Jugoslovenski dinar

Za drugu upotrebu, pogledajte članak Dinar.

Dinar (DIN, YUD) je bila valuta u Kraljevini Jugoslaviji, socijalističkoj Jugoslaviji i Saveznoj Republici Jugoslaviji. Srbija ga je zamenila srpskim dinarom, a Crna Gora evrom. Oznaka valute je bila YUD, a jedan dinar se delio na 100 para.

Naslednici

Tokom i nakon raspadanja SFR Jugoslavije:

• Slovenija da ne bi koristila dinar 1991. godine je uvela privremene novčane bonove, 1992. godine slovenački tolar, a 2007. godine evro.
• 1991. godine Republika Srpska Krajina je uvela dinar Narodne banke Republike Srpske Krajine ili krajiški dinar, dok je u ostalim delovima Hrvatske uveden hrvatski dinar. Od 1994. godine u Republici Hrvatskoj je zavedena kuna.
• Makedonija je 1992. godine uvela denar.
• 1992. godine u Republici Srpskoj je uveden dinar Narodne banke Republike Srpske, u hrvatskoj zajednici Herceg-Bosni je korišćen hrvatski dinar, a u ostalim delovima Bosne i Hercegovine je uveden dinar Narodne banke Bosne i Hercegovine. Od 1998. godine u Bosni i Hercegovini je zavedena konvertibilna marka.
• Crna Gora od 1999. koristi marku Savezne Republike Nemačke, uporedo sa dinarom, od 2001. nema svoju nacionalnu valutu, već koristi samo nemačku marku, a od 2002. godine evro.
• Srbija je nastavila da koristi dinar

Denominacije

Denominacija podrazumeva ukrupnjavanje domaće nacionalne valute putem, zamenom starih u nove novčane znake u određenom odnosu. Najčešće se vrši brisanjem određenog broja nula. Nova novčana jedinica nakon denominacije postaje jednaka vrednosti većeg broja do tada važećih jedinica nacionalne valute i u tom odnosu se vrši preračun i svih cena roba i usluga. Uz denominaciju, kao deo monetarne reforme, preduzima se i čitav niz drugih mera ekonomske politike kako bi reforma bila uspešna.

Posle Drugog svetskog rata dinar je denominiran šest puta, nakon šest perioda inflacije:

Datum	Denominacija	Napomena
1. avgust 1965.	100	novi dinar
1. januar 1990.	10.000	„Markovićev dinar“
1. jul 1992.	10
1. oktobar 1993.	1.000.000	SRJ
1. januar 1994.	1.000.000.000	SRJ
24. januar 1994.	10-13 miliona	1 novi dinar = 1 nemačka marka

Od prve denominacije dinara, koja je izvršena 1. avgusta 1965. (100 dinara = 1 dinar), do sledeće, koja je izvršena 1. januara 1990 je prošlo čak 24 godine i 4 meseca.

Nakon prve denominacije 1965. godine, sve do 1990. godine, u običnoj komunikaciji korišćen je naziv „stari dinar”, u kome su se izražavale cene u „novim dinarima”. Tako se za robu čija je cena iznosila 250 dinara, računalo da košta 25.000 starih dinara.

Svaka sledeća denominacija dešavala se u vrlo kratkim razmacima.

Nakon denominacije 1990, odnosno od 1. jula 1992. godine, za samo 2 godine i 6 meseci je izvršena nova denominacija. Međutim, brzina inflacije je nametnula potrebu za novim, ubrzanim denominacijama. U periodu 1992-1995. godine izvršen je najveći broj denominacija dinara, od čega su tri stvarne i četiri tehničke . Stvarne denominacije su izvršene: 1. jula 1992. godine, zatim nakon 15 meseci, odnosno 1. oktobra 1993. godine i 1. januara 1994, dok su tehničke denominacije izvršene 1. avgusta 1993. godine: 1.000 din. = 1 dinar, zatim 1. oktobra 1993. godine: 1.000. = 1 dinara, 13. decembra 1993. godine: 1.000.000. dinara = 1 dinara, i 1. januara 1994. godine: 1.000 dinara = 1 dinar).

Pri poslednjoj denominaciji, 24. januara 1994, kada je uveden novi dinar, obim denominacije je iznosio 13.000.000:1, da bi posle dva dana bio korigovan na 12.000.000:1 dinar.

U periodu od 1992. do 1998, dinar Savezne Republike Jugoslavije je bio iste vrednosti kao i dinar Republike Srpske. Isto tako i u slučaju dinara Republike Srpske Krajine.

Istorijat novčanica

Novčanice Kraljevine SHS/Jugoslavije

Novčanice Kraljevine Srbije / Austrougarske / Kraljevine Crne Gore

Glavni članci: Srpski dinar, Austrougarska kruna, Jugoslovenska kruna i Crnogorski perper

Za vreme Prvog svetskog rata, dinar je u unutrašnjem opticaju samo neznatno izgubio od vrednosti, jer je Privilegovana narodna banka dosledno poštovala propise o pokriću za njegovu emisiju. Mada je okupator nametnuo krunu kao zakonski novac u Srbiji, stanovništvo je s puno poverenja u nacionalnu valutu, čuvalo dinare, zamena je izvršena samo manjim delom, po prinudnom kursu koji je okupator nametnuo: dva srpska dinara za jednu krunu, što je bilo u neskladu sa predratnim kursom. Međutim, već krajem 1918. dinar je počeo naglo da gubi vrednost, početkom 1919. je uvedena praksa inflatornog finansiranja budžetskih rashoda, tako da je već 1920. došlo do prave erozije unutrašnje vrednosti dinara.

Privilegovana Narodna banka Srbije je na početku Prvog svetskog rata, 13. juna 1914. godine, evakuisana iz Beograda, preko Soluna u Marsej, gde se nalazila do završetka rata. Vraćena je u Beograd 16. februara 1919. Tokom rata, banka je uspela da gotov u celosti očuva svoju imovinu, posebno zlato i srebro, koji su služili kao podloga za dinar.

U novostvorenoj državi, Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca, u opticaju je bilo novaca iz više država: austrougarska kruna, srpski dinar, crnogorski perper, nemačka marka i bugarski lev.

Postavljalo se pitanje kako izvesti unifikaciju valuta na najefikasniji i najpravedniji način, kako bi se uspostavila novčana stabilnost u Kraljevini SHS. Zamena leva i nemačkih maraka nije donela većih teškoća. Zamena bugarskih leva vršena je za krunsko-dinarske novčanice, s obzirom da se radilo o malim količinama ove valute, konverzija male količine, oko 50 miliona leva u prometu u Srbiji, je bila daleko lakše izvodljiva. Levi su zamenjeni na paritetnoj osnovi 2:1 neposrednom naplatom kod bugarske centralne banke početkom 1919. godine. Slična situacija je bila i sa nemačkom markom, koja je zamenjena u dinare u odnosu 1:1. Nakon prisajedinjenja Crne Gore izvršen je popis perpera, pri čemu je utvrđeno da postoji oko 12,27 miliona, od čega u Crnoj Gori 9,13 miliona, u Hercegovini i Dalmaciji 1,8 miliona i u Srbiji 1,34 miliona. Perper je ubrzo zatim izgubio svojstvo platežnog sredstva, a njegovi vlasnici gotovo više od dve godine nisu imali jasno definisanu situaciju o njegovoj vrednosti. Ovakvu konfuziju su iskoristili špekulanti, koji su počeli da kupuju perper na crno, po upola manjoj vrednosti u odnosu na srpski dinar, što je izazvalo nezadovoljstvo u narodu. Crnogorski perperi su bili poslednja zatečena valuta, koja je zamenjena u krunsko-dinarske novčanice, po paritetu 1:1, u toku aprila 1921. godine, u trenutku kada je većina perpera već bila promenila svoje vlasnike. Isplaćivanje blagajničkih uputnica u perperima su postale obaveza nove države, pri čemu je konverzija za iznose do 5.000 perpera vršena u krunsko-dinarske novčanice u odnosu 1:1, dok se za veće iznose konverzija vršila u odnosu 2:1.

Najviše novca je bilo iz oblasti koje su prethodno bile pod austrougarskom vlašću. Naime, Centralne banke vlade Austrije i Ugarske su planski obezvredila svoju valutu još tokom ratnih godina, pošto su štampale ogromne količine papirnih novčanica bez pokrića, finansirajući tako svoje ratne troškove. Na kraju rata 31. oktobra 1918. emisija austrougarskih kruna je iznosila 31,5 milijardi, a imala je pokriće u metalu u vrednosti od svega 342 miliona kruna. I nakon rata, austrougarska Centralna banka je nastavila da štampa papirne novčanice bez pokrića u korist Austrije i Mađarske, tako da je krajem 1919. godine u opticaju bilo više od 50 milijardi kruna.

Oko srpskog dinara i austrougarske krune, postavljala su se bitna politička i finansijska pitanja o tome:

• da li će izdavalac novog novca biti država ili emisiona banka
• kakva će i kolika biti podloga novog novca
• kakav će biti kurs zamene srpskog dinara i austrijske krune, kao postojećih valuta u zemlji, prema novoj valuti jugoslovenskom dinaru. S jedne strane, postojala je želja da se vrednost dinara ne kvari u korist problematičnog novca koji nije imao podlogu, a sa druge, politički nije bilo razumno poništiti krune i tako likvidirati novčani deo imovine onog dela stanovništva, koje je živelo na teritoriji nekadašnje Austrougarske.

Odlučeno je da se najpre izvrši žigosanje austrijskih kruna na teritoriji Kraljevine SHS, domaćim pečatima kako bi se:

• sprečilo dalje padanje vrednosti krune na teritoriji Kraljevine SHS i time smanjili gubici, te preuzela kontrola nad njom, s obzirom da se nastavila praksa inflatornog finansiranja, nekontrolisanim štampanjem novih novčanica u Beču i Pešti, koja je korišćena i tokom rata
• odredila količina kruna u zemlji i sprečio dalji dotok kruna sa teritorije susednih država
• sprečili planovi o kontinuitetu krunske monetarne i carinske unije, te očuvanju monarhije u bilo kom obliku.

Sa žigosanjem kruna se započelo početkom, a završilo 31. januara 1919. Najveća količina kruna je žigosana u Hrvatskoj i Slavoniji, Sremu, Banatu i Bačkoj, a znatno manje u Sloveniji, Bosni, Hercegovini i Srbiji. Postignut je samo jedan od očekivanih ciljeva: krune su izdvojene iz austrougarskog monetarnog sistema, ali nije bilo moguće sprečiti priliv nežigosanih kruna, zbog slabe primenjene tehnike žigosanja sa običnim mastilom, pa ih je bilo lako falsifikovati, tako da građani nisu ni mogli znati da li je žig valjan. Drugi pozitivni efekat žigosanja kruna je bilo donekle smirivanje građana, kojima je postalo jasno da krune neće biti proglašene ništavnim.

Dinar iz 1919. godine

Već 1. februara 1919. vlada je donela odluku da se otpočne sa štampanjem novih novčanica, pa se nije čekalo na ozakonjavanje nove emisione banke, kako ne bi prošli meseci, te je taj zadatak preuzela država na sebe. Ugovoreno je štampanje novih novčanica u Parizu, zatim u Pragu, pa Zagrebu, ali usled tehničkih prepreka, štampanje se oteglo. Na leto 1919. počele su da pristižu prve novčanice, ali veoma sporo. Zatim se razbuktala politička kriza, došlo je do promene vlade i ministra finansija, što je ceo proces odužilo još više. U međuvremenu, priliv kruna iz inostranstva je nastavljen i dalje se vršilo njihovo i legalno i nelegalno žigosanje.

U velikoj oskudici i haotičnim monetarnim prilikama, neposredno nakon proglašenja kraljevine, se javila potreba za većom količinom sitnih apoena, za podmirivanje potrebe svakodnevnog maloprodajnog prometa, te za zvaničnim novcem u opticaju. Već 1919. opštinske vlasti u više gradova na teritoriji novonastale države (Zagreb, Karlovci, Osijek, Split, Beograd, Sarajevo, Ljubljana i Maribor) reagovale su izdavanjem svog, opštinskog novca, odnosno vrednosnog papira, koji se u opštinskim blagajnama mogao zameniti za državni novac odgovarajuće vrednosti. Ovaj sitan papirni novac je vredeo kao sredstvo plaćanja ograničeno vreme, odnosno godinu dana. Gradska opština Karlovca štampala je 1919. godine i izdala 10, 20 i 50 filira, koji su važili do kraja juna 1920. U Osijeku su puštene u opticaj dve emisije gradskog novca s rokom važenja do kraja decembra 1919. U prvoj emisiji su štampane novčanice od 10, 20 i 50 filira, a u drugoj od 10 i 20 filira. U Splitu su 16. jula 1919. izdate novčanice od 10 i 20 krunskih helera na godinu dana. Novčanice od 10, 20 i 50 filira, koje su važile samo za područje Zagreba su štampane do kraja juni 1920. godine.

