1950
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vekovi: | |
| Decenije: | |
| Godine: | |
 1950 na Vikimedijinoj ostavi.
| |
1950. je bila prosta godina.
Događaji
[uredi | uredi izvor]
Januar
[uredi | uredi izvor]- 3. januar — Izbori u Egiptu: ubedljiva pobeda partije Vafd, Mostafa El-Nahas će biti premijer do 1952.
- 6. januar — Velika Britanija priznala NR Kinu, ovog meseca to čine i četiri skandinavske zemlje i Švajcarska, Holandija u martu.
- 12. januar — Sudar britanske podmornice HMS Truculent (P315) i švedskog tankera u estuaru Temze - 64 mrtvih, uglavnom od hladnoće.
- 12. januar — Državni sekretar SAD Din Akison u govoru o obodu odbrane ne pominje Južnu Koreju ni Tajvan.
- 12. januar — Njujork Tajms izveštava da će SAD dati ograničenu pomoć u slučaju napada na FNRJ.
- 13. januar — Zauzet američki konzulat u Pekingu, ovi zatim zatvaraju i ostale kancelarije u NR Kini.
- 14. januar — Prvi let MiG-17.
- 14. januar — Generalni štrajk u Sajgonu, povodom pogibije dvojice studenata u okršaju sa francuskom policijom i vojskom 9-og.
- 15 - 22. januar — Crkva na Kipru organizovala referendum u korist enosis-a sa Grčkom.
- 18. januar — NR Kina je prva zemlja koja priznaje Ho Ši Minovu Demokratsku Republiku Vijetnam, na severu zemlje, a SSSR 30-og.
- 19. januar — SSSR i sateliti bojkotuju UN (do avgusta), pošto je odbijen njihov zahtev da Savet bezbednosti izbaci nacionalističku kinesku delegaciju
- 23. januar — Umro bugarski premijer Vasil Kolarov, nasleđuje ga Vlko Červenkov (do 1956), koji je i generalni sekretar CK BKP (do 1954).
- 23. januar — Puč APRA: proholandska milicija pokrenula pobunu u Bandungu s ciljem očuvanja federativne Indonezije, pokušaj je brzo propao.
- 24. januar — Klaus Fuks, nemački emigrant i fizičar, priznao u Londonu da je SSSR-u prenosio američke i britanske nuklearne tajne.
- 24. januar — Ujedinjene Provincije u Indiji menjaju ime u Utar Pradeš (Utarakhand izdvojen 2000).
- 26. januar — Stupio na snagu Ustav Indije - Dominion je sada Republika, prvi predsednik je Rajendra Prasad.
- 26. januar — Niksonov govor u Kongresu "Slučaj His: lekcija za američki narod", u kome kritikuje Trumanovu administraciju, i njegovo ranije zalaganje protiv Algera Hisa, lansiraju ga u nacionalnoj politici.
- 27. januar — SAD zaključuju sporazume o uzajamnoj odbrani pojedinačno sa svim članicama NATO.
- 28. januar — Nestao Viktor Biaka Boda, francuski senator iz Obale Slonovače, narednih dana dolazi do vrhunca jednogodišnjeg nasilja u koloniji.
- 31. januar — Predsednik SAD Hari Truman objavio je da je naložio proizvodnju hidrogenske bombe.
Februar
[uredi | uredi izvor]- 9. februar — Senator Džozef Makarti je održao govor u kom je optužio Stejt department da je pun komunista, pokrenuvši period političkih progona poznat kao makartizam.
Mart
[uredi | uredi izvor]- 1. mart — U suđenju koje je trajalo manje od 90 minuta, nemačko-britanski fizičar Klaus Fuks je osuđen za kršenje Zakona o državnim tajnama za odavanje Sovjetskom Savezu informacija o projektu Menhetn.
April
[uredi | uredi izvor]- 24. april — Formirana država Jordan spajanjem kraljevine Transjordanija i Palestine pod jordanskom okupacijom.
Maj
[uredi | uredi izvor]- 5.— 6. maj — Cazinska buna ustanak seljaka na području Cazinske Krajine protiv nepravednog i prisilnog načina otkupa poljoprivrednih proizvoda. Većinom Srbi na području Cazina, Velike Kladuše i Slunja digli su pobunu, koju je savladala Narodna milicija (NM), Odjeljenje za zaštitu naroda (OZNA) i Jugoslovenska armija (JA). Petnaest ustanika je streljano, dok je desetak stradalo u neposrednom okršaju sa vojnim snagama. Ostali su osuđeni na društveno-socijalni rad, a oko 700 osoba preseljeno je na područje opštine Srbac.
- 9. maj — Ministar inostranih poslova Francuske Rober Šuman uputio poziv za pomirenje Francuske i Nemačke i predložio stvaranje Zajednice za ugalj i čelik, prethodnice Evropske unije.
