25. april
25. april (25. 4.) je 115. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (116. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 250 dana.
Događaji[uredi | uredi izvor]
| april | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| 29 | 30 | |||||
- 1512 — Turski sultan Selim I stupio na presto.
- 1644 — Zbačena je kineska dinastija Ming kada je car Čong Džen izvršio samoubistvo tokom seljačkog ustanka koji je predvodio Li Zičeng.
- 1792 — Na pogubljenju drumskog razbojnika Žaka Peletjea na Trgu De Grev u Parizu u Francuskoj prvi put upotrebljena giljotina.
- 1859 — Počelo je kopanje Sueckog kanala prema projektu konzula Francuske u Aleksandriji Ferdinanda de Lesepsa.
- 1915 — Iskrcavanjem britanskih, francuskih, novozelandskih i australijskih vojnika na poluostrvo Galipolje počela je Galipoljska operacija, jedna od najvećih bitaka u Prvom svetskom ratu.
- 1920 — Poljske trupe upale u Ukrajinu, brzo napredovale i 6. maja zauzele Kijev. Mirom u Rigi 12. marta 1921. Poljska dobila od Sovjetske Rusije teritoriju s više miliona Ukrajinaca i Belorusa.
- 1945 —
- Sovjetske i američke trupe srele se, prvi put u Drugom svetskom ratu, kod mesta Torgau u Nemačkoj.
- U San Francisku 45 zemalja antihitlerovske koalicije, uključujući Jugoslaviju, počelo osnivačku konferenciju Ujedinjenih nacija.
- 1974 — U Portugalu u Revoluciji karanfila oboren je autokratski režim Marsela Kaetana.
- 1975 — Na prvim slobodnim izborima posle pola veka pobedila Socijalistička partija Marija Soareša.
- 1980 —
- Misija komandosa SAD, koja je trebalo da spase 53 člana ambasade SAD u Teheranu, držane kao taoce, propala u iranskoj pustinji posle pogibije osam Amerikanaca u sudaru helikoptera sa avionom.
- Srušio se danski "boing 727" koji je prevozio britanske turiste na liniji Mančester-Tenerife. Poginulo svih 146 putnika i članova posade.
- 1982 — Poslednji izraelski vojnici napustili Sinaj, okončavši petnaestogodišnju okupaciju tog egipatskog poluostrva.
- 1993 —
- Na referendumu u Rusiji 62% glasača podržalo reforme predsednika Borisa Jeljcina.
- U prisustvu mirovnog posrednika, lorda Ovena, predsednici Jugoslavije, Srbije i Crne Gore Dobrica Ćosić, Slobodan Milošević i Momir Bulatović pokušali da ubede lidera Republike Srpske Radovana Karadžića da potpiše korigovan Vens-Ovenov mirovni plan. Narednog dana Skupština Republike Srpske odbila plan, rat u Bosni nastavljen, a Jugoslaviji pooštrene sankcije međunarodne zajednice.
- 1994 — U Londonu formirana Kontakt-grupa za koordinaciju diplomatskih akcija SAD, Rusije i Evropske unije u ratu u Bosni.
- 1999 — Avijacija NATO srušila drumsko-železnički Žeželjev most, već oštećen u tri napada prethodnih dana. Novi Sad tako ostao bez poslednjeg od tri mosta na Dunavu.
- 2000 — U Beogradu ubijen direktor „Jugoslovenskog aerotransporta“ Žika Petrović.
- 2002 — Rusija saopštila da su ruske trupe ubile Kataba, jednog od najtraženijih ljudi u zemlji, čečenskog lidera arapskog porekla, za kojeg se sumnjalo da ima bliske veze sa Al Kaidom.
- 2004 — Za predsednika Austrije izabran kandidat Socijaldemokratske partije Hajnc Fišer.
- 2006 — Tužilaštvo za ratne zločine Srbije je podiglo optužnicu protiv osam osoba za ubistvo 48 civila u Suvoj Reci, na Kosmetu, 26. marta 1999. godine.