Sredinom novembra 1919. Privilegovana narodna banka, u to vreme već nepostojeće države, pustila je u promet papirni novac u apoenima od jednog i pola dinara. Autor novčanice od pola dinara, je bio zagrebački grafičar Menci Klement Crnčić. Manje novčanice su štampane u litografskom zavodu Rožankovski u Zagrebu. Novčanice od 1 dinara su štampane u Francuskoj, tekst na naličju, koje podseća na novčanicu od 5 dinara iz 1916/17 je na francuskom jeziku.

Mada su apoeni od jednog i pola dinara već ušli u opticaj bez dodate vrednosti u krunama, vlada je odlučila da je na sve novčanice neophodno doštampati vrednosti u krunama, kako bi se u narodu izbegla zabuna kod preračunavanja u krune i obrnuto. Dodatno žigosanje izvršeno je u Beogradu u Upravi fondova, počevši od 2. januara 1920, ali samo na onim novčanicama koje su se nalazile u trezoru, dok su novčanice koje su se već nalazile u opticaju ostale nežigosane. Prilikom doštampavanja, na novčanicama od 1 dinara načinjena je štamparska greška, tako da je umesto 4 KRUNE, pisalo 4 KURNE. Međutim, greška je kasno uočena pa su ovakve novčanice, zbog velikih troškova i izbegavanja moguće pometnje prilikom zamene, ostale u opticaju.

Novčanice od 10 i 20 dinara su štampane u Pragu, a najveće novčanice su štampane u Parizu. U novembru se računalo da se ima dovoljno naštampanih dinara u iznosu od 2,5 milijardi i da bi se moglo krenuti sa rešavanjem pitanja zamene kruna, pa se od 26. novembra 1919. do januara 1920. vršilo markiranje kruna, specijalnim markicama i to samo na prethodno žigosane krune. Nisu markirane ni sitne novčanice od 1, 2 i 10 kruna. Markiranje je imalo dva predviđena cilja:

• utvrđivanje količina kruna u prometu
• država je u obliku prinudnog zajma zadržavala 20% od vrednosti svake markirane krune, kao doprinos krunskog područja pokrivanju budžetskog deficita, koji se na dinarskom području već naplaćivalo inflatornom monetarnom emisijom. Vlada je obećavala da će 20% zajma vratiti, ali su mnogi to razumeli kao konfiskaciju.

Procenjeno je da je na teritoriji Kraljevine SHS cirkulisalo oko 8-10 milijardi austrougarskih kruna i država se zadužila da bi otkupila deo tih kruna.

Po zakonu od 26. januara 1920. godine, Privilegovana Narodna banka Kraljevine Srbije je prerasla je u Narodnu Banku Kraljevine SHS. Emisiona banka Kraljevine SHS, kao kontinuitet Privilegovane Narodne banke Kraljevine Srbije je počela sa radom tek 1. februara 1920. godine. Usledili su dalji koraci ka unifikaciji. Narodna banka je izdala dinarsko-krunske novčanice, sa postojećom metalnom podlogom, na kojima su odštampane njihove vrednosti u obe novčane jedinice, u dinarima i u krunama. Zamena je vršena po sistemu kruna za krunu, a dinar za dinar, s tim da je odnos bio 4 krune za 1 dinar (na primer 400 kruna - 100 dinara). Ovim novčanicama su zamenjivane samo prethodno markirane krune, dok su sitnije krunske novčanice ostale i dalje u opticaju, ali je odlučeno da se po završetku zamene, dinarsko-krunske novčanice zadrže kao jedino sredstvo plaćanja. Zadržavanje imena krune olakšalo je prihvatanje novih novčanica na teritoriji gde se ranije koristila kruna.

Zamena za dinarsko-krunske novčanice od 1000, 100, 50 i 20 kruna je otpočela 16. februara i trajala je do 3. juna 1920. Naredne godine, od 16. maja do 4. juna 1921. je vršena zamena sitnih kruna, iste godine je vršena zamena i u delu Dalmacije koja je tada pripojena Kraljevini SHS.

Nakon obavljene zamene austrougarskih kruna, povećana je količina novca u opticaju u Kraljevini SHS, što je dovelo do povećanja inflacije.

Na dan 2. aprila 1920. godine objavljena je odluka ministarskog saveta o zabrani iznošenja dinarsko-krunskih novčanica iz zemlje, te o kažnjavanju i zaplenjivanju novčanica u korist države u slučaju iznošenja. Ova odluka je ublažena avgusta iste godine, kada je dozvoljeno da se u inostranstvo iznesu novčanice u iznosu do 1.000 dinara.

Dinarsko-krunske novčanice su bile omiljene u narodu. Veliki broj primeraka nikada nije zamenjen u banci, ljudi su ih zadržavali kao uspomenu. Dve novčanice su dobile nadimke, ona od 10 dinara dobila je naziv „kovač”, ili „Ninčićeva banka”, a novčanica od 20 dinara „orač”, zbog slike orača na njenom licu.

Novčanice nisu bile posebnog kvaliteta i bilo ih je lako falsifikovati. Poznati su falsifikati svih novčanica, osim onih sa najnižom nominalnom vrednošću. Najčešće su falsifikovane novčanice od 100 i 5, a najređe one od 1000 dinara. Zbog velikog broja falsifikata bilo je neophodno zameniti čitavu seriju dinarsko-krunskih novčanica. Odluka o povlačenju novčanica od 20 dinara je donesena već januara 1921, godinu dana nakon njenog puštanja u opticaj. Izuzetno uspeli falsifikati su pronađeni na Bledu, u Zagrebu, Trstu, Pešti i Gracu. Povlačenje novčanice od pet dinara (20 kruna) počelo je 20. januara 1922, s rokom od deset meseci.

Slika Lice Naličje	Iznos	Dimenzije	Boja	Opis		Datum	Povlačenje/poslednja zamena
				Lice	Naličje
	1/2 dinara 2 krune	80-ih51	braon, ljubičasta i siva	štit sa grba Kraljevine SHS		1.2.1919.	kraj 1925./30.11.1927.
	1 dinar 4 krune	110-ih77	braon	Miloš Obilić		1919.	kraj 1925./30.11.1927.
	5 dinara 20 kruna	110-ih75	ljubičasta, braon i plava	Miloš Obilić		1919.	24.12.1921./20.11.1922.
	10 dinara 40 kruna	153-ih92	lice plavkasto siva, naličje plava se preliva u ružičastu levo i desno	šare, levo kovač, s čekićem u desnoj ruci, u levoj klešta s gvožđem u njima na nakovnju, ispred panj s alatima.	remac od grožđa i vinove loze, levo i desno korpe s voćem	1.2.1919.	10.8.1923./10.6.1924.
	20 dinara 80 kruna	150-ih90	maslinasto zelena	orač		1.2.1919.	17.1.1921./30.4.1921.
	100 dinara 400 kruna	177-ih112	ljubičasta			1919.	17.1.1929./25.5.1934.
	1000 dinara 4000 kruna	240x132	zelena i ljubičasta			1919.	17.1.1929./25.5.1934.

Dinar iz 1920. godine

Povlačenje dinarsko-krunskih novčanica je vršeno postupno. Poslednja koja je povučena iz opticaja, bila je novčanica najviše vrednosti od 1000 dinara - 4000 kruna.

Tek 1923. godine došlo je do stabilizacije dinara i inflacija je umanjena. Početkom 1923. započeo je uspon dinara, što se može povezati sa dolaskom na mesto ministra finansija Milana Stojadinovića. U naredne tri godine dinar je snažno ojačao na svetskim berzama, sređene su državne finansije i oborena je inflacija. Ova stabilnost se održala sve do 1931.

U cilju povećanja novčane mase potrebne za kreditiranje u obnovu ratom razrušene zemlje, kao i zamene krunskih dinara čiji su se falsifikati počeli pojavljivati, Narodna banka Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca je krajem 1920. naručila izradu novčanica od 10, 100 i 1.000 dinara.

Novčanica od 10 dinara, je štampana u američkoj kompaniji u Njujorku. Amerikanci su ustupili rezervnu novčanicu sa vinjetom snažnog nagog čoveka koji okreće točak, što simbolično predstavlja napredak. Takvoj novčanici, iznad točka su dodati likovi dve žene, boginje radinosti i nauke i Merkura - simbola trgovine. Na naličju novčanice su planinski vrhovi Kožuf, Veternik, Dobro Polje i Kajmakčalan. Novčanica je puštena u opticaj 5. avgusta 1922.

1920-1926 Serije
Slika		Iznos	Dimenzije	Boja	Opis		Datum
Lice	Naličje				Lice	Naličje	Štampa	Izdavanje	Povlačenje	Rok važenja
		10 dinara	150-ih86	plava	čovek koji okreće točak	planinski vrhovi	1.11.1920.	5.8.1922.	1928.	18.7.1935.
Sve slike su skalirane na 0,7 piksela po milimetru, što je standard za svetske banknote.

Novčanica od 100 dinara, u narodu poznata kao „plava stotinarka‘‘, na čijem licu se nalazi lik žene sa lovorovim vencem na glavi, nosi datum 30. novembar 1920, a puštena je u opticaj tek 1. januara 1925. godine. Novčanicu su potpisali član uprave Marko Stojanović i guverner Đorđe Vajfert. Celokupna izrada novčanice, koja je trajala neobično dugo, od 1920. do 1924. je poverena francuskoj banci. Njen autor je franc. G. Fraipont, a graveri su bili franc. Delosh i franc. Rita. Sam crtež, bez okvira je veličine 156x80 mm. Izrađena je na beloj hartiji, sa vodotiskom (filigran), levi profil Miloša Obrenovića, koji se nalazi u donjem desnom uglu novčanice, gledano s lica. Na desnoj polovini lica je crtež žene s lovorovim vencem na glavi, ogrnute plavim plaštom sa hermelinom (simbol države), koja u ruci drži mač. Na levoj polovini lica novčanice je prikazana panorama Beograda, Kalemegdanska tvrđava i deo varoši. Na licu je tekst ispisan ćirilicom. Za izradu lica novčanice je iskorišćen motiv sa novčanice iste nominale, izdate u Kraljevini Srbiji 1905. godine, čiji je autor bio Žorž Dival (franc. Georges Duval), a graver franc. Ernest Florian, s tim što je izmenjena ornamentika oboda, zatim plašta, bogatiji je rod voća, a dodat je i parobrod kao simbol modernizacije. Na naličju, s leve strane novčanice se nalazi mladiću srpskoj seoskoj narodnoj nošnji, naslonjenog levom rukom na štit s državnim grbom, a u sredini je crtež tri jedrenjaka na moru. Tekst na naličju je ispisan latinicom. Naličje je štampano u četiri boje.

S njenim izdavanjem je otpočelo povlačenje, novčanice iste nominalne Kraljevine Srbije iz 1905, kao i dinarsko-krunske verzije (100 dinara – 400 kruna) iz 1919. godine.

Četvorobojna novčanica od 1.000 dinara, sa Svetim Đorđem, takođe je štampana 1920. godine u Francuskoj i njen autor je isto francuski umetnik. Puštena je u opticaj 1923.

1920-1926 Serije
Slika		Iznos	Dimenzije	Boja	Opis		Datum
Lice	Naličje				Lice	Naličje	štampa	issue	Povlačenje	Rok važenja
		100 dinara	168x98	ljubičasta na žutoj podlozi	žena	brodovi i seljak	30.11.1920.	1.1.1925.	1933.	4.5.1936.
		1.000 dinara	182-ih108	braon i plava	Sveti Đorđe ubija aždaju	čovek ore, različiti gradovi		1923.	1933.	4.5.1936.
Sve slike su skalirane na 0,7 piksela po mm, što je standard za svetske banknote.

Godine 1921. štampan je najsitniji papirni novac od 25 para. Autor je zagrebački slikar Milenko Đurić. Novčanica je sa obe strane prekrivena raznim ornamentima bledih boja. Na licu se preko osnovne ornamentike nalazi crtež manastira Gračanice i polja sa oznakama nominalne vrednosti, a na naličju su crteži ostrva sa crkvom na Bledskom jezeru, na levoj polovini i spomenik bana Jelačića u Zagrebu, na desnoj polovini. Novčanicu je potpisao ministar finansija Kosta Kumanudi. Štampana je u Zagrebu i Novom Sadu. Nalazila se u opticaju od 14. juna 1921. do 30. septembra 1927.

Slika		Iznos	Dimenzije	Boja	Opis		Datum
Lice	Naličje				Lice	Naličje	Izdata	Povlačenje
		25 para	92x62	tamnoplava, smeđa	manastir Gračanica	Bledsko ostrvo, spomenik bana Jelačića u Zagrebu.	14.6.1921.	30.9.1927.

Motivi na novčanicama jugoslovenskog dinara su birani prema koncepciji novostvorene države, u njenoj prvoj fazi. Tri tada priznate nacionalne zajednice predstavljene su svojim simbolima, a natpisi su na sva tri zvanična jezika - srpskom (ćirilica), hrvatskom i slovenačkom (latinica).