Jun
[uredi | uredi izvor]1.jun Erupcija vulkana Mauna Loa na ostrvu Hawai u Americi.
- 25. jun — Napadom severnokorejskih trupa na Republiku Koreju počeo Korejski rat.
- 27. jun — Skupština tadašnje FNRJ usvojila „Osnovni zakon o upravljanju državnim privrednim preduzećima i višim privrednim udruženjima od strane radnih kolektiva“, što je označilo početak uvođenja radničkog samoupravljanja, koje će u Jugoslaviji trajati naredne četiri decenije.
Jul
[uredi | uredi izvor]- 1. jul — Izabran novi patrijarh srpski Vikentije (do 1958).
- 1. jul — Ukinuta ograničenja putovanja za većinu stranaca u FNRJ.
- 1. jul — Potpisan sporazum o Evropskoj platnoj uniji koja olakšava trgovinu na zapadu Evrope (zameniće je Evropski monetarni sporazum 1958-72).
- 2. jul — Henri Kueuile je francuski premijer umesto Georgesa Bidaulta, već za deset dana ga smenjuje Rene Pleven (do marta 1951).
- 4. jul — Prva emisija Radija Slobodna Evropa, upućena Čehoslovačkoj; ovog leta i za Rumuniju, Mađarsku, Poljsku i Bugarsku.
- 5. jul — Bitka kod Osana, južno od Seula: prvi sukob za američke trupe i prve žrtve u borbi.
- 5. jul — U Izraelu je usvojen Zakon Povratka: svaki Jevrejin ima pravo useliti se u zemlju.
- 5 - 6. jul — Vrućine u Jugoslaviji, u nekim mestima iznad 40 °C.
- 6. jul — Zgorzelečki sporazum o granici Poljske i Istočne Nemačke na Odri i Nisi - Zapadna Nemačka faktički priznaje granicu 1970. a formalno ugovorom 1990.
- 7. jul — Rezolucija 84 SB UN poziva članice da pomognu Južnoj Koreji u odvraćanju invazije sa severa. Nastaje Komanda Ujedinjenih nacija. General Daglas MekArtur je sutradan imenovan na njeno čelo.
- 9. jul — Prvi američki zarobljenik se obraća preko severnokorejskog radija - ovakvi slučajevi će u septembru dovesti do prve upotrebe termina brainwashing, "ispiranje mozga".
- 11. jul — Julius Rosenberg je uhapšen u Njujorku a njegova supruga Ethel sledećeg meseca (osuđeni za špijunažu 1951, pogubljeni 1953).
- 12. jul — Tanjug objavljuje a pokrete sovjetskih trupa u Mađarskoj, Rumuniji i Jugoslaviji izazivaju ratnu psihozu.
- 13. jul — Zapadna Nemačka postaje članica Saveta Evrope, mesec dana kasnije i Protektorat Sarland.
- 16. jul — Finale FIFA Svetskog prvenstva, pred skoro 200.000 gledalaca: Urugvaj - Brazil 2:1. Jugoslavija retrospektivno 5. mesto (prvo učešće od 1930).
- 17. jul — Završavaju se saslušanja Tydingsovog komiteta u SAD: demokratska većina smatra da ljudi sa MekKarthijevog spiska nisu kominusti ni simpatizeri.
- 14 - 21. jul — Bitka za Tajon (Daejeon): Severnokorejci zauzimaju važan grad ali Amerikanci su im usporili napredovanje, tako da je uspostavljen pojas oko Pusana.
- 22. jul — Belgijski kralj Leopold III se vratio u zemlju nakon deset godina. Četiri dana kasnije počinje generalni štrajk, uglavnom u Valoniji.
- 23. jul — Vlada FNRJ potpisala ugovor sa humanitarnom organizacijom CARE (pomoć gladnima).
- 24. jul — Prva raketa je lansirana sa Kape Kanaverala na Floridi, sondažna RTV-G-4 Bumper.
- 22 - 25. jul — Bitka za Džongdong: novi taktički uspeh Severnokorejaca, ali i novo usporavanje.
- 26. jul — Snage NR Kine se iskrcale na ostrvo Dadan blizu Amoja (Xiamena) ali su odbijeni.
- 26 - 29. jul — Masakr kod No Gun Rija: Amerikanci su ubili 250-300 izbeglica, uključujući žena i dece, za šta su bili ovlašćeni zbog infiltracije severnokorejskih vojnika (šire poznato od '90-tih).
- 27. jul — Hadonška zaseda na jugu Koreje, poginulo je preko 300 Amerikanaca.
- 29. jul — Njujork Tajms izveštava o protestnom maršu 500 seljaka u Beogradu (ili prema Beogradu), zbog velikih represije i prinudnog otkupa namirnica.
- 31. jul — Potpisan Ugovor o miru i prijateljstvu između Indije i Nepala: sloboda kretanja, stanovanja, rada, vlasništva nekretnina.
