UNPROFOR

Zaštitne snage Ujedinjenih nacija
United Nations Protection Force
Oznaka zaštitnih snaga Ujedinjenih nacija
Postojanje	1992–1995.
Zemlja	Ujedinjene nacije
Uloga	Održavanje mira
Veličina	38.000
Angažovanje	Rat u Bosni (1992–1995)
Komandanti
Komandant	Bernar Žanvije
Komandant 2	Žan Kot

Zaštitne snage Ujedinjenih nacija (engl. United Nations Protection Force (UNPROFOR), franc. Force de Protection des Nations Unies (FORPRONU)), poznate po svom akronimu UNPROFOR (od engl. skraćenice), bile su prve mirovne snage Ujedinjenih nacija u Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini tokom raspada Jugoslavije. Snage su osnovane u februaru 1992, a mandat im je okončan u martu 1995. godine, s tim da je mirovna misija prestrojena u tri druge snage (UNPREDEP u Makedoniji i UNKRO u Hrvatskoj, dok je misija UNPROFOR-a u Bosni i Hercegovini restrukturirana do zamene misijama NATO-a i Evropske unije u decembru 1995).

Ljudstvo

UNPROFOR je imao približno 39.000 pripadnika. Činile su ga snage iz Argentine, Australije, Bangladeša, Belgije, Brazila, Kanade, Kolumbije, Češke, Danske, Egipta, Estonije, Finske, Francuske, Njemačke, Gane, Indije, Indonezije, Irske, Italije, Jordana, Kenije, Litvanije, Luksemburga, Malezije, Nepala, Holandije, Novog Zelanda, Nigerije, Norveške, Pakistana, Poljske, Portugalije, Rusije, Slovačke, Španije, Švedske, Švajcarske, Tunisa, Turske, Ukrajine, Ujedinjenog Kraljevstva i Sjedinjenih Američkih Država. Prema podacima UN-a, bilo je 167 smrtnih slučajeva među osobljem UNPROFOR-a tokom mandata snaga. Od 167 umrlih, troje su bili vojni posmatrači, 159 bili su pripadnici drugih vojnih zaduženja, jedan je bio pripadnik civilne policije, dvoje međunarodno civilno osoblje, a dvoje lokalno osoblje.

Zapovjednici UNPROFOR-a su bili:

• General-pukovnik Satiš Nambijar (Indija), od marta 1992. do marta 1993.
• General-pukovnik Lars-Erik Valgren (Švedska), od marta 1993. do juna 1993.
• General Žan Kot (Francuska), od juna 1993. do marta 1994.
• General Bertran de la Presl (Francuska), od marta 1994. do marta 1995.
• General Bernar Žanvije (Francuska), od marta 1995. do januara 1996.

UNPROFOR je vremenom dobijao proširenja mandata definisanim Rezolucijom 743. Tako su dolazila proširenja definisana rezolucijama 762, 769, 779, 758 i 770.

Literatura

• Sekula-Gibač, Janja (2014). „Raspoređivanje snaga UNPROFOR-a i (ne)provedba demilitarizacije na okupiranom području zapadne Slavonije 1992. godine”. Scrinia Slavonica. 14: 281—314.