30. avgust
30. avgust (30.08.) je 242. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (243. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 123 dana.
Događaji[uredi | uredi izvor]
| avgust | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | 3 | 4 | |||
| 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
| 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
| 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
| 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | |
- 1645 — Holanđani i američki Indijanci sklopili su primirje u Nju Amsterdamu (Njujork).
- 1757 — Ruska armija je u Sedmogodišnjem ratu, pod komandom maršala Stepana Fjodoroviča Apraksina, porazila pruske trupe u bici kodGros Jegersdorfa.
- 1881 — Francuski inženjer Kleman Ader patentirao je u Nemačkoj prvi stereofonski zvučni sistem.
- 1914 — U bici kod Tanenberga u Prvom svetskom ratu nemačka Osma armija pod komandom generala Paula fon Hindenburga potukla je Drugu rusku armiju generala Aleksandra Samsonova, koja je izgubila oko 30.000 ljudi. General Samsonov je izvršio samoubistvo.
- 1918 — Prilikom posete fabrici „Miheljson“ u atentatu je ranjen Vladimir Ilič Lenjin. U lidera Sovjetske Rusije pucale su pripadnice Socijal-revolucionarne partije Fanja Kaplan i njena sestra Dora.
- 1940 — U Beču su završeni razgovori predstavnika Nemačke, Italije, Rumunije i Mađarske (Druga bečka arbitraža) na kojima su Nemačka i Italija prisilile Rumuniju da ustupi Bugarskoj južnu Dobrudžu, a Mađarskoj deo Transilvanije.
- 1944 — Sovjetska armija je u Drugom svetskom ratu zauzela naftna polja u Ploeštiju u Rumuniji, čime je nemačku vojsku lišila važnog izvora snabdevanja gorivom.
- 1945 — Velika Britanija je ponovo uspostavila svoju vlast u Hongkongu, nakon tri godine i sedam meseci japanske okupacije.
- 1957 — Senator Strom Turmond iz Južne Karoline postavio je novi rekord u opstrukciji američkog Kongresa govoreći više od 24 sata protiv predloga zakona o građanskim pravima.
- 1963 — Između sedišta vlada SSSR i SAD, Kremlja i Bele kuće, lideri Nikita Hruščov i Džon Kenedi uspostavili su posle kubanske krize, koja je zapretila opštim nuklearnim sukobom, direktnu telefonsku vezu, poznatu kao „crveni telefon“.
- 1973 — Kenija je zabranila lov na slonove i trgovinu slonovačom.
- 1974 — Kod Zagreba se dogodila teška železnička nesreća u kojoj je izgubilo život oko 150 ljudi. To je bila najveća železnička nesreća u istoriji jugoslovenskog saobraćaja.
- 1992 — Prekinuta je petomesečna srpska opsada Goražda. U skladu sa dogovorom u Londonu, komanda Vojske Republike Srpske povukla je oko 1.000 svojih vojnika.
- 1995 — NATO je započeo kampanju bombardovanja položaja Vojske Republike Srpske tokom rata u Bosni i Hercegovini.
- 2001 — Oko 438 izbeglica, mahom iz Avganistana, koji su spašeni sa feribota koji je tonuo, nastavilo je da umire na norveškom teretnom brodu, jer im Australija nije dozvolila ulazak u tu zemlju.
- 2020 — Opozicija u Crnoj Gori predvođena prosrpskom koalicijom „Za budućnost Crne Gore”, s građanskim koalicijama „Mir je naša nacija” i „Ujedinjena reformska akcija”, pobedila je na izborima DPS Mila Đukanovića posle 30 godina ovoga političara na vlasti.
Rođenja[uredi | uredi izvor]
- 1748 — Žak Luj David, francuski slikar. (prem. 1825)
- 1797 — Meri Šeli, engleska književnica. (prem. 1851)[1]
- 1841 — Đena Branovački, srpski narodni dobrotvor. (prem. 1882)
- 1859 — Marko Car, srpski književni kritičar, esejista i putopisac. (prem. 1953)[2]
- 1871 — Ernest Raderford, britanski fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za hemiju (1908). (prem. 1937)
- 1898 — Širli But, američka glumica. (prem. 1992)
- 1912 — Edvard Mils Persel, američki fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1952). (prem. 1997)
- 1930 — Voren Bafet, američki biznismen.