Novčanica od 10 dinara iz 1926. godine je štampana u Parizu i nosi potpis Đ. Vajferta.

1920-1926 Serije
Slika		Iznos	Dimenzije	Boja	Opis		Datum
Lice	Naličje				Lice	Naličje	Štampa	Izdanje	Povlačenje	Rok važenja
		10 dinara	126x82	crvena-oranž i plava	žena	Grb Kraljevine SHS, silueta crkve	26.5.1926.		1928.	18.7.1935.
Sve slike su skalirane na 0,7 piksela po mm, što je standard za svetske banknote.

Dinar iz 1929. godine

S obzirom da izrada novca u zemlji garantuje veću sigurnost, zaštitu i štednju deviznog novca, kao i mogućnost brze izrade novca za hitne potrebne, naročito u ratnim uslovima, zapošljavanja domaćeg stanovništva, smanjenja troškova izrade, a posebno troškove transporta, glavni Upravni odbor Narodne banke, na čelu sa guvernerom Đorđem Vajfertom je 30. decembra 1925. godine doneo odluku o osnivanju domaćeg Zavoda za izradu novčanica, kao i da se odmah po uspostavljanju proizvodnje započne s izradom rezervnih novčanica. Svi objekti i instalacije Zavoda za izradu novčanica završeni su oktobra 1929. godine, a sa izradom papirnog novca se započelo dva meseca kasnije, uz pomoć dvojice grafičara Francuske banke.

Nakon burnih političkih događaja, Šestojanuarske diktature 1929. godine koju je uveo kralj Aleksandar, menjajući krajem iste godine naziv države u Kraljevina Jugoslavija, i u skladu sa tim, i novi naziv Narodna banka Kraljevine Jugoslavije, izdate su novčanice s novim imenom države. Prvi primerci bili su u apoenima od 10 i 100 dinara, koje nose datumom izdanja 1. decembar 1929. Njihov celokupni tiraž je urađen u ZIN u Topčideru. Potpisali su ih član uprave Andrija Radović i guverner Ivan J. Bajloni. On je prve primerke, pre puštanja u opticaj, predao kralju Aleksandru I Karađorđeviću, prilikom njegove audijencije Zavodu.

Za izradu novčanica je napuštena koncepcija o 3 posebne nacije, a uvedene su sintagme kao što su „jugoslovenski” ili „troimeni” narod, što se na novčanice prenelo u obliku „dinastičkog” principa, sa portretima vladara, i „alegorijskog” principa, sa ženskim figurama u ulozi Jugoslavije. Svi natpisi su na dva jezika (srpskom i hrvatskom), odnosno na istom jeziku u dva pisma, nema natpisa na slovenačkom. Novčanice su višebojne i uočava se izvesna barokna prenatrpanost, koja sugeriše na francuski model.

Autor novčanica od 10 dinara je Francuz, koji je za revers izabrao ženski lik sa Spomenika kosovskim junacima u Kruševcu, čiji je autor Đorđe Jovanović. Ova novčanica ima svoju raniju verziju, koja glasi na ime Kraljevina SHS, a štampana je u Parizu 1926.

Novčanica od 100 dinara je puštena u opticaj 21. januara 1931. godine. Postoji još jedno izdanje ove novčanice, a na kojoj se nalazi vodoznak s likom Aleksandra I Karađorđevića, nosi isti datum, a puštena je u opticaj 1. novembra 1937.

Nakon izdavanja novčanica od 10 i 100 dinara, izdate su novčanice od 50 i 1.000 dinara 1931, 100 i 500 dinara 1935.

Do 1931. godine novčanice su izrađivali francuski majstori Deloš i Rita u Parizu. Saznavši da se za izradu domaćih novčanica angažuju strani ksilografi, Veljko Andrejević Kun je Zavodu za izradu novčanica u Topčideru ponudio svoje umeće. On je autor višebojne novčanice od 50 dinara s portretom Aleksandra Prvog, izdate 1. decembra 1931. i jedini autor jugoslovenskih novčanica, koji je istovremeno i graver klišea prema priloženom crtežu nekog drugog umetnika u međuratnom periodu.

Dok je na novčanicama od 10 i 100 dinara izmenjen samo naziv izdavača, za novčanicu od 1.000 dinara bilo je neophodno izraditi potpuno nov tip, s obzirom da su se za izdanje od 1.000 dinara iz 1920. godine pojavili veoma uspeli falsifikati. Autor novčanice od 1.000 dinara iz 1931. je Paja Jovanović. Na licu novčanice se nalazi portret kraljice Marije Karađorđević sa dijademom. Napravljena je kao spoj „dinastičkog” i „alegorijskog” principa. Portret je autor načinio na osnovu skica i studija u periodu između 1925. i 1927. Na licu novčanice se nalaze i vodeni žig s likom kralja Aleksandra Prvog, kao i crtež orla u letu, dok su na naličju crteži žena, jedna koja drži srp i snop žita, a druga drži mač i štit sa državnim grbom. Osim po lepoti, a spada među najlepše dinarske banknote, i prefinjenosti, ova novčanica je specifična i po tome što je na njoj prvi put na nekoj našoj novčanici prikazan lik poznate žene, istorijske ličnosti. Za izradu novčanice Paja Jovanović je koristio skice i studije koje je radio između 1925. i 1927. godine i one se danas nalaze u njegovom legatu u Beogradu. Izrada klišea, snimanje, recenzija nacrta za novčanicu obavljena je u Parizu, a štampana je u Zavodu za izradu novčanica u Topčideru. Novčanica nosi datum 1. decembar 1931. a puštena je u opticaj tek 1. januara 1933. Potpisao ju je tadašnji guverner Ignjat J. Bajloni Mlađi.

Novčanica je čak 17 puta bila na meti falsifikatora, samo dva falsifikata su bila uspešna. Zbog falsifikovanja mašinskom štampom Stjepan Vidaković i Stjepan Šohinger su 1937. osuđeni na višegodišnju robiju.

Najlepšim novčanicama Kraljevine Jugoslavije smatraju se novčanice od 100, koja nosi datum 15. juli 1934. (50 godišnjica od osnivanja banke) i od 1.000 dinara, koja nosi datum 15. juli 1935. Obe je izradio Vasa Pomorišac.

Novčanicu od 100 dinara je uradio sa grafičarem Pantom Stojićević, a graver je bio Veljko Andrejević Kun. Na licu novčanice, dominiraju plavičasti tonovi. Sa desne strane je figura žene mlade, koja sedi u haljini srpskih srednjovekovnih vladarki, sa lovorovim vencem na glavi. Novčanica ima širok okvir s tradicionalnim narodnim šarama i uočavaju se mnogi detalji koji simbolizuju nauku, poljoprivredu i ekonomsko bogatstvo. Žena je alegorijski prikaz države. Ona je zaodenuta purpurnim plaštom koji pokriva haljinu ljubičaste boje (kraljevsko dostojanstvo države). Haljina je ukrašena motivima životinja i biljaka u zlatu. Među motivima se prepoznaju jelen, paun, dve grlice, okrenute jedna prema drugoj. Životinje se hrane plodovima, koji su alegorija plodova drveta života. Uočava se i neboparni orao, simbol Hristove pobede nad Adom i stilizovano bilje isceljenja - lek besmrtnosti. Pred ženinim nogama se nalazi otvorena knjiga na zatvorenoj, simbol ustanovnosti zasnovan na znanju. Ona u desnoj ruci drži pero, dok levom rukom grli dečaka, sa šajkačom na glavi, koji stoji, oslanjajući se na mač (predstavlja pobednički narod iz Balkanskih i Prvog svetskog rata). Sa leve strane se nalazi crkva Sv. Đorđa na Oplencu, mauzolej kraljevske dinastije. Na naličju, s desne strane je crtež dve ženske figure, koje sede oko državnog grba sa kraljevskom krunom na crvenom štitu. Devojke su obučene u jeleke i dugačke plave haljine, srednjovekovnih srpskih vlastelinki, a na glavama su im bele marame. Devojka s desne strane drži snop žita, a iza nje je kuća i fabrički dimnjaci, a pred njom su bundeva, grožđe, kruške i jabuke. Devojka se leve strane u rukama drži sidro, pred njom su gusle, knjige, limun i vino. Ove dve devojke simbolično predstavljaju kontinentalni i primorski deo zemlje, prikazani industrija, poljoprivreda, trgovina, zanatstvo, finansije i umetnost, kao i ubrzani razvoj tradicionalno agrarne zemlje. Na naličju sa leve strane, u drugom planu se nalazi pejzaž Dubrovnika, srednjovekovnog grada-države, što ukazuju na nezavisnost mlade jugoslovenske države. Natpisi na licu su ćirilični, a na naličju latinični.

Novčanica od 100 dinara je službeno stavljena u opticaj 8. aprila 1941. godine, u sastavu vanredne emisije za ratne potrebe, ali se u praksi veoma mali broj novčanica zaista našlo u opticaju. Naime, do početka Drugog svetskog rata odštampane novčanice su ostale u trezoru Narodne banke u Beogradu. Potom su 6. aprila 1941. prenesene u filijalu u Užicu, odakle je tek neznatan deo upotrebljen. Veći deo je nakon okupacije vraćen u Beograd, dok je manji deo 10/11. aprila 1941, prebačen u Sarajevo. Mada je naređeno njihovo uništavanje, to nije izvršeno, jer su u iščekivanju odgovarajuće prilike za to, Sarajevo okupirali Nemci, a potom je uspostavljena NDH, koja je novčanice, zajedno sa zlatom i drugim dragocenostima zadržala, kao vlasništvo novouspostavljene države. Nakon njihovog prenosa u Zagreb, novčanice su puštene u opticaj u NDH, a zatim su zamenjena kunama, koje je izdala NDH.

Mada nikada nije puštena u opticaj, Međunarodna organizacija je hiljadarku Vase Pomorišca ubrojala među 10 najlepših u svetu. Na licu novčanice prikazao je tri konjanika, od kojih jedan drži štit sa državnim grbom. U središnjem delu je ženska figura sa lovorovom granom u desnoj ruci, a levo su druga ženska figura koja sedi i piše po tablici, dete i lav.

Radi olakšavanja novčanog prometa 1. januara 1937 puštena je u promet novčanica od 500 dinara, koja nosi datum 1. septembar 1935, rođendan mladog kralja Petra II. Njen autor je akademski slikar Omer Mujadžić.

Poslednja novčanica objavljena pred Drugi svetski rat je apoen od 10 dinara, čiji je autor takođe Paja Jovanović. Na licu je poprsje kralja Petra Drugog u crnogorsko-hercegovačkoj narodnoj nošnji, sa lovorovom granom iznad glave. U njegovoj pozadini je panorama Mostara. Na naličju je figura žene u starinskoj nošnji sa velom i vencem na glavi i mačem u desnoj ruci, položenim na knjigu, kao simbol državnosti.

Novčanica od 10.000 dinara, koja nosi datum 6. septembar 1936, na licu ima prikazan lik Petra II Karađorđevića, s državnim i monarhističkim simbolima. Na naličju su mladić i devojka žeteoci. Vodoznak je poprsje kralja Petra I Karađorđevića. Autori novčanice su Vojislav Đokić i Panta Stojičević, a graver je bio Veljko Andrejević Kun. Novčanicu su potpisali član uprave Ivo Belin i guverner Milan Radosavljević. Novčanica je velikog formata. Novčanica nije izdata i nalazila se u fondu za potpuno izvanredne državne potrebe. Naime od 1930. bio je formiran Fond za izvanredne potrebe državne odbrane, koji se stalno povećavao, a činile su ga novčanice od 50 dinara sa datumom 1. decembar 1931, novčanica od 100 dinara sa datumom 15. jul 1934. i novčanica od 1.000 dinara sa datumom 6. septembar 1935. Nakon toga je formiran Fond novčanica za potpuno izvanredne državne potrebe, u koji su ušle do tada neizdate novčanice od 20 dinara, kao i novčanica od 10.000 dinara sa datumom 6. septembar 1936. Mada je 22. septembra 1939. godine doneta odluka o puštanju novčanica iz oba fonda u promet, novčanica od 10.000 dinara, predstavljala je veliku vrednost i nije puštena u opticaj. Ministar finansija je 9. aprila 1941. godine doneo odluku o poništenju novčanica iz rezerve, spaljivanjem, što je izvršeno narednog dana u mestu Turica kod Užica. Tako je najveći broj ovih novčanica uništen, dok je mali broj nekako spašen, najverovatnije pre spaljivanja.