Avgust
[uredi | uredi izvor]- 20. avgust — U Dubrovniku (FNRJ) je otvorena 9. šahovska olimpijada. To je prva šahovska olimpijada koja je organizovana posle 11 godina pauze, nastale prvenstveno zbog Drugog svetskog rata, ali i kasnijih nesporazuma u Međunarodnoj šahovskoj organizaciji (FIDE) nastalih uglavnom iz političkih razloga, kao manifestacija blokovske podele i posledica Hladnog rata.
Septembar
[uredi | uredi izvor]- 11. septembar — U Dubrovniku (FNRJ) je zatvorena 9. šahovska olimpijada. Zlatnu medalju osvojila je ekipa domaćina — Jugoslavija, srebro je osvojila Argentina, dok je bronzana medalja pripala reprezentativcima Zapadne Nemačke. Inače, to je bilo prvo sportsko takmičenje na kojem se pojavila reprezentacija Zapadne Nemačke.
Oktobar
[uredi | uredi izvor]- 1. oktobar — Trupe UN prešle 38. paralelu u Koreji.
- 1. oktobar — Lenjingradska afera: streljana su šestorica funkcionera iz tog grada, preko 200 je osuđeno na zatvorske kazne, oko 2.000 je smenjeno i proterano iz grada.
- 3. oktobar — Getulio Vargas ponovo izabran za predsednika Brazila (mandat od januara, pa do samoubistva 1954).
- 3. oktobar — Prvi indokineski rat: francuski garnizon napušta Caobang, razbijen je u povlačenju - u toku je Viet Minhova ofanziva kojom su stavili pod kontrolu skoro čitavu granicu sa Kinom.
- 7. oktobar — Počela Kineska invazija Tibeta.
- 8. oktobar — Dan nakon što je Generalna skupština UN podržala ujedinjenje Koreje i prelazak 38. paralele, Mao Cedung naređuje osnivanje Narodne dobrovoljačke armije, na čelu sa gen. Peng Dehuaijem.
- 10. oktobar — Mao Cetung izdaje Direktivu o suzbijanju kontrarevolucionarne aktivnosti.
- 11. oktobar — Državni sekretar SAD Akeson uverava Beograd u "neku vrstu pomoći" povodom suše, a Jugoslavija će "prodati metal SAD".
- 13. oktobar — Josip Broz obavestio ambasadora Alena o odluci da se kupi hrana od SAD, kako bi se izbegla zimska kriza (i javnost je obaveštena).
- 15. oktobar — Dekret savezne vlade, efektivan od 1. 11., kojim se ukidaju posebne privilegije u hrani, stanovanju i drugim uslugama za partijske i državne funkcionere.
- 19. oktobar — Snage UN zauzele Pjongjang, istog dana NR Kina ulazi u rat, tajnim prelazom glavnine dobrovoljačke armije preko granične reke Jalu u Severnu Koreju (neke jedinice su prelazile i prethodnih nekoliko dana).
- 20. oktobar — Treći kongres Antifašističkog fronta žena, Josip Broz govori i o satiri (povodom "Jeretičke priče", Branka Ćopića koju kritikuje); takođe, Tito se zahvaljuje na pomoći SAD (većina od 430 miliona dolara UNRRA-ine pomoći itd.).
- 20. oktobar — Vlada FNRJ traži još 105 miliona dolara pomoći od SAD.
- 24. oktobar — Plevenov plan: francuski premijer Rene Pleven izlaže plan stvaranja evropske nadnacionalne armije, zasebno od NATO - Ugovor o Evropskoj obrambenoj zajednici je potpisan 1952, ali je propao u francuskoj skupštini 1954.
- 24. oktobar — U Berlinu postavljeno Zvono slobode, poklon Amerikanaca tom gradu.
- 25. oktobar — Južnokorejci stigli na reku Jalu, granicu sa Kinom, počinje bitka kod Onjonga, prva veća između Kineza i snaga UN, u kojoj su Kinezi razbili korejske snage. Počinje i bitka kod Unsana.
- 25. oktobar — Kineska komunistička vojska je prešla granicu Tibeta.
- 26. oktobar — Britanski Donji dom se sastao u rekonstruisanoj dvorani, koja je bila uništena 1941.
- 29. oktobar — Umro švedski kralj Gustav V , nasleđuje ga Gustaf VI Adolf (do 1973).
- 30. oktobar — Pobuna u gradu Jaya na Portoriku protiv američke vlasti, suzbijena za nekoliko dana.
Novembar
[uredi | uredi izvor]- 1. novembar — Tokom Bitke kod Unsana došlo je do kinesko-američkog okršaja u kome su Amerikanci pretrpeli velike gubitke.
- 1. novembar — Jedan sovjetski avio korpus je nezvanično priključen kineskoj vojsci, istog dana dolazi do prvih sukoba MiG-15 sa američkim klipnim i mlaznim avionima - severozapad Koreje će biti poznat kao Aleja Migova.
