30. novembar
30. novembar (30.11.) je 334. dan godine po gregorijanskom kalendaru (335. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 31 dan.
Događaji[uredi | uredi izvor]
| novembar | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | 3 | ||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | |
- 1609 — Galileo Galilej je po prvi put posmatrao i napravio crteže Meseca putem svog teleskopa.
- 1700 — U bici kod Narve švedske trupe kralja Karla XII pobedile nadmoćniju rusku vojsku Petra I. U bici poginulo oko 10.000 Rusa i 600 Šveđana. Na isti dan 1718. Karlo XII, švedski "kralj ratnik", simbol nacionalnog junaštva, poginuo pri napadu na Norvešku.
- 1782 — Velika Britanija i SAD potpisale primirje i time završen Američki rat za nezavisnost.
- 1838 — Meksiko objavio rat Francuskoj, koja je tri dana ranije okupirala grad Verakruz.
- 1853 — Rusija u Krimskom ratu uništila tursku flotu u bici kod crnomorske luke Sinope.
- 1872 — U Glazgovu odigrana prva fudbalska utakmica dve reprezentacije, Engleske i Škotske. Meč završen rezultatom 0:0.
- 1939 — Više od 20 sovjetskih divizija napadom na Finsku počelo sovjetsko-finski "Zimski rat", okončan mirovnim ugovorom u martu 1940, kojim je Finska prinuđena da se odrekne Karelijske prevlake i grada Viborg na istoku zemlje.
- 1967 — Protektorat Južne Arabije i Federacija Južne Arabije sastavljena od 17 sultanata, stekli nezavisnost posle 128 godina britanske kolonijalne vladavine i formirali Južni Jemen, koja je na isti dan 1970. dobila naziv Narodna Demokratska Republika Jemen.
- 1975 — Afrička država Dahomej promenila naziv u Narodna Republika Benin.
- 1995 — Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija jednoglasno usvojio odluku da 31. januara 1996. bude okončana troipogodišnja mirovna misija u Bosni i Hercegovini.
- 1996 —
- Oko 150.000 ljudi protestovalo na ulicama Beograda zbog poništenja izborne pobede opozicione koalicije "Zajedno" na lokalnim izborima.
- Vlada i pobunjenici u afričkoj državi Sijera Leone potpisali sporazum o okončanju šestogodišnjeg građanskog rata.
- 1999 — Putnički brod s 302 putnika prevrnuo se blizu istočne kineske obale. Nesreću preživele 22 osobe.
- 2000 — U Pjongjangu se sreli rođaci iz Severne i Južne Koreje, koji su blizu pedeset godina bili razdvojeni.
- 2002 — Turska je ukinula 15 godina dugo vanredno stanje na jugoistoku države, čime je završena era sukoba turskih snaga i kurdskih separatista, tokom kojih je poginulo oko 30.000 osoba.
Rođenja[uredi | uredi izvor]
- 1508 — Andrea Paladio, italijanski arhitekta. (prem. 1580)
- 1667 — Džonatan Svift, irski književnik, satiričar, esejista i pisac pamfleta. (prem. 1745)
- 1813 — Šarl Valentin Alkan, francuski kompozitor i pijanista. (prem. 1888)
- 1825 — Vilijam Adolf Bugro, francuski slikar. (prem. 1905)
- 1835 — Mark Tven, američki književnik. (prem. 1910)[1]
- 1869 — Gustaf Dalen, švedski industrijalac, inženjer i pronalazač, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1912). (prem. 1937)
- 1874 — Vinston Čerčil, engleski političar, oficir, istoričar, pisac i slikar, premijer Ujedinjenog Kraljevstva (1940—1945, 1951—1955). (prem. 1965)
- 1888 — Ralf Hartli, američki elektroničar i pronalazač. (prem. 1970)
- 1915 — Henri Taub, kanadsko-američki hemičar, dobitnik Nobelove nagrade za hemiju (1983). (prem. 2005)
- 1920 — Virdžinija Mejo, američka glumica i plesačica. (prem. 2005)[2]
- 1928 — Dragan Lukić, srpski pisac za decu. (prem. 2006)
- 1937 — Ridli Skot, engleski reditelj i producent.
