja mu je bila srpska srednjovekovna umetnost, posebno fresko-slikarstvo. U srpskoj istoriografiji postavio je temelje naučnog izučavanja spomeničke baštine.
• Petar Patrović, srpski arheolog, klasični filolog i direktor Arheološkog instituta. Bio je predsednik Srpskog arheološkog društva i urednik Glasnika Srpskog arheološkog društva. Sistematski je istraživao Istočnu Srbiju i Ponišavlje.
• Vladislav Popović, srpski arheolog, član SANU i redovni profesor Filozofskog fakulteta u Beogradu, na predmetu Metodologija arheoloških istraživanja.
• Vladimir Pecikoza, srpski arheolog i rukovodilac Programa arheologije u Istraživačkoj stanici Petnica.

R

• Dejan Radičević, srpski arheolog poznat po istraživanju srednjovekovnih nalazišta, uključujući i metropolu iz doba Nemanjića pronađenu 2013. godine na Rudniku i lokalitet „Đurine ćelije“ u susednom selu Manojlovci. Docent je na Odeljenju arheologije Filozofskog fakulteta u Beogradu i predsednik Srednjovekovne sekcije Srpskog arheološkog društva.
• Marija Rajhe, nemačka matematičarka i arheolog. Najpoznatija je po tome što je od 1940. do kraja života istraživala Naska linije.
• Aleksandar Ratković, srpski arheolog, istoričar i konzervator, poznat po istraživanju Hercegovine.

S

• Laslo Sekereš, arheolog i muzeolog iz Subotice. Od početka karijere pa sve do svoje smrti bio je saradnik Subotičkog Gradskog muzeja, kojem je jednu deceniju bio i direktor.
• Pavle Solarić, srpski lingvista, geograf, arheolog, prosvetitelj i pesnik.
• Dragoslav Srejović, srpski arheolog, kulturni antropolog, redovni profesor Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu i akademik. Rukovodio je arheološkim iskopavanjima 67 praistorijskih i antičkih lokaliteta u Srbiji, Bosni i Crnoj Gori (Duklja, Srebrenica, Lepenski Vir, Vlasac, Divostin, Gamzigrad, Šarkamen i dr.). Objavio je više od 200 radova u zemlji i inostranstvu. Za knjigu Lepenski Vir dobio je Oktobarsku nagradu Beograda (1970). Za dopisnog člana SANU izabran je 1974, a za redovnog 1983. godine. Bio je direktor Galerije SANU od 1989, a potpredsednik SANU od 1994. godine.
• Svetozar Nani Stanković, srpski arheolog, stručnjak za balkanski neolit i dugogodišnji saradnik Odeljenja za arheologiju Filozofskog fakulteta u Beogradu.
• Sofija Stefanović, srpski bioarheolog, fizički antropolog i redovni profesor na katedri za arheologiju Filozofskog fakulteta u Beogradu.
• Srđan V. Stojančev, srpski novinar, naučni publicista, arheolog, bibliofil i istraživač kulture. Jedan je od osnivača i tekući je predsednik Srpskog bibliofilskog društva.
• Igor Stojić, srpski arheolog, fizički antropolog i kulturni aktivista. Radio je u Arheološkom institutu u Beogradu, a nakon toga u Istorijskom institutu SANU u Beogradu.
• Đorđe Stratimirović, srpski arheolog i književnik. Bavio se lepom književnošću i ako je najviše objavljivao arheološke radove iz istorije jugoslovenskih naroda.

T

• Nenad Tasić, srpski arheolog i redovni profesor na odeljenju arheologije Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu na katedri za metodologiju arheoloških istraživanja. Sin je Nikole Tasića.
• Nikola Tasić, srpski arheolog-balkanolog, naučni savetnik i direktor Balkanološkog instituta SANU, redovni profesor Filozofskog fakulteta u Novom Sadu, član SANU i Evropske akademije nauka i umetnosti. Bio je treći arheolog zaposlen kao generalni sekretar SANU. Vodio je iskopavanja na četrdesetak nalazišta, najpoznatija su Vinča — Belo brdo, Belegiš, Gomolava i Gradina na Bosutuu.
• Gordana Tomović, srpski istoričar, paleograf i arheolog, specijalizovana za srednji vek.
• Stanko Trifunović, srpski arheolog poznat po istraživanju antičkih i srednjovekovnih nalazišta u Vojvodini. Muzejski je savetnik Muzeja Vojvodine u Novom Sadu.
• Sava Tutundžić, srpski arheolog, egiptolog, profesor Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu za predmet Arheologija Bliskog istoka, glavni i odgovorni urednik Zbornika Filozofskog fakulteta, predsednik Sekcije za arheologiju Bliskog istoka i član upravnog odbora Srpskog arheološkog društva, član Međunarodne asocijacije egiptologa (Berlin) i Međunarodnog biografskog centra (Kembridž).

F

• Ežen Flanden, francuski orijentalista, slikar, arheolog i političar. Flandenovi arheološki crteži i vojne skice danas se smatraju vrednijima nego njegove umetničke slike. Najpoznatiji je po crtežima i skicama staropersijskih spomenika iz ahemenidskog doba, poput Persepolisa, koje je posećivao na putovanjima s arhitektom Paskalom Kostom između 1839. i 1841.

H

• Zahi Havas, egipatski arheolog, egiptolog, bivši generalni sekretar Visokog saveta za starine Egipta (2002—2011) i prvi Ministar za starine Egipta (2011). Bio direktor platoa Gize, a takođe je istraživao arheološka nalazišta u delti Nila, Libijskoj pustinji i u Gornjem i Donjem Egiptu. Poslednjih nekoliko godina je privukao svetsku medijsku pažnju čestim pojavljivanjima u televizijskim dokumentarnim emisijama posvećenim staroj egipatskoj civilizaciji.
• Alfred Halikov, ruski arheolog i istoričar bugarskog porekla.
• Bedrih Hrozni, češki arheolog i lingvista.

Š

• Janko Šafarik, srpski lekar, numizmatičar, muzeolog i bibliotekar.
• Šen Ko, kineski naučnik i državnik Song dinastije (960—1279). Izvrsnost je pokazao na mnogim naučnim poljima i državništvu. Bio je matematičar, astronom, meteorolog, geolog, zoolog, botaničar, farmakolog, agronom, arheolog, etnograf, kartograf, enciklopedista, general, diplomata, hidrauličar, pronalazač, akademik, ministar finansija, državni inspektor, pesnik, i muzičar.
• Hajnrih Šliman, nemački arheolog koji je svoje celokupno bogatstvo stečeno u mladosti trgovinom potrošio na arheološka istraživanja. Otkrio je 1868. Troju, koristeći se podacima iz Homerovih spevova „Ilijada“ i „Odiseja“, a iskopavao je u Mikeni, Orhomenu i Itaci.
• Filip-Šarl Šmerling, belgijski lekar i praistoričar, koji je poznat po otkriću fosilnih ostataka neandertalskog čoveka. Prvi je otkrio lobanju bića koje je pripadalo neandertalcu, u dolini Enže, u Valoniji, u Belgiji, 1829. godine. Ovo je prvo otrkiće ostataka neandertalaca, pre zvaničnog u dolini reke Neander 1856. godine.