- 1. novembar — Militantni Portorikanci pokušali upasti u Trumanovu rezidenciju Blair House.
- 1. novembar — Aleš Bebler predsedava Savetom bezbednosti UN ovog meseca.
- 2. novembar — Bombe u tri zgrade u Trstu, koje zauzimaju protitovske novine i agencija za štampu.
- 3. novembar — Rezolucija Generalne skupštine Ujedinjenih nacija 337 ili Rezolucija "Udružujemo se za mir": ako je Savet bezbednosti blokiran, GS ima vanredno specijalno zasedanje.
- 4. novembar — Potpisana je Evropska konvencija o ljudskim pravima (na snazi od 1953).
- 5. novembar — U Koreji je dato naređenje snagama UN za bombardovanje svih zgrada koji mogu biti sklonište, istog dana je uništen veći deo Kanggyea, Sinuiju 8-og itd., na meti su i mostovi preko reke Jalu.
- 6. novembar — Osnovan Muzej primenjenih umetnosti u Beogradu.
- 6. novembar — Nepalski kralj Tribhuvan pobegao sa krunskim princem u indijsku ambasadu, premijer Mohan Šamšer postavlja sutradan trogodišnjeg Gyanendru za kralja - Tribhuvan se vraća u zemlju u februaru, kada će porodica Rana izgubiti monopol na premijersku poziciju.
- 7. novembar — Sredomandatni izbori u SAD: demokrati gube mesta u oba doma ali zadržavaju većinu. Ričard Nikson ubedljivo izabran u Kaliforniji za Senat, nakon kampanje u kojoj je protivkandidatkinju Helen Gahagan Douglas predstavio kao blisku komunistima (dobio je nadimak "Tricky Dick"). Novi senator je i republikanac Everet Dirksen.
- 8. novembar — Korejski rat: prva borba mlaznih aviona u istoriji - američki F-80 oborio MiG 15.
- 11. novembar — Albanski diplomatski predstavnici proterani iz Beograda (u vezi sa graničarskim incidentima 12. 10. i 17. 10.), zatvoreno i poslanstvo u Tirani.
- 13. novembar — Pukovnik Karlos Delgado Čalbaud, šef vojne hunte u Venecueli, otet i ubijen. Kasnije tokom meseca postavljen civil German Suarez Flamerih (do 1952).
- 13. novembar — Avion sa kanadskim hodočasnicima na povratku iz Rima udario u planinu kod Grenobla, ukupno 58 mrtvih.
- 13. novembar — Njujork Tajms objavljuje intervju sa nadbiskupom Stepincem u Lepoglavi - ravnodušan je prema Titovim ponudama (prošlog meseca se spekuliralo da bi mogao biti pušten ako napusti zemlju).
- 16. novembar — SAD i Frankistička Španija su uspostavili diplomatske odnose, odobren je kredit od 62 miliona za vojsku.
- 17. novembar — Generalna skupština UN izglasala rezoluciju "O dužnostima država u slučaju izbijanja neprijateljstva" .
- 17. novembar — Tibetanski Dalaj Lama Tenzin Gjatso je, mada maloletan, preuzeo vlast od regenta.
- 24. novembar — Hari Truman daje 16 miliona dolara iz fondova Uzajamne odbrane za hranu jugoslovenskoj vojsci.
- 24. novembar — Velika apalačka oluja pogađa severoistok SAD, 383 poginulih.
- 28. novembar — Obnovljeni diplomatski odnosi između Jugoslavije i Grčke.
- 29. novembar — Trumanova administracija zatražila od Kongresa 38 miliona dolara za pomoć Jugoslaviji (potpisano 29. 12.).
- 30. novembar — Predsednik SAD Truman kaže da je moguća i upotreba atomske bombe u Korejskom ratu - britanski premijer Atli dolazi u hitnu posetu 4. 12..
- novembar - Počela repatrijacija grčke dece iz Jugoslavije (jedina zemlja koja je poslušala preporuke UN).
Decembar
[uredi | uredi izvor]- 2. decembar — Odlukom Ujedinjenih nacija bivša italijanska kolonija Eritreja ušla je u sastav Etiopije kao autonomna oblast.
Datum nepoznat
[uredi | uredi izvor]- Vikipedija:Nepoznat datum — Zvanično započelo „radničko samoupravljanje“ nad imovinom oduzetom od predratnih vlasnika.