- 1931 — Jovan Ćirilov, srpski teatrolog, književnik i značajan delatnik srpskog pozorišta i srpske kulture uopšte. (prem. 2014)
- 1933 — Ivan Kušan, hrvatski pisac, slikar, prevodilac. (prem. 2012)[3]
- 1934 — Grozdana Olujić, srpska spisateljica, esejistkinja, prevoditeljka i antologičarka. (prem. 2019)
- 1943 — Žan-Klod Kili, francuski alpski skijaš.
- 1946 — Pegi Lipton, američka glumica, model i pevačica. (prem. 2019)
- 1948 — Viktor Skumin, ruski pisac, filozof, naučnik i psihijatar.
- 1948 — Dragoslav Stepanović, srpski fudbaler i fudbalski trener.
- 1954 — Aleksandar Lukašenko, beloruski političar, 1. predsednik Belorusije.
- 1963 — Majkl Čiklis, američki glumac.
- 1966 — Majkl Mišel, američka glumica.
- 1969 — Vladimir Jugović, srpski fudbaler.
- 1969 — Nebojša Glogovac, srpski glumac. (prem. 2018)
- 1970 — Nenad Vanić, srpski fudbaler i fudbalski trener.
- 1971 — Zvonko Milojević, srpski fudbalski golman.
- 1972 — Pavel Nedved, češki fudbaler.
- 1972 — Kameron Dijaz, američka glumica.
- 1974 — Denis Vajland, nemački fudbaler.
- 1979 — Huan Ignasio Čela, argentinski teniser.
- 1982 — Endi Rodik, američki teniser.
- 1987 — Nenad Tomović, srpski fudbaler.
- 1988 — Ernests Gulbis, letonski teniser.
- 1988 — Viktor Klaver, španski košarkaš.
- 1989 — Bibi Reksa, američka muzičarka i muzička producentkinja.
- 1990 — Džulija Džeklin, australijska muzičarka.
- 1996 — Mikel Bridžiz, američki košarkaš.
- 1999 — Aleksa Uskoković, srpski košarkaš.
Smrti[uredi | uredi izvor]
- 30. p. n. e. — Kleopatra VII, poslednja egipatska kraljica iz dinastije Ptolemejida. (rođ. 69. ili 70. p. n. e.)
- 1483 — Luj XI, francuski kralj. (rođ. 1423)
- 1928 — Vilhelm Vin, nemački fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku. (rođ. 1864)
- 1929 — Ivo Vojnović, dubrovački književnik. (rođ. 1857)
- 1942 — Sava Šumanović, srpski slikar. (rođ. 1896)
- 1981 — Mohamad Ali Radžai, predsednik Irana. (rođ. 1933)
- 1981 — Mohamad Džavad Bahonar, premijer Irana. (rođ. 1933)
- 1993 — Miloš Žutić srpski filmski i pozorišni glumac. (rođ. 1939
- 2015 — Ves Krejven, američki režiser, pisac, producent i glumac. (rođ. 1939)
- 2022 — Mihail Gorbačov, politički vođa Sovjetskog Saveza. (rođ. 1931)
Praznici i dani sećanja[uredi | uredi izvor]
- Srpska pravoslavna crkva slavi:
- Mirona Ahajskog, sveštenomučenika iz 3. veka.
- 1991 — Sovjetska republika Azerbejdžan je objavila nezavisnost od Moskve i počela formiranje sopstvene armije.
Vidi još[uredi izvor]
- ^ Marsh, Nicholas (2009). Mary Shelley: Frankenstein. Basingstoke: Palgrave Macmillan. str. 183. ISBN 978-0-23020-097-5.
- ^ Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. 1984. str. 95.
- ^ „Kušan, Ivan”. enciklopedija.hr. Pristupljeno 2. 2. 2022.