1929-1939 Serija
Izgled		Iznos	Veličina	Boja	Opis		Datum prvog izdavanja
Lice	Naličje				Lice	Naličje
		10 dinara	126x79,5	crvena-oranž i plava	bista „Srbija”	grb Kraljevine Jugoslavije, silueta crkve	1.12.1929
			128-ih72	zelena	portret mladog kralja Petra II Stari most u Mostaru	žena	22.9.1939
		20 dinara	137-ih81	Braon plava i žuto-zelena	portret mladog kralja Petra II	žena	6.9.1936
		50 dinara	149-ih94	Višebojna preovlađuje braon	kralj Aleksandar	statua konjanika	1.12.1931.
		100 dinara	170-ih101	ljubičasta na žutoj podlozi	žena sa mačem	brodovi i seljak	1.12.1929.
			171-ih104	Višebojna sa plavim okvirom	žena i Soko Kraljevine Jugoslavije sa mačem	dve radnice	15.7.1934.
		500 dinara	183-ih113	Zelena, plava i ružičasta	portret mladog kralja Petra II	žene rade	6.9.1935.
		1000 dinara	195-ih126	Sivo-plava i braon	kraljica Marija (oslikao je Paja Jovanović)	dve žene, jedna sa srpom i pšenicom, druga sa mačem i štitom	1.12.1931.
			190x122	višebojna	tri konjanika i žena učitelj i đak	kovač i ribar u pozadini Most kralja Aleksandra	6.9.1935.
		10.000 dinara	230-ih115	braon, žuto-zelena i plava	kralj Petar II	par žetelaca	6.9.1936.
Sve slike su skalirane na 0,7 piksela po milimetru, što je standard za svetske banknote.

Novčanice 1.000 dinara iz 1935 i 10.000 iz 1936 nisu izdate

Drugi svetski rat

Nakon kratkotrajnog Aprilskog rata, Jugoslavija je bila poražena, a potom podeljena na 7 delova:

• Nemački Banat i Slovenija
• Mađarska Bačka
• Italijanska Istra, Dalmacija i Crna Gora
• Albansko Kosovo i Metohija
• Bugarska Makedonija
• Srbija pod nemačkom upravom
• Nezavisna Država Hrvatska

Okupatorske vlasti su pečatile jugoslovenski papirni novac i u nekim delovima (Crna Gora) dozvolile njegovu upotrebu ili su ga zamenjivali svojim novcem.

Crna Gora se nalazila pod italijanskom okupacijom, sve do kapitulacije Italije 1943. Tokom tog perioda, osim italijanskih novčanica, s obzirom da se italijanska komanda suočila sa nedostatkom svoje valute, važile su i predratne jugoslovenske novčanice, koje su italijanske vlasti žigosale okruglim pečatom prečnika 31 mm, crne boje u čijem centru se nalazila ženska figura sa uzdignutim mačem u desnoj ruci. Sa desne strane je stajala kružno ispisana reč „verificato”. Pečaćene su novčanice od 10 (1939), 20 (1936), 50 (1931), 100 (1929), 500 (1935) i 1000 (1931) dinara. Naredba o žigosanju je izdata 23. juna 1941, a krajnji rok za žigosanje bio je 11. jula. Naredbama od 24. aprila i 6. oktobra 1941. u Crnoj Gori se vršila zamena žigosanih jugoslovenskih dinara za italijanske lire. Za 100 dinara dobijalo se 38 italijanskih lira. Zamena je trajala do druge polovine 1942. godine, osim na području Durmitora, koje su držali partizani do juna 1942 i za koje je osnovan poseban Ured za zamenu novčanica. Naredbom vojnog guvernera od 22. januara 1943. jugoslovenske novčanice deponovane kod italijanske filijale na Cetinju su uništene.

Na teritoriji NDH je izdavana kuna. U okupiranoj Srbiji izdat je srpski dinar.

Amerikanci su 1943. godine u Italiji izdali saveznički novac, koji je cirkulisao i na teritoriji koji je kasnije pripao Jugoslaviji. U Sloveniji je na oslobođenoj teritoriji 12. marta 1944. osnovan Denarni zavod Slovenije, koji je u više navrata izdao novčanice u lirama. Tokom nemačke okupacije, u drugoj polovini 1944. u Ljubljani je takođe izdata serija novčanica nazvana „Rupnikove lira”. Krajem rata, Gospodarska banka je za Istru Rijeku i Slovensko primorje izdala jugoliru, novac na račun Jugoslovenske vojne uprave. Osim toga, na delu italijanske teritorije koja je prema ugovoru od 8. septembra 1967. pripala Jugoslaviji, zatečene su italijanske lire, nazvane metropolitanske lire.

Emigrantska vlada Kraljevine Jugoslavije u Londonu 1943. godine štampala je seriju novčanica koja nije puštena u opticaj. Radi se o 6 apoena, na ukupno 10.350.000.000 dinara, koji su planirani za upotrebu u Jugoslaviji, nakon oslobođenja zemlje. Na svakoj se nalazio lik kralja Petra II. Autori novčanica su nepoznati.

Partizani i narodno-oslobodilački odbori su prikupljali novčana sredstva za svoje potrebe, izdajući vrednosne papire, na kojima se obično naznačivalo da će biti isplaćeni donosiocu nakon oslobođenja.

Novčanice DF/FNR/SFR Jugoslavije

Dinar iz 1944. godine

Na kraju Drugog svetskog rata zvanično su postojale 2 uprave Narodne banke Kraljevine Jugoslavije. Prva se nalazila u Londonu, sa kraljem u izbeglištvu, dok se druga nalazila u oslobođenom Beogradu, koja je formirana novembra 1944. Takvo stanje je trajalo sve do sinhronizovanog ukidanja Privremene uprave u Beogradu i guvernerstva u Londonu 27. novembra 1945, kada je prestala da postoji Narodna banka Jugoslavije u emigraciji, a za guvernera je postavljen Tanasije Zdravković. Za razliku od ostalih privatnih novčanih zavoda u Jugoslaviji, koji su likvidirani odmah nakon oslobođenja, Narodna banka Jugoslavije je poslovala kao akcionarsko društvo, sve do 15. januara 1946, kada je podržavljena i preimenovana u Narodnu banku Federativne Narodne Republike Jugoslavije. Njeni akcionari su isplaćeni u nominalnoj vrednosti svojih akcija, a istu sudbinu su imale još tri savezne banke: Industrijska banka, Zanatska banka i Zadružna i poljoprivredna banka.

Pri Povereništvu finansija Nacionalnog komiteta oslobođenja Jugoslavije (NKOJ) obrazovan je 21. novembra 1944. Savetodavni monetarni odbor, koji je na prvim sednicama, u oslobođenom Beogradu odlučio da jedinstvena novčana jedinica ostane dinar. Naime, zlatne rezerve u Njujorku su bile deponovane na ime Narodne banke Jugoslavije, pa se pri prelasku u novi političko-ekonomski sistem, morala da uvaži ta činjenicu.

Lik monarha na novčanicama nije odgovarao novom političkom uređenju. Odlukom Ministarstva finansija Demokratske Federativne Jugoslavije, novčanice koje je pripremila Narodna banka u Londonu, nisu puštene u opticaj, a celokupan tiraž je uništen mlevenjem. Demokratska Federativna Jugoslavija je 1944. godine izdala seriju novčanica u apoenima od 1, 5, 10, 20, 50, 100, 500 i 1.000 dinara, sa likom partizana. Svih osam apoena imaju isti dizajn. Na njima su zastupljena imena svih federativnih republika, ispisana pismom koje dominira u svakoj od njih, a tekst je na četiri tada postojeća jezika. Vizuelno postoji jasan raskid sa svim predratnim tradicijama.

Autor crteža za ove novčanice je bio Đorđe Andrejević Kun, sin Veljka Andrejevića Kuna, koji je autor srpskih dinara iz Nedićeve Srbije. Glavni motiv na licu novčanica je bista partizana iz levog poluprofila, sa puškom na levom ramenu. Ovaj motiv je nastao prema crtežu u tušu, dimenzija 400 h 320 mm: Partizan s puškom na ramenu, koji je isti autor izradio 1944, za koji je u Kozani kod Barija, pozirao ranjeni borac Milivoj Rodić, kasnije kasnije vojni tužilac i pukovnik JNA. s tom razlikom što je partizan na tom crtežu je okrenut na desnu stranu, nosi pušku na desnom ramenu i pogled mu je okrenut na desnu stranu. Na naličju novčanicu osnovni motiv je novi grb DFJ, i na njemu datum 29. novembar 1943, kada je ona ustanovljena.

Crteži za novčanice su jula 1944. pripremane na ostrvu Vis, gde su se nalazile gotovo sve institucione vlasti, a nakon što ih je odobrio Josip Broz Tito, zbog još uvek nesređenog statusa Narodne banke i stanja Zavoda za izradu novčanica u Topčideru, preneti su u državni zavod za izradu novčanica u Moskvi, gde su štampane prve količine novca. Imena ruskih gravera nisu poznata. Novčanice iz Moskve su isporučivane u periodu od 4. februara do 22. maja 1945, a nakon toga je štampanje nastavljeno u obnovljenoj štampariji Zavoda u Topčideru.

Novčanice su izrađene na papiru velike gramature i bez zaštitne niti. Novčanice od 50 i 100 dinara nemaju odštampanu godinu, a na novčanici od 10 dinara je godina odštampana i na licu i na naličju, dok ostale novčanice imaju godinu samo na naličju. Na novčanicama od 1, 5 i 10 dinara nema slovne oznake, niti serijskog broja, dok su ostale novčanice numerisani klasičnom numeracijom, koja se sastojala od 2 ćirilična slova i 6 cifara.

Serija 1944.
Izgled		Iznos	Veličina	Boja	Opis		Datum izdavanja
Lice	Naličje				Lice	Naličje
		1 dinar	90x50	sivosmeđa	Lik jugoslovenskog partizana Milivoja Rodića	Grb Demokratske Federativne Jugoslavije Nominalna vrednost novčanice	1944.
		5 dinara	97-ih54	plava
		10 dinara	100-ih33	žućkasto-smeđa
		20 dinara	108-ih58	smeđa i crvena
		50 dinara	120-ih65	boja jorgovana
		100 dinara	130-ih70	tamnosiva i zelena
		500 dinara	133-ih74	smeđa
		1.000 dinara	140-ih75	tamnozelena

Zatim je 2. januara 1945. formirana Savetodavna monetarna komisija, koja je nastavila rad Savetodavnog monetarnog odbora. Ova ustanova se bavila pitanjima novčane jedinice Jugoslavije, određivanjem rokova zamene okupacijskog novca i kursevima za zamenu okupacijskog novca.

Još dok su trajale borbe za oslobođenje zapadnih delova teritorije Jugoslavije, početkom 1945, Savetodavna monetarna komisija je donela odluku da se zamena okupacijskog novca u Jugoslaviji obavi sukcesivno, najpre u istočnom, odnosno oslobođenom delu zemlje, a u zapadnom tek kad bude oslobođen. Prema Zakonu o povlačenju i zameni okupacionih novčanica, od 5. aprila 1945, za novčanu jedinicu je određen dinar, koji se delio na 100 para, a 13. aprila 1945. je doneto Rešenje o novčanicama DFJ, u apoenima od 1, 5, 10, 20, 50, 100, 500 i 1000 dinara.

U oslobođenom delu zemlje, na količinu ostalih okupacionih valuta u opticaju nije se moglo uticati do samog momenta zamene. Osim srpskog dinara u istočnom delu i hrvatske kune u NDH, koju je emitovala Hrvatska državna banka, u tada još uvek neoslobođenom delu zemlje (oslobođen je samo Srem), na teritoriji Jugoslavije se nalazilo mnoštvo drugih, okupacionih bonova i valuta: mađarske penge, bugarski lev, italijanska lira, nemačka marka i albanski franak, koje su emitovale strane emisione ustanove. Ovakva situacija je otežavalo obavljanje slobodnog prometa, izjednačavanje cene, funkcionisanje platnog prometa i normalno finansiranje države. Postojala je i opasnost od naknadnog ubacivanja nove količine stranih valuta, čija je emisija intenzivirana posebno u poslednjim mesecima Drugog svetskog rata.

Pre povlačenja novca koji se nalazio u prometu, određen je privremeni kurs dinara na oslobođenoj teritoriji. I pored toga što je tokom rata bio delimično obezvređen, srpska dinar je za razliku od okupacionih valuta, pred kraj Drugog svetskog rata imao relativno stabilnu kupovnu moć. Savetodavna monetarna komisija je odlučila da se 100 srpskih dinara menja za pet dinara DFJ, čime je njegova kupovna moć smanjena 2,5 puta u odnosu na ostale okupacione valute.

Na području Srbije formirane su posebne komisije za zamenu srpskog dinara u Beogradu, kune u Zemunu, albanskog franka u Uroševcu i penge u Novom Sadu. Zamena je izvršena od 20. do 30. aprila 1945.