- 2010 — Dušan Kecman je Partizanu doneo 4. titulu za redom Jadranske lige, ubacivši, u finalnoj utakmici u Zagrebu, Ciboni trojku sa 3/4 terena na 0,6 sekundi do kraja.
Rođenja[uredi | uredi izvor]
- 1529 — Frane Petrić, venecijanski filozof, polihistor i humanista. (prem. 1597)
- 1874 — Guljelmo Markoni, italijanski inženjer i fizičar, jedan od izumitelja radija, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1909). (prem. 1937)
- 1833 — Marko Miljanov, srpsko-crnogorski književnik i vojskovođa. (prem. 1901)
- 1903 — Andrej Kolmogorov, ruski matematičar. (prem. 1987)
- 1917 — Ela Ficdžerald, američka džez pevačica. (prem. 1996)[1]
- 1927 — Korin Teljado, španska spisateljica. (prem. 2009)
- 1939 — Tarčizio Burnjič, italijanski fudbaler i fudbalski trener. (prem. 2021)
- 1940 — Al Pačino, američki glumac, reditelj, producent i scenarista.
- 1945 — Bjorn Ulveus, švedski muzičar, pevač, gitarista,tekstopisac i muzički producent, najpoznatiji kao član grupe ABBA
- 1946 — Vladimir Žirinovski, ruski političar. (prem. 2022)
- 1946 — Talija Šajer, američka glumica.
- 1947 — Johan Krojf, holandski fudbaler i fudbalski trener. (prem. 2016)
- 1955 — Ameriko Galego, argentinski fudbaler i fudbalski trener.
- 1961 — Miran Tepeš, slovenački ski-skakač.
- 1964 — Hank Azarija, američki glumac, komičar i producent.
- 1969 — Rene Zelveger, američka glumica i producentkinja.
- 1971 — Vladimir Đokić, srpski košarkaš i košarkaški trener.
- 1976 — Tim Dankan, američki košarkaš.
- 1976 — Rajner Šitler, nemački teniser.
- 1980 — Alehandro Valverde, španski biciklista.
- 1981 — Jovana Joksimović, srpska TV voditeljka i novinarka.
- 1981 — Felipe Masa, brazilski automobilista, vozač Formule 1.
- 1981 — Čester Mejson, američki košarkaš.
- 1981 — Anja Person, švedska alpska skijašica.[2]
- 1985 — Duško Pijetlović, srpski vaterpolista.
- 1986 — Huan Sebastijan Kabal, kolumbijski teniser.
- 1988 — Džonatan Bejli, engleski glumac.
- 1988 — Stefan Marković, srpski košarkaš.
- 1994 — Nikola Radičević, srpski košarkaš.
- 1996 — Filip Manojlović, srpski fudbalski golman.
- 2000 — Marko Rakonjac, crnogorski fudbaler.
Smrti[uredi | uredi izvor]
- 1472 — Leonbatista Alberti, italijanski slikar (rođ. 1404)
- 1595 — Torkvato Taso, italijanski pesnik (rođ. 1544)
- 1744 — Anders Celzijus, švedski fizičar i astronom (rođ. 1701)
- 1929 — Đuro Đaković, politički radnik
- 1938 — Živko Pavlović, srpski general i pisac, član Srpske kraljevske akademije
- 1976 — Kerol Rid, engleski filmski reditelj (rođ. 1906)
- 1988 — Valeri Solanas, američka feministkinja, poznata po pokušaju ubistva Endija Vorhola (rođ. 1936)
- 1995 — Džindžer Rodžers, američka pozorišna i filmska glumica
- 2008 — Milan Kangrga, marksistički filozof (rođ. 1923)
- 2014 — Tito Viljanova, bivši trener FK Barselone.
Praznici i dani sećanja[uredi | uredi izvor]
Vidi još[uredi izvor]
- ^ „Ella Fitzgerald | Biography, Music, & Facts”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 14. 2. 2020.
- ^ „Anja Pärson | Swedish skier”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 14. 2. 2020.