- Vikipedija:Nepoznat datum — Vikentije Prodanov, proglašen za patrijarha srpskog
Rođenja
[uredi | uredi izvor]Januar
[uredi | uredi izvor]- 15. januar — Moris Tresor, francuski fudbaler[1]
- 18. januar — Žil Vilnev, kanadski automobilista, vozač Formule 1 (prem. 1982)[2]
- 18. januar — Dino Menegin, italijanski košarkaš[3]
- 19. januar — Žarko Zečević, srpski košarkaš i sportski radnik
- 22. januar — Ljubivoje Jovanović, srpski akademski slikar[4]
- 23. januar — Milan Erak, srpski glumac (prem. 1995)[5]
- 24. januar — Zoran Lalović, srpski muzičar i muzički producent, najpoznatiji kao suosnivač i pevač grupe Kraljevski apartman (prem. 2015)[6]
- 24. januar — Danijel Otej, francuski glumac, reditelj i scenarista[7]
- 26. januar — Ratislav Đelmaš, srpski bubnjar (prem. 2021)
- 29. januar — En Džilijan, američka glumica[8]
Februar
[uredi | uredi izvor]- 3. februar — Morgan Ferčajld, američka glumica.
- 3. februar — Pamela Franklin, britanska glumica[9]
- 6. februar — Branimir Đokić, srpski estradni umetnik i umetnički rukovodilac Narodnog ansambla RTS-a
- 10. februar — Mark Spic, američki plivač[10]
- 12. februar — Majkl Ajronsajd, kanadski glumac[11]
- 13. februar — Piter Gejbrijel, engleski muzičar i muzički producent[12]
- 14. februar — Josipa Lisac, hrvatska muzičarka
- 18. februar — Džon Hjuz, američki reditelj, scenarista i producent (prem. 2009)[13]
- 18. februar — Sibil Šeperd, američka glumica, pevačica i model[14]
- 22. februar — Džuli Volters, engleska glumica i književnica[15]
- 22. februar — Džulijus Irving, američki košarkaš[16]
- 25. februar — Jurica Jerković, hrvatski fudbaler (prem. 2019)[17]
Mart
[uredi | uredi izvor]- 8. mart — Seid Memić Vajta, bosanskohercegovački muzičar i zabavljač, pevač grupe Teška industrija[18]
- 9. mart — Milić Vukašinović, srpski muzičar[19]
- 11. mart — Bobi Makferin, američki muzičar i dirigent[20]
- 12. mart — Havijer Klemente, španski fudbaler i fudbalski trener[21]
- 13. mart — Vilijam H. Mejsi, američki glumac, reditelj, scenarista i producent[22]
- 16. mart — Kejt Neligan, kanadska glumica[23]
- 18. mart — Bred Durif, američki glumac[24]
- 20. mart — Vilijam Hert, američki glumac (prem. 2022)[25]
- 22. mart — Goran Bregović, srpski muzičar[26]
- 26. mart — Alan Silvestri američki kompozitor[27]
- 26. mart — Martin Šort, kanadsko-američki glumac, komičar, pevač i scenarista[28]
- 30. mart — Robi Koltrejn, škotski glumac i pisac (prem. 2022)[29]
April
[uredi | uredi izvor]- 4. april — Kristina Lati, američka glumica[30]
- 5. april — Predrag Manojlović, srpski glumac[31]
- 5. april — Agneta Feltskog, švedska muzičarka i glumica, najpoznatija kao članica grupe ABBA[32]
- 8. april — Milenko Pavlov, srpski glumac[33]
- 10. april — Edi Hejzel, američki muzičar, najpoznatiji kao gitarista i pevač fank kolektiva Parliament-Funkadelic (prem. 1992)[34]
- 13. april — Ron Perlman, američki glumac[35]
- 13. april — Vilijam Sadler, američki glumac[36]
- 14. april — Predrag Jovanović, srpski rok pevač, poznatiji kao Pedja the Boy[37]
- 16. april — Dragan Mićalović, srpski glumac (prem. 2017)[38]
- 18. april — Grigorije Sokolov, ruski pijanista[39]
- 20. april — Aleksandar Lebed, sovjetski i ruski oficir i političar
- 23. april — Đurđica Barlović, hrvatska pevačica (prem. 1992)
- 28. april — Džej Leno, američki komičar, glumac, televizijski voditelj, pisac i producent[40]
Maj
[uredi | uredi izvor]- 1. maj — Džon Dil, američki glumac.[41]
- 1. maj — Den Florek, američki glumac.[42]
- 2. maj — Muharem Serbezovski, makedonsko-bosanskohercegovački pevač, pisac, prevodilac i političar
- 8. maj — Risto Kubura, srpski novinar, književnik i publicista (prem. 2014)
- 10. maj — Miodrag Krstović, srpski glumac[43]
- 12. maj — Gabrijel Bern, irski glumac, reditelj, scenarista i pisac[44]
- 13. maj — Stivi Vonder, američki muzičar i muzički producent[45]
- 17. maj — Janez Drnovšek, slovenački političar (prem. 2008)[46]
- 27. maj — Di Di Bridžvoter, američka muzičarka[47]
- 31. maj — Bogdan Đuričić, srpski biohemičar, dekan Medicinskog fakulteta Univerziteta u Beogradu, akademik SANU (prem. 2008)[48]
Jun
[uredi | uredi izvor]- 2. jun — Momčilo Vukotić, srpski fudbaler i fudbalski trener (prem. 2021)[49]
- 3. jun — Suzi Kvatro, američka muzičarka i glumica[50]
- 13. jun — Katica Želi, srpska glumica[51]
- 13. jun — Rade Marjanović, srpski glumac[52]
- 13. jun — Radomir Mihailović Točak, srpski muzičar, najpoznatiji kao gitarista i osnivač grupe Smak[53]
- 15. jun — Ivan Golac, srpski fudbaler i fudbalski trener[54]
- 19. jun — Darija Nikolodi, italijanska glumica, scenaristkinja i producentkinja (prem. 2020)[55]
- 21. jun — Džoi Krejmer, američki muzičar, najpoznatiji kao bubnjar grupe Aerosmith[56]
Jul
[uredi | uredi izvor]- 9. jul — Viktor Janukovič, bivši predsednik i premijer Ukrajine[57]