Zamena novca je vršena do 9. jula 1945. godine po sledećem kursu:

• 100 albanskih franaka za 250 dinara
• 100 albanskih leka za 50 dinara
• 100 mađarskih penga za 100 dinara
• 100 nemačkih maraka za 60 dinara
• 100 italijanskih lira za 30 dinara
• 100 bugarskih leva za 10 dinara
• 100 kuna NDH u Sremu za 2,5 dinara
• 100 kuna NDH na ostalim teritorijama za 0,7 dinara

U periodu od 17. do 20. septembra 1946. zamenjivane su lire:

• 100 lira u Istri i u Slovenačkom primorju za 30 dinara
• 100 savezničkih vojnih lira za 15 dinara
• 100 novih italijanskih lira za 15 dinara

Krajem 1946. godine u Rijeci je vršena zamena:

• 100 lira za 30 dinara

U Trstu pod jugoslovenskom vojnom upravom, u periodu 4-5. jula 1949. vršena je zamena:

• 100 lira za 30 dinara

Novac DFJ nalazio se u upotrebi tokom narednih 15 godina. Zamena je započela već sa emitovanjem novih novčanica od 50, 100, 500 i 1000 dinara, a završena je naknadnom zamenom novčanica od 10 i 20 dinara krajem 1959. Novčanice od 1 i 5 dinara su povučene iz opticaja u periodu od 1. februara 30. do juna 1956. Novčanice od 10, 20 i 100 dinara su povučene iz opticaja 1. jula do 30. septembra 1956. Novčanica od 50 dinara je povučena od 1. decembra do 31. decembra 1949. Novčanica od 500 dinara je povučena od 10. do 25. septembra 1948, a novčanica od 1.000 dinara je povučena od 10. do 25. januara 1947.

Zbog zatvorenosti zemlje prema spoljnom svetu, te vrlo strogog sistema kontrole i sankcionisanja, novčanice iz 1944. nisu bile na meti falsifikatora. Poznat je samo jedan slučaj falsifikovanja novčanice od 1.000 dinara, u Trstu 1946. godine, koji je nakon unošenja u zemlju brzo otkriven i efikasno rešen.

Dinar iz 1946. godine

Ustav Federativne Narodne Republike Jugoslavije iz 1946. proklamovao je jedinstven novčani sistem. Na prvim apoenima Narodne banke FNRJ umesto vojnika se nalaze radnici, odnosno prikazane su scene iz radničkog života, klasni i politički simboli. Izdata je seriju novčanica u apoenima od 50, 100, 500 i 1.000 dinra (1946), a njihovi autori su bili Mate Zlamalik i Omer Mujadžić.

Datum koji stoji na njima 1. maj 1946. prvi posleratni Praznik rada. Praksa izdavanja novih emisija novčanica sa datumom 1. maj je nastavljena i u narednim decenijama.

1946-1950 Serija
Izgled		Iznos	Veličina	Boja	Opis		Datum
Lice	Naličje				Lice	Naličje	Izdavanje	Opticaj	Važnost
		50 dinara		žuta	rudar	drvoseča	1.5.1946.	10.1.1947.	9.12.1949.
		100 dinara	121x56	smeđa	Kovač i kosač (privreda i poljoprivreda)	ribar sa mrežom i jedrilica na Jadranskom moru
		500 dinara		smeđa	jugoslovenski partizan	orač
		1.000 dinara		smeđa	lik žene sa srpom	Vodopad na Plivi u Jajcu i lik žene sa mačem i lovorovim vencem

Novac se nalazio u opticaju od 10. januara 1947. do 9. decembra 1949.

Dinar iz 1955. godine

Nakon zaokreta u spoljašnjoj politici zemlje, 1955. godine je izdata. nova serija novčanica, u apoenima od 100, 500, 1000 i 5000 dinara su sa imenom Federativna narodna republika Jugoslavija. Njihov autor je slikar Miodrag Petrović, u to vreme direktor ZIN. Na licima novčanica se nalaze simbolični motivi, a na naličjima je prikazan privredni razvoj zemlje.

Novčanica od 100 dinara je po mnogima najlepša novčanica koja je ikada izdata u socijalističkoj Jugoslaviji. Na njenom licu se nalazi nasmešena devojka iz Konavala u narodnoj nošnji, dok je na naličju, u punom koloru, štampan pogled na Dubrovnik. Od tada je crvena boja postala karakteristična za novčanice od 10, 100, 1000, 10.000 ili jedan milion dinara.

Seriju novčanica sa privrednim razvojem, prekinuo je motiv na tada najvećoj nominali od pet hiljada dinara, sa Meštrovićev reljefom „Kosovke devojke” iz njegovog „Vidovdanskog ciklusa”. Spada u prvo umetničko delo reprodukovano na jednoj novčanici, posle Drugog svetskog rata.

Izgled		Normalna vrednost	Veličina	Boja	Opis		Datum izdavanja
Lice	Naličje				Lice	Naličje
		100 dinara	127x60	crvena	portret Konavljanke, s primorskim pejzažom u pozadini	Dubrovnik kao simbol turizma	1. 5. 1955.
		500 dinara		zelena	portret seljanke sa srpom u ruci i žitom u pozadini	poljoprivredni pejzaž
		1.000 dinara		braon	Arif Heralić livac sa azbestnom zaštitnom rukavicom pored visoke peći	panorama Željezare Zenica
		5.000 dinara		plava	detalj sa reljefa Ivana Meštrovića iz „Vidovdanskog ciklusa”	zgrada Savezne skupštine

Dinar iz 1963. godine

Nova četiri apoena sa datumom 1. maj 1963. godine, su objavljeni zbog promene naziva države u Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija, a imali su iste motive kao i novčanice iz 1955. godine.

Izgled		Normalna vrednost	Veličina	Boja	Opis		Datum izdavanja
Lice	Naličje				Lice	Naličje
		100 dinara	127x60	crvena	portret Konavljanke, s primorskim pejzažom u pozadini	Dubrovnik kao simbol turizma	1. 5. 1963.
		500 dinara		zelena	portret seljanke sa srpom u ruci i žitom u pozadini	poljoprivredni pejzaž
		1.000 dinara		braon	Arif Heralić livac sa azbestnom zaštitnom rukavicom pored visoke peći	panorama Željezare Zenica
		5.000 dinara		plava	detalj sa reljefa Ivana Meštrovića iz „Vidovdanskog ciklusa”	zgrada Savezne skupštine

Dinar iz 1965. godine

Na novčanicama iz 1965. godine zadržani su likovi sa novčanica iz 1955, ali su promenjene njihove nominalne vrednosti, a isto se ponovilo i prilikom štampanja novih novčanica 1968.

Tek 1970. godine pojavila se nova tamnomaslinasta i zelena novčanica od 500 dinara, sa crtežom detalja skulpture Nikola Tesla, koji je napravio Frano Kršinić, a autor ove novčanice je ponovo bio Miodrag Petrović. Ista novčanica je imala izdanja 1978, 1981 i 1986.

Zatim je 1974. izašla sivkastoplava novčanica od 1000 dinara, sa crtežom seljanke sa maramom, o kojoj se pričalo se da je njen autor, slikar Andrija Milenković nacrtao prema modelu svoje supruge. Iste godine pojavio se i apoen od 20 dinara ljubičaste boje, sa motivom broda u luci, koji je nacrtao Nusret Hrvanović.

Izgled		Iznos	Veličina	Boja	Opis	Godina prvog izdavanja
		5 dinara	135-ih64		Žena sa srpom	1. 8. 1965.
			123x59	Zelena		1. 5. 1968.
		10 dinara	143-ih67		Arif Heralić, radnik u železari	1. 8. 1965.
			131x62	Braon		1. 5. 1968.
		20 dinara	139x65	Ljubičasta	Brod na pristaništu	19.12.1974.
		50 dinara		Plava	Reljef Ivana Meštrovića Kosovka devojka	1. 8. 1965.
			140x66	Plava		1. 5. 1968.
		100 dinara	148x70	Crvena na žućkastoj osnovi	Spomenik miru vajara Antuna Augustinčića koji se nalazi ispred zgrade Ujedinjenih nacija u SAD.	1. 8. 1965.
		500 dinara	156x74	Tamnomaslinasta i zelena	Spomenik Nikoli Tesli Frane Kršinića, u pozadini spiralna zavojnica Teslinog transformatora	1. 8. 1970.
		1.000 dinara	164x78	Sivkasto plava i crna	Žena, u dnu voće i povrće, u pozadini oranice	19.12.1974.

Ove novčanice je Narodna banka Jugoslavije izdavala do sredine 1980-ih.

Dinar iz 1985. godine

Novčanice je izdavala Narodna banka Jugoslavije od sredine 1980-ih (na novčanicama u apoenima od 5.000, 20.000, 50.000, 100.000 i 1.000.000 dinara vodeni žig pokazuje istu sliku kao i portret).

Godine 1985. pojavila se i prva novčanica s likom Josipa Broza Tita, koja je vredela 5000 dinara. Idejno rešenje za ovu novčanicu je dao akademski slikar Dragiša Andrić, u to vreme šef umetničkog studija ZIN-a, a autor portreta je slikar Nusret Hrvanović, čije je ime odštampano na levom Titovom ramenu. Graveri su bili Dragiša Andrić i Italijan Trento Cionini. Na novčanicama u seriji sa slovnim oznakama AA i ZA stajala je pogrešna godina Titove smrti (1930, umesto 1980). Ova novčanica je prva nakon Drugog svetskog rata na kojoj je prisutan vodeni žig.

Prva sledeća novčanica je zbog ubrzane inflacije bila 20.000. Na njoj je prikazan pomalo namršten i zamišljen ili zabrinut rudar, Alija Sirotanović.

Izgled		Iznos	Veličina	Boja	Lice	Naličje	Godina prvog izdavanja
		5.000 dinara	164,5-ih75	Plava sa crvenom na svetlo ljubičastoj osnovi	Josip Broz Tito	Jajce	1.5.1985.
		20.000 dinara		braon sa crvenom	Alija Sirotanović sa šlemom	rudarska oprema	1.5.1987.
		50.000 dinara		zelena i plava sa crvenom	glava devojke	Dubrovnik	1.5. 1988.
		100.000 dinara		crvena i narandžasta	glava devojčice	različita slova i brojevi	1.5.1989
		500.000 dinara		Plava i ljubičasta	spomenik Bici na Kozari	spomenik Bici na Sutjesci	8.1989.
		1.000.000 dinara		žuta i svetlo maslinasta	mlada žena sa maramom	klas pšenice	1.11.1989
		2.000.000 dinara		Braon i zelena	spomenik bici na Kozari	spomenik „Slomljena krila“ u Šumaricama kod Kragujevca	8.1989.
Sve slike su skalirane na 0,7 piksela po milimetru, što je standard za svetske banknote.

Među neizdatim novčanicama iz ove serije su one u apoenima od 10.000 dinara (sa likom Vuka Karadžića, ljubičasta boja sa plavom i crvenom, zato što se sve republike nisu složile oko korišćenja njegovog lika, a 1986 je iskorišćena za izdavanje i štampanje serije oktobarskog inflatornog dinara SRJ iz 1993. godine), 500.000 dinara (glava dečaka, purpurna boja sa ružičastom, 1989 - delovi iskorišćeni za izdavanje i štampanje novčanice od 500.000. oktobarskih inflatornih dinara SRJ iz 1993. godine sa likom Dositeja Obradovića), 5.000.000 dinara (glava odraslog mladića, plava boja sa ljubičastom, 1989), 10.000.000 dinara (Nikola Tesla, smeđa boja sa narandžastom, 1989) i 50.000.000 dinara (Ivo Andrić, tamnocrvena boja sa narandžastom, 1989). Kod ovih neizdatih novčanica inflatornog dinara SFRJ iz 1989. godine sa navedena četiri lika nominalne vrednosti su smanjene za četiri nule (ove sa prva tri lika su puštene u opticaj 1990. godine, ona sa četvrtim likom je te godine preskočena, pa je puštena u opticaj krajem 1991. godine). Prve dve neizdate novčanice iz 1989. godine su u seriji reformisanog inflatornog dinara SRJ iz 1992. godine promenile vrednost brisanjem jedne nule.

Dinar iz 1990. godine

Godine 1990, za vreme premijera Ante Markovića, izdata je novčanice od 10, 50, 100, 200, 500 i 1000 dinara, od kojih su imale dizajn vrlo sličan onom dizajnu inflatornog dinara SFRJ iz 1985. godine.

Najpre su emitovane dve novčanice poznatije kao „spomenici” iz serije za izvanredne potrebe: 50 i 200 dinara sa datumom 1. januara 1990. Povučene su marta 1991, s obzirom da su bile izrađene u tehnici ravnog štampe podložne falsifikovanju.

Serija novčanica iz 1990. godine, sa istim nominalnim vrednostima, ali u promenjenim bojama je puštena u opticaj 1991. godine, i to sa natpisom Jugoslavija, bez troslovne skraćenice SFR na poleđini, jer se radi o novčanicama izdatim za vanredne potrebe zemlje (u slučaju izbijanja rata).

Uveden je red u novčani promet, tako što su veći apoeni imali veće dimenzije i ujednačen je dizajn novčanica, svaki apoen je dobio jednu boju, novčanice su štampane na papiru sa vodenim žigom i zaštitnom niti i po prvi put su korišćeni znaci za slepe, sa dubokom štampom. Autor svih novčanica je Dragiša Andrić.

Godine 1991. izdata je i novčanica od 5.000 dinara.