- 1940 — Jovan Radovanović, srpski muzičar, komičar i glumac.
- 1943 — Terens Malik, američki reditelj, scenarista i producent.
- 1943 — Snežana Nikšić, srpska glumica. (prem. 2022)
- 1945 — Rodžer Glaver, britanski muzičar, najpoznatiji kao basista grupe Deep Purple.
- 1945 — Bili Drejgo, američki glumac. (prem. 2019)
- 1946 — Marina Abramović, američko-srpska umetnica performansa.
- 1955 — Bili Ajdol, engleski muzičar i glumac.
- 1958 — Miodrag Ješić, srpski fudbaler i fudbalski trener. (prem. 2022)
- 1960 — Gari Lineker, engleski fudbaler.
- 1965 — Aldair, brazilski fudbaler.
- 1965 — Ben Stiler, američki glumac, komičar, reditelj, scenarista i producent.
- 1966 — Dejvid Nikols, engleski književnik i scenarista.
- 1968 — Loran Žalaber, francuski biciklista.
- 1977 — Olivije Šenfelder, francuski umetnički klizač.
- 1978 — Gael Garsija Bernal, meksički glumac, reditelj, scenarista i producent.
- 1979 — Andres Nosioni, argentinski košarkaš.
- 1982 — Eliša Katbert, kanadska glumica i model.
- 1983 — Dada, srpski reper.
- 1984 — Najdžel de Jong, holandski fudbaler.
- 1984 — Alan Haton, škotski fudbaler.
- 1985 — Kejli Kvoko, američka glumica.
- 1986 — Džordan Farmar, američki košarkaš.
- 1990 — Magnus Karlsen, norveški šahista[3]
Smrti[uredi | uredi izvor]
- 1900 — Oskar Vajld, irski književnik. (rođ. 1854).
- 1935 — Fernando Pesoa, portugalski pesnik. (rođ. 1888).
- 1939 — Bela Kun, mađarski revolucionar.
- 1955 — Josip Slavenski, jugoslovenski kompozitor. (rođ. 1896).
- 1957 — Paja Jovanović, srpski slikar. (rođ. 1859).
- — Marija Jurić Zagorka je bila hrvatska književnica i novinarka
- 1977 — Miloš Crnjanski, književnik i jedan od najznačajnijih stvaralaca srpske literature XX veka. (rođ. 1893).
- 1988 — Aleksandar Deroko, srpski arhitekta (rođ. 1894)
- 1990 — Vladimir Dedijer, akademik, publicista i novinar
- 2003 — Gertruda Ederli, američka plivačica. Prva žena koja je preplivala Lamanš, 1926.
- 2008 — Jern Ucon, danski arhitekt čije je najpoznatije djelo Sidnejska opera.
- 2009 — Milorad Pavić, srpski pisac. (rođ. 1929)
- 2013 — Pol Voker, američki glumac. (rođ. 1973)
Praznici i dani sećanja[uredi | uredi izvor]
Srpska pravoslavna crkva danas slavi
- Sveti Grigorije Čudotvorac
- Prepodobni Nikon Radonješki
- Prepodobni Genadije Vatopedski
- Sveti Sevastijan Džeksonski
- Sveti Maksim, patrijarh Carigradski
- Sveti prepodobni Lazar Ikonopisac
- Sveti Zaharije kožar i Jovan
- Sveti mučenici Gobron (Mihailo) i ostalih 133 vojnika s njim
- Sveti Genadije, patrijarh carigradski
- Sveti prepodobni Justin
- Sveti prepododobni Jovan Dermokait
- Sveti prepodobni Longin
Vidi još[uredi izvor]
- ^ „Mark Twain | Biography & Facts”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 30. 11. 2020.
- ^ Paul Michael; James Robert Parish; Prentice-Hall, inc (1969). The American movies reference book: the sound era
. Prentice-Hall. str. 170.
- ^ „Magnus Carlsen | Norwegian chess player”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 30. 11. 2020.