- 9. jul — Adrijano Panata, italijanski teniser[58]
- 19. jul — Sima Avramović, srpski pravnik i univerzitetski profesor[59]
- 19. jul — Dragan Sakan, osnivač i kreativni direktor kompanije Nju Moment (prem. 2010)
- 22. jul — Žarko Trebješanin, srpski psiholog[60]
- 24. jul — Jadranka Stojaković, bosanskohercegovačka muzičarka (prem. 2016)[61]
Avgust
[uredi | uredi izvor]- 11. avgust — Stiv Voznijak, američki računarski inženjer, programer i preduzetnik, suosnivač kompanije Epl[62]
- 15. avgust — Princeza Ana, član britanske kraljevske porodice[63]
- 16. avgust — Neda Ukraden, srpska pevačica[64]
- 16. avgust — Mirko Cvetković, srpski ekonomista i političar, premijer Srbije (2008—2012)[65]
- 23. avgust — Miljenko Dereta, srpski reditelj, scenarista i aktivista nevladinog sektora (prem. 2014)[66]
Septembar
[uredi | uredi izvor]- 4. septembar — Aleksandar Berček, srpski glumac[67]
- 4. septembar — Radmilo Ivančević, srpski fudbalski golman i fudbalski trener[68]
- 7. septembar — Džuli Kavner, američka glumica i komičarka[69]
- 10. septembar — Džo Peri, američki muzičar, najpoznatiji kao suosnivač i gitarista grupe Aerosmith[70]
- 18. septembar — Miroslav Lazanski, srpski novinar, vojnopolitički komentator i pisac (prem. 2021)[71]
- 21. septembar — Bil Mari, američki glumac, komičar, scenarista, producent, reditelj i pevač[72]
- 27. septembar — Kari-Hirojuki Tagava, japansko-američko-ruski glumac i producent[73]
- 30. septembar — Laura Eskivel, meksička spisateljica, scenaristkinja i političarka[74]
Oktobar
[uredi | uredi izvor]- 1. oktobar — Rendi Kvejd, američki glumac[75]
- 2. oktobar — Majk Raderford, engleski muzičar, najpoznatiji kao suosnivač, gitarista i basista grupa Genesis i Mike + The Mechanics[76]
- 6. oktobar — Rade Ćaldović, srpski kriminalac (prem. 1997)
- 7. oktobar — Desimir Stanojević, srpski glumac i pevač (prem. 2020)[77]
- 8. oktobar — Žuža Almaši, mađarska klizačica na ledu i trener[78]
- 10. oktobar — Nora Roberts, američka književnica[79]
- 16. oktobar — Miloš Bojanić, srpski pevač[80]
- 20. oktobar — Tom Peti, američki muzičar, muzički producent i glumac (prem. 2017)[81]
- 25. oktobar — Kris Norman, engleski muzičar, najpoznatiji kao pevač grupe Smokie[82]
- 31. oktobar — Zaha Hadid, britansko-iračka arhitektkinja. (prem. 2016)[83]
Novembar
[uredi | uredi izvor]- 2. novembar — Ljubomir Ljubojević, srpski šahista[84]
- 7. novembar — Vladislav Bogićević, srpski fudbaler i fudbalski trener[85]
- 7. novembar — Lindsi Dankan, škotska glumica[86]
- 15. novembar — Dejan Lučić, srpski publicista i teoretičar zavere[87]
- 22. novembar — Stiven van Zant, američki muzičar, muzički producent, glumac i aktivista[88]
- 24. novembar — Zlata Numanagić, srpska glumica[89]
- 28. novembar — Boris Bizetić, srpski muzičar, pesnik, komičar i TV voditelj[90]
- 28. novembar — Ed Haris, američki glumac, producent, reditelj i scenarista[91]
Decembar
[uredi | uredi izvor]- 10. decembar — Miroslav Ilić, srpski pevač[92]
- 14. decembar — Viki Mišel, engleska glumica i producentkinja[93]
- 14. decembar — Mile Novković, srpski fudbaler[94]
- 20. decembar — Arturo Markez, meksički kompozitor[95]
- 22. decembar — Zijah Sokolović, bosanskohercegovački glumac i reditelj[96]
- 23. decembar — Visente del Boske, španski fudbaler i fudbalski trener[97]
- 24. decembar — Milutin Jevđenijević, srpski epizodni glumac[98]
Nepoznat datum
[uredi | uredi izvor]- Živojin Andrejić, srpski istoričar
Smrti
[uredi | uredi izvor]Januar
[uredi | uredi izvor]- 21. januar — Džordž Orvel, engleski književnik[99]
Februar
[uredi | uredi izvor]- 3. februar — Karl Sajc, austrijski političar[100]
- 13. februar — Rafael Sabatini, italijanski književnik[101]
Mart
[uredi | uredi izvor]- 11. mart — Hajnrih Man, nemački književnik[102]
- 19. mart — Edgar Rajs Barouz, američki književnik[103]
- 30. mart — Leon Blum, francuski političar[104]
April
[uredi | uredi izvor]- 8. april — Vaclav Nižinski, ruski baletan[105]
Maj
[uredi | uredi izvor]- 7. maj — Gavrilo Dožić, patrijarh srpski[106]
- 24. maj — Arčibald Vejvel, britanski feldmaršal[107]
Avgust
[uredi | uredi izvor]- 2. novembar — Džordž Bernard Šo, irski književnik[108]
Decembar
[uredi | uredi izvor]- 31. decembar — Karl Rener, austrijski političar i prvi kancelar te zemlje.[109]
Nobelove nagrade
[uredi | uredi izvor]- Fizika — Sesil Frenk Pauel
- Hemija — Oto Paul Herman Dils i Kurt Alder
- Medicina — Edvard Kalvin Kendal, Tadeus Rajhštajn i Filip Šovolter Henč
- Književnost — Bertrand Rasel
- Mir — Ralf Banč
- Ekonomija — Nagrada u ovoj oblasti počela je da se dodeljuje 1969. godine
Vidi još
[uredi izvor]Reference