Izgled		Iznos	Veličina	Boja	Lice	Naličje	Godina prvog izdavanja
		10 dinara		crvena	glava devojčice	različita slova i brojevi	1.9.1990
		50 dinara		ljubičasta	spomenik bici na Kozari	spomenik bici na Sutjesci	1.1.1990
				purpurna	glava dečaka	cveće	1.6.1990
		100 dinara		žuta	mlada žena sa maramom	klas pšenice	1.3.1990
				zelena			1991
		200 dinara		smeđa i zelena	spomenik bici na Kozari	spomenik „Slomljena krila“ u Šumaricama kod Kragujevca	1.1.1990
		500 dinara		plava	mladić	planina	1990
				smeđa			1991
		1000 dinara		smeđa	Nikola Tesla	Teslin transformator	26.11.1990
				plava			1991
		5000 dinara		tamnoplava	Ivo Andrić	Most Mehmed-paše Sokolovića
Sve slike su skalirane na 0,7 piksela po milimetru, što je standard za svetske banknote.

Pred raspad države, u republikama su se pojavile takozvane fantazijske novčanice. U Sloveniji su štampane „lipe”, u Hrvatskoj „banice”, u Makedoniji „makedonke”, u Srbiji „srbijanke” i „dardani” na Kosovu. Ovakve novčanice uglavnom su štampali privatnici, dok se u Sloveniji za „lipe” moglo i trgovati.

Novčanice SR Jugoslavije

Dinar iz 1992. godine

Posle raspada SFRJ, u SRJ i denominacije jugoslovenskog dinara iz 1991. u razmeri 1:10, godine 1992. su puštene u opticaj novčanice od 100, 500, 1000, 5000, 10.000 i 50.000 dinara, na kojima se, umesto grba SFRJ, nalazi amblem Narodne banke SR Jugoslavije. Na ovim novčanicama nema naziva na jezicima drugih zemalja bivše SFRJ, već su, umesto njih, nazivi na srpskom jeziku koji su napisani ćirilicom i latinicom. Opet je korišćen sličan dizajn inflatornog dinara SFRJ iz 1985. godine kao i u prethodnoj seriji novčanica, ali tako da su novčanice iste vrednosti imale sličan dizajn.

Period od 1992—1994 ostao je zabeležen u istoriji SR Jugoslavije kao period hiperinflacije, koja je započela sa izdavanjem novčanice od 10.000 dinara, pete novčanice u seriji čiji su prvi apoeni od 100, 500, 1000 i 5000 dinara pušteni u opticaj 1. juna 1992. godine, održavši se u opticaju čitava četiri meseca, što ih čini i najstabilnijim u tom periodu. Novčanica od 10.000 dinara je puštena u opticaj 27. decembra 1992,

Zbog hiperinflacije 1993. godine, uvedene su novčanice od 100.000, 500.000, 1.000.000, 5.000.000, 10.000.000, 50.000.000, 100.000.000, 500.000.000, 1.000.000.000 i 10.000.000.000 dinara.

Izgled		Iznos	Veličina	Boja	Lice	Naličje	Godina prvog izdavanja
		100 dinara		plava	devojka	klas pšenice	1992
		500 dinara	159x75	ljubičasta	mladić	planina
		1000 dinara	164x78	crvena	Nikola Tesla	Teslin transformator
		5.000 dinara		tamnozelena	Ivo Andrić	Most Mehmed-paše Sokolovića
		10.000 dinara	139x66	smeđa i tamnocrvena	devojčica	različita slova i brojevi
		50.000 dinara	148x70	zelena i ljubičasta	dečak	cveće
		100.000 dinara	151x71	žuta i zelena	devojka	suncokreti	1993
		500.000 dinara	160x76	plava i narandžasta	mladić	planina
		1.000.000 dinara		plava, ružičasta i žuta	dečak	perunika
		5.000.000 dinara		zelena i tamnocrvena	Nikola Tesla	Teslin transformator i hidroelektrana Đerdap
		10.000.000 dinara		siva i svetlozelena	Ivo Andrić	Narodna biblioteka Srbije
		50.000.000 dinara		ružičasta i siva	devojčica	Kapetan-Mišino zdanje
		100.000.000 dinara	159x76	svetloplava i siva	mladić	Srpska akademija nauka i umetnosti
		500.000.000 dinara		ljubičasta i siva	devojka	Poljoprivredni fakultet u Beogradu
		1.000.000.000 dinara		ružičasta i svetloplava	devojčica	Savezna skupština
		10.000.000.000 dinara		ružičasta i tamnosiva	Nikola Tesla	Teslin transformator
Sve slike su skalirane na 0,7 piksela po milimetru, što je standard za svetske banknote.

Dinar iz 1993. godine

Novčanice iz ove serije su izdavane u vrednostima od 5000, 10.000, 50.000, 500.000, 5 miliona, 50 miliona, 500 miliona, 5 milijardi, 50 milijardi i 500 milijardi. Ovaj neobičan poredak je izazvan hiperinflacijom.

Novčanica od 50.000 dinara se nalazila u opticaju od 14. oktobra 1993. do 1. januara 1994. Nosi potpis guvernera Borivoja Atanackovića. Novčanica je autorski rad gravera Dragiše Andrića. Štampana je u tehnici višebojnog ofseta (plava i roze) na beloj hartiji zaštićenoj vodenim kontinuiranim znakom i fluorescentnim vlaknima. Na levoj strani lica je lik Njegoša, urađen prema portretu koji je izradio akademski slikar Johan Bes i dugogodišnji saradnik Anastasa Jovanovića, autora njegove jedine fotografije. Autor novčanice je zbog dizajna nominale i lokacije portreta na desnoj strani, levi poluprofil Njegoša prikazo kao desni, a obrvu ispod karakterističnog ožiljka napravio nešto kraću. Sa desne strane lica od gore ka dole gledano su: ćirilični i latinični natpis Narodna banka Jugoslavije, amblem Narodne banke, brojčana vrednost nominale, ćirilični i latinični naziv valute. Krajnje desno u alonžu su: gore, brojčana vrednost nominale, a dole serijski broj koji se sastoji od 2 latinična slova i 7 cifara. Na naličju su desno, na vrhu: brojčana oznaka nominale, dole potpis guvernera, a ispod njega, crvenim slovima, ćirilicom i latinicom ispisani mesto, Beograd i godina donošenja odluke o puštanju u opticaj. Desno je Cetinjski manastir preko kojeg je tekst ćirilicom i latinicom Jugoslavija, ispod kojeg slede brojčana i slovna vrednost novčanice.

Novčanica od 500 milijardi dinara je izdata 23. decembra 1993. Samo sedam dana kasnije usledila je denominacija dinara, kada je njena upotreba praktično bila okončana.

Ova serija jugoslovenskih novčanica (oktobarski inflatorni dinar SRJ) je prva u nizu serija sa portretima naših velikana, pretposlednja sa dizajnom inflatornog dinara SFRJ iz 1985. godine.

Izgled		Iznos	Veličina	Boja	Lice	Naličje	Godina prvog izdavanja
		5.000 dinara		smeđa i narandžasta	Nikola Tesla	Muzej Nikole Tesle	1993
		10.000 dinara		smeđa i zelena	Vuk Karadžić	Tršić i manastir Tronoša
		50.000 dinara	139x66mm	ljubičasta i plava	Petar II Petrović Njegoš	Cetinjski manastir
		500.000 dinara		zelena i žuta	Dositej Obradović	Manastir Novo Hopovo
		5.000.000 dinara		smeđa i zelena	Karađorđe Petrović	Karađorđev konak u Topoli
		50.000.000 dinara		crvena i ljubičasta	Mihajlo Pupin	Stara telefonska centrala u Beogradu
		500.000.000 dinara	138x65	ljubičasta i plava	Jovan Cvijić	Kapetan-Mišino zdanje
		5.000.000.000 dinara		narandžasta i žuta	Đura Jakšić	Manastir Vraćevšnica
		50.000.000.000 dinara		ružičasta i svetloplava	Miloš Obrenović	Konak kneza Miloša
		500.000.000.000 dinara	151x72	tamnocrvena i plava	Jovan Jovanović Zmaj	Narodna biblioteka Srbije
Sve slike su skalirane na 0,7 piksela po milimetru, što je standard za svetske banknote.

Dinar iz 1994. godine

U januaru 1994. su izdate nove novčanice od 10, 100, 1.000, 5.000, 50.000, 100.000, 500.000 i 10 miliona dinara. One su bile u opticaju još svega nekoliko nedelja pre nego što su povučene u korist novog dinara. Na novčanicama nije upisan datum, već samo godina izdavanja. Novčanice od 10 i 100 dinara je odlikovao nedostatak serijskog broja. Osim toga, novčanica iz serije januarskog inflatornog dinara SRJ od 10 miliona dinara je bila iz serije 1992/1993 sa crvenim žigom „1994.”, te i novim potpisom guvernera na naličju, kako bi se razlikovala od prvobitnog izgleda ove novčanice. Ovo je druga u nizu serija jugoslovenskih novčanica sa portretima naših velikana, ujedno i poslednja sa dizajnom inflatornog dinara SFRJ iz 1985. godine.

Novčanica od 1.000 dinara se nalazila u opticaju od 29. decembra 1993. do 22.07.1994. Štampana je u tehnici višebojnog ofseta na beloj hartiji (maslinasta, siva, narandžasta, braon i lila) zaštićenoj romboidnim vodenim kontinuiranim znakom i fluorescentnim vlaknima. Njeno idejno rešenje je isto kao i u prethodnom izdanju na novčanici od 50.000 dinara. Novčanicu je potpisao guverner Božidar Gazivoda.

Autori idejnih rešenja su Dragiša Andrić (lice) i Petar Medecijan i Srećko Hlasni (naličje).

Izgled		Iznos	Veličina	Boja	Lice	Naličje	Godina izdavanja
		10 dinara	115-ih55	zelena i smeđa	Josif Pančić	planinski motiv i Pančićeva omorika	1994
		100 dinara	134-ih64	plava i ljubičasta	Nikola Tesla	Muzej Nikole Tesle
		1.000 dinara	138-ih66	ljubičasta i crvena	Petar II Petrović Njegoš	Cetinjski manastir
		5.000 dinara	143-ih68	plava i ljubičasta	Dositej Obradović	Manastir Novo Hopovo
		50.000 dinara	147-ih70	crvena i ljubičasta	Karađorđe Petrović	crkva i konak vožda Karađorđa u Topoli
		500.000 dinara	139-ih66	žuta i narandžasta	Jovan Cvijić	Kapetan-Mišino zdanje
		10.000.000 dinara (iz 1993. doštampano „1994.”)	166-ih80	siva i svetlozelena	Ivo Andrić	Narodna biblioteka Srbije

Novi dinar

Na dan 24. januara 1994, kada je Dragoslav Avramović s timom stručnjaka, programom monetarne rekonstrukcije, nakon 25 meseci zaustavio hiperinflaciju, predstavljene su novčanice od 1, 5 i 10 novih dinara. One su bile bez zaštitne niti i nisu nosile potpis guvernera, već samo zamenika guvernera Božidara Gazivode.

Druga serija novčanica na kojima se, umesto amblema Narodne banke SR Jugoslavije, nalazi grb SRJ, je uvedena 3. marta iste godine, sa apoenima od 5, 10 i 20 novih dinara, dok su novčanice od 50 i 100 novih dinara dodate juna, odnosno oktobra 1996. godine. Ove novčanice su imale zaštitnu nit i potpis guvernera Avramovića. Na novčanicama je kompletan tekst ćirilični, osim potpisa guvernera.

Prva novčanica od 10 dinara sa likom Njegoša je u opticaju od 24. januara 1994. do 1. januara 1995. Štampana je u tehnici višebojnog ofseta (ljubičasta, svetloplava i crvena, žuta) na beloj hartiji zaštićenoj romboidnim vodenim kontinuiranim znakom i mikrotekstom na alonžu reversa. Idejno rešenje i potpis guvernera su isti kao kod prethodne novčanice od 1.000 dinara.

Drugo izdanje novčanice od 10 dinara koje nosi datum od 3. marta 1994. se nalazila u opticaju od 1. januara 1995. do 31. decembra 2001. Štampana je u tehnici višebojnog ofseta na beloj hartiji (braon, ljubičasta i roze). Zaštićena je vodenim kontinuiranim romboidnim znakom, fluorescentnim vlaknima, vertikalnom linijom i glavom Njegoša odštampanom fluorescentnom bojom. Gravura je izmenjena, u čemu je doprinela supotpisnica dizajna i gravure, Dragana Petrović.

Dinar iz ovog perioda poznat je kao „Avramov dinar“. Autori svih novčanica su Dragiša Andrić i tim stručnjaka ZIN.

