Vićentije Krdžić
Vićentije Krdžić | |
|---|---|
 | |
| Datum rođenja | 30. januar 1853. |
| Mesto rođenja | Ušće, Kneževina Srbija |
| Datum smrti | 1915. (61/62 god.) |
| Mesto smrti | Gnjilane, Kraljevina Srbija |
Vićentije Krdžić (svetovno ime Vasilije Krdžić; 30. januar 1853 — kraj 1915)[1] bio je treći srpski vladika skopske eparhije nakon ukidanja Pećke patrijaršije. Bugari su ga ubili krajem 1915.
Crkvena biografija[uredi | uredi izvor]
U manastiru Studenica završio je osnovnu školu, a bogosloviju je završio u Beogradu.[1] U manastiru Studenica zamonašio se 1873, a iste godine posvećen je u đakona. Potom je bio dvorski ćakon episkopa Vićentija Krasojevića. U čin prezvitera rukopoložen je 8. septembra 1875.[2] Do 1885. bio je u manastiru Studenica. Iguman je postao 1887, a do 1900. bio je starešina manastira Svete Trojice i Sretenja u Ovčaru. Posvećen je 1894. u arhimandrita. U manastiru Hilandar boravio je od 1900. kao saborni starac, gde ga je srpska vlada poslala sa trojicom kaluđera kako bi pokušali da reše probleme koje je manastir imao.[1][2]
Nakon smrti vladike Sevastijana Skopskoga 1905. izabran je i posvećen u Carigradu za vladiku skopske eparhije.[3] Bio je treći vladika Srbin nakon ukidanja Pećke patrijaršije. Tokom njegovoga vršenja dužnosti nastavljen je aktivan crkveni, nacionalni i prosvetni rad u Makedoniji.[3] Iako je postojao bugarski teror sve više se narod u Makedoniji vraćao u srpsku crkvenu organizaciju napuštajući Bugarsku egzarhiju.[3] Vićentije je igrao istaknutu ulogu u koordinaciji srpske četničke akcije u Makedoniji. Tokom 1907. među organizatorima srpske četničke akcije došlo je do podele na dve struje, na konzulatsku i mitropolitsku struju.[4] Vićentije se nalazio na čelu mitropolitske struje i nastojao je da potpuno preuzme rukovođenje nad revolucionarnom organizacijom i školstvom u Makedoniji.[4] Do tada su srpski konzuli upravljali revolucionarnom organizacijom i prosvetom. Mitropolitska struja imala je podršku opozicione štampe u Srbiji, a na sličan način srpskoj diplomatiji se suprostavljao i raško-prizrenski vladika Nićifor Perić.[4] Ipak već krajem 1907. konzulska struja je odnela prevagu. Premestili su nekoliko učitelja naklonjenih Vićentiju i sprečili su povezivanje Vićentija i Nićifora Perića.[4]
Smrt i nasleđe[uredi | uredi izvor]
Krajem 1915. Bugarska se uključila u Prvi svetski rat i usledilo je povlačenje srpske vojske i okupacija Srbije. Vićentije se tada povukao u Prizren, gde su ga Bugari uhapsili i sprovodili u Bugarsku.[3] Međutim na putu od Uroševca do Gnjilana opljačkali su ga i ubili. Njegov leš nije nikada pronađen, ali se prepričavalo da je leš nakon ubistva bio spaljen.[3] Godišnjica njegove smrti obeležena je 15. decembra 1940.[5]
Od 2017. godine Srpska pravoslavna crkva ga proslavlja zajedno sa igumanom Vladimirom Protićem kao svetitelje - sveštenomučenike. Crkva ga kao svetitelja spavi 16. maja po crkvenom, a 25. maja po gregorijanskom kalendaru. [6]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Sava, episkop šumadijski, Srpski jerarsi od devetog do dvadesetog veka, Evro Beograd (1996), str 76
- ^ a b Srpski književni rečnik. Knj 5, Kv-Mao. Novi Sad: Matica srpska. 2011. str. 404. ISBN 978-86-7946-085-1.
- ^ a b v g d Jergić Sava Spomenica Srpsko-pravoslavnog sabornog hrama Svete Bogorodice u Skoplje : 1835-1935 , Skoplje(1935) 252-253
- ^ a b v g Biljana Vučetić, Istorijski časopis LVII(2008)413-426
- ^ "Politika", 12. dec. 1940
- ^ „Saopštenje za javnost Svetog Arhijerejskog Sabora (SPC, 26. maj 2017)”. Arhivirano iz originala 05. 06. 2017. g. Pristupljeno 04. 06. 2017.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Vuković, Sava (1996). Srpski jerarsi od devetog do dvadesetog veka. Beograd: Evro.
- Jagodić, Miloš (2012). „Pravoslavna crkva u novim krajevima Srbije (1912-1915)” (PDF). Srpske studije (3): 101—135. Arhivirano iz originala (PDF) 23. 11. 2015. g. Pristupljeno 31. 07. 2017.
- Radić, Radmila; Isić, Momčilo (2015). Srpska crkva u Velikom ratu 1914-1918. Beograd-Gacko: Filip Višnjić, Prosvjeta.
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