[uredi izvor]- ^ „Marius Trésor - Player profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Gilles Villeneuve - Biography”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Dino Meneghin | Actor”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Ljubivoje Jovanović | Autori | Aukcijska Kuća Srbinovski”. srbinovski-art.com. Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Milan Erak | Actor”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ SMP (2015-05-03). „In memoriam: Preminuo Zoran Lalović Lotke”. SMP (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Daniel Auteuil | Rotten Tomatoes”. www.rottentomatoes.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Ann Jillian | Rotten Tomatoes”. www.rottentomatoes.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Pamela Franklin | Actress”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Mark Spitz | Actor”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Michael Ironside | Actor, Producer, Writer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Peter Gabriel | Music Artist, Composer, Music Department”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „John Hughes | Writer, Producer, Director”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Cybill Shepherd | Rotten Tomatoes”. www.rottentomatoes.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Julie Walters | Actress, Soundtrack”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Julius Erving Stats, Height, Weight, Position, Draft Status and more”. Basketball-Reference.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ Admin (2019-06-02). „Jerković Jurica”. reprezentacija.rs (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Seid Memić Vajta - Biografija - ART mozaik”. web.archive.org. 2019-01-19. Arhivirano iz originala 19. 01. 2019. g. Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Milić Vukašinović biografija | Biografija.info”. www.biografija.info. Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Bobby McFerrin | Composer, Actor, Music Department”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Javier Clemente - Manager profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „William H. Macy | Actor, Writer, Producer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Kate Nelligan | Actress”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Brad Dourif | Actor”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „William Hurt | Actor, Producer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Goran Bregovic | Composer, Actor, Music Department”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Alan Silvestri | Composer, Music Department, Soundtrack”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Martin Short | Actor, Writer, Producer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Robbie Coltrane | Actor, Writer, Producer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Christine Lahti | Actress, Director, Soundtrack”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Predrag 'Miki' Manojlovic | Actor, Director, Script and Continuity Department”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Agnetha Fältskog Songs, Albums, Reviews, Bio ...”. AllMusic (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Milenko Pavlov | Actor, Writer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Eddie Hazel Songs, Albums, Reviews, Bio & More...”. AllMusic (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Ron Perlman | Actor, Producer, Director”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „William Sadler | Actor, Producer, Director”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Na današnji dan: Rođen Peđa D Boj – večiti „hipik iz Kruševca“”. Rockomotiva (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Dragan Micalovic | Actor”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Grigory Sokolov Songs, Albums, Reviews, Bio & ...”. AllMusic (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Jay Leno | Producer, Writer, Actor”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „John Diehl | Actor, Producer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Dann Florek | Actor, Director, Producer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Miodrag 'Miki' Krstovic | Actor”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Gabriel Byrne | Actor, Producer, Writer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Stevie Wonder | Music Artist, Actor, Composer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ enciklopedija, Hrvatska. „Drnovšek, Janez”. Hrvatska enciklopedija (na jeziku: hrvatski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Dee Dee Bridgewater's Biography”. web.archive.org. 2005-09-09. Arhivirano iz originala 09. 09. 2005. g. Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Djuricic Bogdan”. www.sanu.ac.rs. Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ Admin (2010-01-27). „Vukotić Momčilo”. reprezentacija.rs (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-15.