Izgled		Iznos	Veličina	Boja	Lice	Naličje	Godina prvog izdavanja
		1 novi dinar	125x60	zelena i smeđa	Josif Pančić	planinski motiv i Pančićeva omorika	1. 1. 1994
		5 novih dinara	131x62	ružičasta	Nikola Tesla	Muzej Nikole Tesle	1. 1. 1994.
			131x62	purpurna			3. 3. 1994.
		10 novih dinara	136x64	ljubičasta i plava	Petar II Petrović Njegoš	Cetinjski manastir	1. 1. 1994.
			135x64	crvena i smeđa			3. 3. 1994.
		20 novih dinara	139x66	zelena i narandžasta	Đura Jakšić	Manastir Vraćevšnica	3. 3. 1994.
		50 novih dinara	143x68	plava	Miloš Obrenović	Konak kneza Miloša	6. 1996.
		100 novih dinara	148x74	žuta	Dositej Obradović	Manastir Novo Hopovo	10. 1996.
		200 novih dinara	700x329	zelena	Stevan Mokranjac	klavir	4. 1999.
Sve slike su skalirane na 0,7 piksela po milimetru, što je standard za svetske banknote.

Dinar iz 2000. godine

Odmah nakon petooktobarskih promena, postavljena je nova monetarna vlast, sa Mlađanom Dinkićem, kao guvernerom Narodne banke na čelu, koja je već 15. decembra 2000. godine izdala nove novčanice dinara, i to u apoenima od 20, 50 i 100 dinara, bez reči „novi”. Radi uštede, za štampanje je korišćena ravna (ofset), umesto duboke štampe. Novčanice od 10, 200 i 1.000 dinara su izdate 2001, s tim što na novčanici od 10 dinara kao godina izdanja stoji 2000.

Novčanica od 20 dinara je štampana u tehnici višebojnog ofseta na beloj hartiji (zelena, oker i crna), zaštićena je vodenim žigom (Njegošev poluprofil), fluorescentnim vlaknima, i vertikalnom step niti srebrne boje sa odštampanim mikrotekstom NBJ-NBJ. Na licu sa leve strane se nalazi Njegošev levi poluprofil prikazan kao desni, sa belom kamilavkom na glavi, prema portretu Njegoša, čiji je autor slikar Uroš Knežević i koji se danas čuva u episkopskom dvoru u Temišvaru. Desno od njega je Mauzolej na Lovćenu. Naličje ima vertikalni dizajn. Na naličju se nalazi detalj zvonika Cetinjskog manastira, skraćena figura Njegoša iz Mauzoleja na Lovćenu okrenuta tako da je njegov levi poluprofil prikazan kao desni, ukrasne minijature prvog slovenskog Oktoiha petoglasnika, štampanog na Cetinju 1493/1494 i planinski masiv, najverovatnije Komove.

Na novčanici od 200 dinara prikazan je lik Nadežde Petrović. Na njoj je prvi put upotrebljen kinegram, kao posebna vrsta zaštite, zavisno od ugla gledanja formira se nekoliko različitih Datoteka: grb SRJ, tekstualna oznaka YU i rozeta oko grba, koje se prelivaju jedna u drugu, menjajući boju.

Novčanice od 200, 1.000 i 5.000 su izrađene u kombinovanoj tehnici. Sadrže multitonski vodeni znak u vidu portreta, zaštitnu nit sa mikrotekstom NBJ (ćirilica i latinica), oznaku za slepe u tehnici duboke štampe, kip efekat, koji se uočava samo pri određenim uglovima, prozirni registar, vlakna ugrađena u papir, fluorescencija pod UV svetlom, IR zaštita u ofset štampi.

Poslednja novčanica u poslednjoj seriji jugoslovenskog dinara je bila od 5.000 dinara, sa likom Slobodana Jovanovića. Retko se nalazila u opticaju, a kinegram sa grbom SRJ je bio lošeg kvaliteta.

Izgled	Iznos	Veličina	Boja	Lice	Naličje	Godina izdavanja	Datum izdavanja	Datum važenja
	10 dinara	131x62	oker-žuta, braon, zelena	Vuk Karadžić Filip Višnjić u pozadini	Silueta Vuka Karadžića Učesnici Prvog slovenskog kongresa održanog u Pragu 1848 Vinjete slova koje je uveo Vuk Karadžić	2000.	31.5.2001.	1.2.2007.
	20 dinara	135x64	zelena, oker, žuta	Petar II Petrović Njegoš	Statua Njegoša iz Njegoševog mauzoleja planina Lovćen		15.12.2000.	1.1.2007.
	50 dinara	139x66	bordocrvena	Stevan Mokranjac klavir	Silueta Mokranjca Motiv iz Miroslavljevog jevanđelja note		15.12.2000.	1.1.2007.
	100 dinara	143x68	plava	Nikola Tesla definicija tesle, jedinice magnetske indukcije	Silueta Nikole Tesle asinhroni motor		15.12.2000.	1.1.2007.
	200 dinara	147x70	braoncrvena, plava	portret i statua Nadežde Petrović silueta manastira Gračanica, slikarska četkica uz desnu marginu.	Nadežda Petrović kao bolničarka srpske vojske manastir Gračanica prema fotografiji iz 1913. u Prizrenu	2001.	31.5.2001.	1.1.2007.
	1000 dinara	151x72	crvena, okeržuta, plavozelena	Đorđe Vajfert Vajfertova pivara	Vajfertova silueta Hologramska slika Svetog Đorđa i aždaje detalj iz unutrašnjosti zgrade Narodne banke Jugoslavije motiv prigodne medalje		20.9.2001.	1.1.2007.
	5000 dinara	159x76	tonovi zelene, ljubičaste i žute	Slobodan Jovanović Detalj ornamenta sa zgrade SANU	Silueta Slobodana Jovanovića Silueta Narodne skupštine	2002.	21.8.2002.	1.3.2006.
Sve slike su skalirane na 0,7 piksela po milimetru, što je standard za svetske banknote.

Zakonom za sprovođenje Ustavne povelje državne zajednice Srbije i Crne Gore, koji je stupio na snagu 4. februara 2003. godine, Narodna banka Jugoslavije nastavlja da radi kao organ Srbije. Zakon o Narodnoj banci Srbije, je stupio na snagu 19. jula 2003. godine.

Sadašnji srpski dinar koristi skoro isti dizajn kao i poslednja serija jugoslovenskih novčanica. Glavna razlika je da su reči Narodna banka Jugoslavije promenjene u Narodna banka Srbije i da je grb SRJ zamenjen prvo amblemom Narodne banke, a kasnije grbom Srbije. Takođe je i dodata novčanica u vrednosti od 500 dinara na kojoj se nalazi lik Jovana Cvijića, a poslednja je uvedena i novčanica od 2.000 dinara na kojoj je lik Milutina Milankovića.

Istorijat kovanica

Kovanice Kraljevine SHS/Jugoslavije

Do puštanja u opticaj i jedno vreme nakon emitovanja sitnog kovanog novca novostvorene Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, u opticaju su se nalazile kovanice:

• Kraljevine Srbije: 5, 10 i 20 para od nikla iz 1883, 1884. i 1912. godine, kao i 5 para od nikla iz 1904. godine. Ovi apoeni prestali su da budu zakonsko sredstvo plaćanja u Kraljevini Jugoslaviji tek 30. novembra 1932. godine. U opticaju su bile i kovanice od 5, 10 i 20 para od nikla iz 1917. godine, kao i kovanice od 2 pare od bakra iz 1904. godine. Sva četiri apoena zvanično nikada nisu povučena iz opticaja, ali ih je u opticaju bilo u minimalnim količinama.
• Kraljevine Crne Gore: 10 para od nikla iz 1913. godine i od 10 i 20 para od nikla iz 1914. godine. Ovi apoeni su prestali je da bude zakonsko sredstvo plaćanja 30. novembra 1932. godine. Takođe su u opticaju bile kovanice od 1 i 2 pare od bakra iz 1913. i 1914. godine, koje zvanično nisu nikad povučene iz opticaja.
• austrougarski kovani novac: 10 i 20 filera (odnosno helera) od nikla i od 10 i 20 filera (odnosno helera) od legure bakra, srebra i nikla (pakfong), koji je u prometu vredeo isto koliko i kovanice od 10 i 20 para, kao i kovani novac od 20 filera od gvožđa, koji je u prometu vredeo koliko i 5 para. Važnost ovih austrougarskih kovanica je prestala 1932. godine.
• grčki kovani novac od nikla od 5, 10 i 20 lepta, koji je u prometu vredeo kao kovanice od 5, 10 i 20 para.
• bugarski kovani novac od nikla od 5, 10 i 20 stotinki, koji je u prometu vredeo isto koliko i kovanice od 5, 10 i 20 para.

Da bi se zamenile novčanice koje su štampane umesto sitnog novca, kao i više od 32 različitih apoena drugih zemalja, s obzirom da se nakon Prvog svetskog rata osetio nedostatak sitnog novca, Ministarski savet je 23. avgusta 1920. doneo rešenje o kovanju sopstvenih apoena od 5, 10 od legure 95,8% cinka i 1,5% bakra i 25 para od legure 25% nikla i 75% bakra. Rešenje nije javno objavljeno ali je kasnije potvrđeno Zakonom o kovanju sitnog metalnog novca od 30. decembra 1921.

Prvi metalni novac se pojavio 1922. i nosi godinu 1920. Na njegovom naličju nalazi se grb Kraljevine SHS. Obod kovanica od 5 i 10 para je gladak, a od 25 para je nazubljen.

Autori kovanica od 10 para su (nem. Joseph Prinz) za lice i Adolf Hofman (nem. Adolf Hofmann) za naličje, a izrađene su u Beču. Kovanice od 5 i 10 su se nalazile u opticaju do 30. novembra 1932, a od 25 para je povlačen od 21. novembra 1940. do 20. maja 1941.

• 
  5 para iz 1920.
  98,5% Zn 1,5% Cu
  18,8 mm 2,6 g
• 
  10 para iz 1920.
  98,5% Zn 1,5% Cu
  20,85 mm 3,15 g
• 
  25 para iz 1920.
  75% Cu 25% Ni
  24 mm 5,2 g

Kasnija izdanja iz 1925, 1931. i 1932. na licu imaju lik kralja Aleksandra I Karađorđevića, dok se na naličju nalaze nominalna vrednost i grb Kraljevine Jugoslavije. Godine 1925. usledila je emisija kovanog novca od 50 para, 1 i 2 dinara od nikla. Ova emisija je iskovana u Parizu i Briselu u približno jednakom tiražu, gde pariske kovanice imaju oznaku pariske kovnice munju u levom donjem delu reversa.

• 
  50 para iz 1925.
  18 mm 2,6 g
  Cu Ni
• 
  1 dinar iz 1925.
  23 mm 4,92 g
  Cu Ni
• 
  2 dinara iz 1925.
  27 mm 9,2 g
  Cu Ni

Zlatnik od 20 dinara je iskovan u Parizu 1927. godine u milion primeraka, sa 6,45 tona zlata, mada na njemu stoji godina 1925. Zakonom je bio propisan kao sredstvo plaćanja, ali praktično nikada nije pušten u normalan opticaj. Mogao se kupiti u Narodnoj banci i platiti samo zlatnom valutom druge zemlje. Služio je kao deponovano državno zlato za pokriće državnih kredita i novčanica u opticaju. Njen autor je (franc. Henri Auguste Jules Patey).

20 dinara iz 1925.
0,9 Au
21 mm 6,452 g

Kovanice od 10 dinara iz 1931 proizvedene su u Kraljevskoj kovnici u Londonu (19.000.000 komada) i u kovnici Francuske banke u Parizu (4.000.000 komada). Razlikuju se po tome što kovanice iz Pariza nose oznaku kovnice: baklja i rog. Na licu kovanica se nalazi levi profil kralja Aleksandra, oko ruba je kružno ispisan latiničnim tekst „ALEKSANDAR I. KRALJ JUGOSLAVIJE”. Na naličju je dvoglavi orao raširenih krila sa krunom. Na prsima orla je grb Kraljevine Jugoslavije, koji je podeljen na tri dela i sastoji se od srpskog grba sa krstom i četiri ocila, hrvatski grb sa šahovnicom i grb ilirskih zemalja, koji su u to vreme koristili Slovenci sa tri zvezdice i polumesecom. Godina izdavanja (1931) je razdeljena levo i desno od orla, dok je pri dnu upisana nominalna vrednost i naziv valute (latinica). Obod kovanica je nazupčan. Autor dizajna je (engl. Percy Metcalfe).

• 
  10 dinara iz 1931.
  7 g 25 mm
  50% Ag 40% Cu 5% Ni 5% Zn

Prve komadi domaćeg kovanog novca, koji su izrađeni u zemlji bili su novac Kraljevine Jugoslavije, od 20 dinara, na kome je ispisana godina 1931. i od 50 dinara, na kome je ispisana godina 1932. Izradilo ih je preduzeće „Kovnica a.d”, koje se nalazilo u bulevaru Vojvode Mišića u Beogradu. Preduzeće je osnovano prema pravilima od 25. jula 1930, koje je odobrio ministar trgovine i industrije. Njegovi osnivači su bili ugledne ličnosti iz Beograda, a među akcionarima je bilo i nekoliko članova porodice Bošković, zbog čega se za ovo akcionarsko društvo često koristio naziv „kovnica braće Bošković”. Ovo preduzeće je na osnovu Zakona o kovanju srebrnog novca od 20. januara 1932. iste godine izradilo 12,5 miliona komada srebrnog novca od 20 dinara. Isporuka je izvršena prema ugovoru i na vreme.