- ^ „Suzi Quatro | Actress, Composer, Writer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Katica Zeli | Actress”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Rade Marjanovic | Actor”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „RADOMIR MIHAJLOVIĆ TOČAK”. Kablarnet (na jeziku: engleski). 2025-01-13. Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ Strack-Zimmermann, Benjamin. „Ivan Golac (Player)”. www.national-football-teams.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Daria Nicolodi | Actress, Writer, Additional Crew”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Joey Kramer | Actor, Music Department, Soundtrack”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Viktor Yanukovych | Facts, Biography, & Flight to Russia | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). 2025-01-01. Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Adriano Panatta | Overview | ATP Tour | Tennis”. ATP Tour (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Prof. dr Sima Avramovic | Dobrodošli!”. simaavramovic.org. Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Na dan 22.7.1950.: Rođen Žarko Trebješanin, srpski psiholog,...”. www.nadanasnjidan.net. Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Jadranka Stojaković (24.07.1950.-03.05.2016.) - Magazin Plus”. Magazin Plus (na jeziku: bošnjački). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Steve Wozniak | Producer, Actor, Additional Crew”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Anne, the Princess Royal | Biography & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). 2025-01-13. Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Neda Ukraden”. rateyourmusic.com.
- ^ „Mirko Cvetković”. Istinomer (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Miljenko Dereta | Director, Writer, Second Unit Director or Assistant Director”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Aleksandar Bercek | Actor, Director, Writer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Radmilo Ivancevic - Manager profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Julie Kavner | Actress, Soundtrack”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Joe Perry | Music Department, Actor, Composer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ Krivak, Srpski (2015-11-12). „Miroslav Lazanski, novinar”. Srpski krivak (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Bill Murray | Actor, Writer, Producer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Cary-Hiroyuki Tagawa | Actor, Producer, Additional Crew”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Laura Esquivel | Writer, Additional Crew, Actress”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Randy Quaid | Actor, Producer, Writer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Mike Rutherford Songs, Albums, Reviews, Bio & ...”. AllMusic (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Desimir Stanojevic | Actor”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Olympedia – Zsuzsa Almássy”. www.olympedia.org. Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Nora Roberts | Writer, Additional Crew, Actress”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Miloš Bojanić”. Kafanski podsetnik. Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Tom Petty | Music Artist, Actor, Composer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Chris Norman music, videos, stats, and photos”. Last.fm (na jeziku: engleski). 2024-07-18. Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Zaha Hadid | Biography, Buildings, Architecture, Death, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). 2024-12-16. Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ Goran (2023-11-07). „Ljubomir Ljubojević”. Blog Šah-mat liste (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Vladislav Bogicevic - Player profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Lindsay Duncan | Rotten Tomatoes”. www.rottentomatoes.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Dejan Lučić”. Pravac Knjige (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Steven Van Zandt | Actor, Music Department, Writer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Narodna biblioteka Dr Dušan Radić, Vrnjačka Banja - Uskoro u BIBLIOFONOTECI: Zlata Numanagić (1950)”. www.vrnjackabiblioteka.org.rs. Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Boris Bizetic | Composer, Actor, Director”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Ed Harris | Actor, Producer, Director”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Miroslav Ilić”. Kablarnet (na jeziku: engleski). 2025-01-13. Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Vicki Michelle | Rotten Tomatoes”. www.rottentomatoes.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Mile Novkovic - Player profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Arturo Márquez”. Indianapolis Symphony Orchestra (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Zijah Sokolovic | Actor, Writer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Vicente del Bosque - Manager profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Milutin Jevdjenijevic | Actor”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „George Orwell | Writer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Karl Seitz | Austrian President, Social Democrat, Mayor of Vienna | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Rafael Sabatini | Writer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ antikvarneknjige.com. „Hajnrih Man Knjige”. Antikvarneknjige.com (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Edgar Rice Burroughs | Biography, Books, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Léon Blum | French Socialist Prime Minister & WW2 Resistance Leader | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Vaslav Nijinsky | Biography, Rite of Spring, Ballet Dancer, & Choreographer | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Na dan 7.5.1950.: Umro Patrijarh srpski Gavrilo V...”. www.nadanasnjidan.net. Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Archibald Percival Wavell, 1st Earl Wavell | Middle East campaigns, North Africa, WW2 | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „George Bernard Shaw | Biography, Plays, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2025-01-16.
- ^ „Karl Renner | Austrian Social Democrat, Chancellor, Politician | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). 2024-12-27. Pristupljeno 2025-01-16.