Na licu kovanica od 20 dinara se nalazi levi profil kralja Aleksandra, oko ruba je kružno ispisan latinični tekst „ALEKSANDAR I. KRALJ JUGOSLAVIJE”. Na naličju je dvoglavi orao raširenih krila sa krunom. Na prsima orla je grb Kraljevine Jugoslavije. Godina (1931) je razdeljena levo i desno od orla, dok je pri dnu upisana nominalna vrednost i naziv valute (latinica). Obod kovanica je nazupčan. Autor dizajna je takođe (engl. Percy Metcalfe).

Prema ugovoru od 19. septembra 1932. „Kovnici a.d.” je poverena izrada i 5,5 miliona komada od 50 dinara, što je predstavljalo polovinu predviđene količine. Druga polovina je iskovana u Kraljevskoj kovnici u Londonu. Kovanice izrađene u Beogradu imaju utisnut naziv kovnice („KOVNICA A. D.”) na licu ispod portreta, dok one iz Londona nemaju oznaku kovnice. Obod kovanica je gladak i na njemu je utisnut ćirilični natpis „BOG ČUVA JUGOSLAVIJU”. Autori dizajna kovanica od 50 dinara su engl. Richard Placht i Joseph Prinz.

• 
  20 dinara iz 1931.
  14 g 31 mm
  50% Ag 40% Cu 5% Ni 5% Zn
• 
  50 dinara iz 1932.
  22 g 36 mm
  75% Ag 25% Cu

Međutim, godine 1936. je otkriveno krivično delo ilegalnog kovanja 6.000 komada srebrnog novca od 50 dinara, zbog čega su uhapšeni direktor i knjigovođa društva. Ovaj događaj je najverovatnije bio razlog da se 1937. zakonom zabrani osnivanje i rad privatnih preduzeća za izradu bilo kakvog kovanog novca, te da se svi uređaji i materijal koji bi mogli da posluže u tu svrhu konfiskuju u korist države.

Dana 7. septembra 1938. godine svečano je otvoreno odeljenje za izradu metalnog novca u Zavodu za izradu novčanica i kovanog novca Topčideru, pa se od tada u njemu kuje sav redovni opticajni, kao i većina prigodnog kovanog novca. Iste godine (1938) je iskovana i prva kompletna domaća serija kovanog novca u apoenima od 25 para (40.000.000 komada) i 50 para (100.000.000 komada), 1 (100.000.000 komada), 2 (75.000.000 komada), 10 (25.000.000 komada), 20 (15.000.000 komada) i 50 dinara (10.000.000 komada). Apoeni od 25 i 50 para, 1 i 2 dinara iz 1938. godine imaju na licu nominalnu vrednost i godinu izdanja, dok su naličju kruna i tekst „Kraljevina Jugoslavija”. Na apoenima od 10, 20 i 50 dinara iz 1938. godine, na licu se nalazi lik kralja Petra II Karađorđevića, a na naličju grb Kraljevine Jugoslavije. Obod kovanica od 25 i 50 para je gladak, od 10 dinara je nazupčan, dok je obod kovanica od 20 i 50 dinara gladak i na njima je utisnut natpis „BOG ČUVA JUGOSLAVIJU”, ispisan latinicom na apoenima od 20 i ćirilicom na apoenima od 50 dinara. Autor kovanica je Frano Menegelo Dinčić. Manji deo kovanica od 2 dinara je iskovan u Bečkoj kovnici, kruna na njima je bila za 1 mm manja od beogradskih, ali obe su bile ispravne.

• 
  25 para iz 1938.
  2,5 g 20 mm
  98% Cu 2% Al
• 
  50 para iz 1938.
  2 g 18 mm
  91% Cu, 9% Al
• 
  1 dinar iz 1938.
  3,5 g 21 mm
  91% Cu 9% Al
• 
  2 dinara iz 1938.
  5 g 24,5 mm
  91% Cu 9% Al
• 
  10 dinara iz 1938.
  5 g 23 mm
  100% Ni
• 
  20 dinara iz 1938.
  9 g 27 mm
  75% Ag 25% Cu
• 
  50 dinara iz 1938.
  15 g 31 mm
  75% Ag 25% Cu

Kovani novac iz 1938. je pušten u opticaj 21. novembra 1940. i bila je sredstvo plaćanja do 1942. godine. Srebrni novac od 20 i 50 dinara i aluminijum-bronzani od 50 para i 2 dinara puštan je u opticaj od 16. avgusta 1939.

Kovanice DF/FNR/SFR Jugoslavije

U razdoblju od 1944. do 1992. godine iskovano je 156 vrsta kovanog novca i 80 vrsta prigodnog metalnog novca.

Kroz gotovo čitav period kovanje sitnijih apoena vršeno je gotovo unificirano. Osim manjih promena, sa jedne strane se nalazila oznaka nominalne vrednosti, a sa druge državni grb.

Na prvim posleratnim kovanicama iz 1945. nalazi se grb Demokratske Federativne Jugoslavije. Iskovane su u cinku (97,5%), u četiri nominale. Sve nominale na obodu imaju recke i naličje je za 180º okrenute u odnosu na lice. Kovanice su veoma retke i u visokim stepenima očuvanosti. Povučene su iz opticaja krajem 1956. godine, a kao sredstvo plaćanja su se mogli koristiti do marta 1957.

• 
  50 para 1945.
  2 g 18 mm
  Zn 97,5%
• 
  1 dinar 1945.
  3 g 20 mm
  Zn 97,5%
• 
  2 dinara 1945.
  4,1 g 22 mm
  Zn 97,5%
• 
  5 dinara 1945.
  6 g 26.5 mm
  Zn 97,5%

Od 1945. do 1963. država nosi naziv FNRJ. Taj naziv države nosi serija kovanica iz 1955. Otkovana je u velikim količinama i danas je česta na tržištu, osim najmanje nominale od 50 para koja se javlja nešto ređe.

• 
  50 para iz 1953.
  0,6g 17,4 mm
• 
  1 dinar iz 1953.
  0,9 g 19.8 mm
• 
  2 dinara iz 1953.
  1,2 g 22,2 mm
• 
  5 dinara iz 1953.
  1,6 g 24,6 mm
• 
  10 dinara iz 1955.
  3 g 21 mm
• 
  20 dinara 1955.
  4 g 23,2 mm
• 
  50 dinara iz 1955.
  6 g 25,5 mm

Naziv države SFRJ je promenjen 1963. i te godine je izrađena serija sa novim nazivom države i novim grbom u rasponu od 5 para do 10 dinara.

• 
  1 dinar 1963.
  0,9 g 19,8 mm
• 
  2 dinara 1963.
  1,2 g 22,2 mm
• 
  5 dinara 1963.
  1,6 g 24,6 mm
• 
  10 dinara 1963.
  3 g 21 mm
• 
  20 dinara 1963.
  3,7 g 23,2 mm
• 
  50 dinara 1963.
  6 g 25,5 mm
• 
  5 para 1965.
  1,5 g 16 mm
• 
  10 para 1965.
  3 g 21 mm
• 
  20 para 1965.
  4 g 23,2 mm
• 
  50 para 1965.
  6 g 25,5 mm

Kovanice od 50 para iz 1974, kao i od 2 dinara 1975. su iskovane su u manjoj količini u odnosu na prethodne i kasnije serije.

Za izradu serija iz 1980-ih i 1990-ih godina došlo je do pretapanja celokupnih emisija, pa su pojedina godišta danas vrlo retka bez obzira na količinu emisije.

• 
  2 dinara iz 1976.
• 
  1 dinar 1978.
• 
  1 dinar 1978. revers
• 
  50 para iz 1982.
  2,85 g 19 mm
• 
  1 dinar iz 1984.
• 
  5 dinara iz 1985.
• 
  100 dinara iz 1987.
• 
  10 dinara iz 1988.
• 
  10 dinara iz 1988.
• 
  50 dinara iz 1988.
  4 g 21 mm
• 
  100 dinara iz 1988.
  5,5 g 24,10 mm
• 
  50 para iz 1990.

Poslednji apoen od 1 dinara je iskovan neposredno pred raspad SFR Jugoslavije (1991).

Kovanice SR Jugoslavije

Tokom galopirajuće hiperinflacije, u periodu 1992-1994 je izdato 12 novih komada kovanica.

1 dinar 1992.

Nakon stabilizacije kursa dinara i uvođenja novog dinara, ukazala se i potreba za sitnijim kovanicama. Sa godinom 1994 iskovani su sledeći apoeni:

• 1 para
• 5 para
• 10 para
• 50 para
• 1 novi dinar

Po drugi put u istoriji dinara, nakon 1868. godine, se pojavila kovanica od 1 pare.

• 
  1 para iz 1994.
  2,8 g 17,1 mm

Tokom 1995. i 1996. Narodna banka Jugoslavije je izdala kovani novac sa izmenjenim tehničkim karakteristikama i istim izgledom kao 1994.:

• 10 para, mase 4,139 grama, prečnika 18 mm, od legure 70% Cu 12% Ni 18% Zn (1995)
• 10 para, mase 3,384 grama, prečnika 19 mm, od legure 75% Cu 2% Ni 23% Zn (1995). Iskovan je mali primerak od ove legure.
• 50 para, mase 4,129 grama, prečnika 21 mm, od legure 75% Cu 2% Ni 23% Zn (1995). Bio je u opticaju od 24. novembra 1995.
• 5 para, mase 2,712 grama, prečnika 17 mm, od legure 75% Cu 2% Ni 23% Zn (1996). Bio je u opticaju od 12. februara 1996.

Grb SRJ na kovanom novcu se pojavio tek 1996. godine. Na dan 1. maj 1996. doneta je odluka o izradi kovanica sa grbom SRJ i sledećim karakteristikama:

• 10 para, mase 3,384 grama, prečnika 19 mm, od legure 75% Cu 2% Ni 23% Zn. Nalazi se u opticaju od 9. avgusta 1996.
• 50 para, mase 4,129 grama, prečnika 21 mm, od legure 75% Cu 2% Ni 23% Zn. Nalazi se u opticaju od avgusta 1996.
• 1 dinar, mase 4,17 grama, prečnika 20 mm, od legure 70% Cu 12% Ni 18% Zn. Nalazi se u opticaju od 10. juna 1996.

Kovani novac od jednog novog dinara, izdanja od 1994. do 1999. godine, nije zakonsko sredstvo plaćanja od 1. januara 2007. godine.

Savezna vlada SR Jugoslavije je 14. decembra donela odluku o prestanku važenja uredbe o novom dinaru i prestanku njegovog važenja do konačnog povlačenja. Na osnovu odluke guvernera od 13. decembra 2000. pred kraj godine, izdata je serija, kojom je prekinuta tradicija kovanja socijalističkih Jugoslavija. Po prvi put, od Dugog svetskog rata na kovanom novcu se nalaze likovne predstave. Narodna banka Jugoslavije je izdala kovanice od:

• 50 para, mase 3,26 grama, prečnika 18 mm, od legure 75% Cu 2% Ni 23% Zn
• 1 dinar, mase 4,32 grama, prečnika 20 mm, od legure 70% Cu 12% Ni 18% Zn
• 2 dinara, mase 5,25 grama, prečnika 22 mm, od legure 70% Cu 12% Ni 18% Zn
• 5 dinara, mase 6,24 grama, prečnika 24 mm, od legure 70% Cu 12% Ni 18% Zn

Obod kovanica od 50 para je gladak, dok ostale kovanice na obodu imaju recke.

Na licu kovanica od 50 para nalazi se grb SRJ, a na naličju kovanice se nalazi bista „Srbija”, reprodukcija rada vajara Đorđa Jovanovića, izloženog od 1901. iznad lepezastog stepeništa u holu Narodne banke, identična detalju na Spomeniku kosovskim junacima u Kruševcu. Isti motiv se nalazi na novčanicama od 10 dinara koje je izdala Kraljevine Jugoslavije 1926. i 1929. godine.

• 
  50 para 2000.
  3,26 g 18 mm

Na licu kovanice od 1 dinara je predstava zgrade Narodne banke na uglu Ulica kralja Petra i cara Lazara. Isti motiv je korišćen na licu prigodne kovanice izdate 1994. povodom 110. godišnjice Narodne banke.

1 dinar 2002.
4,32 g 20 mm
70% Cu 12% Ni 18% Zn

Na licu kovanice od 2 dinara nalazi se predstava manastira Gračanice, između Prištine i Lipljana. Na licu kovanice od 5 dinara se nalazi predstava Doma Narodne (nekada savezne) skupštine.

• 
  5. dinara 2002.
  6,3 g 24 mm
  Cu Ni Zn

Na naličju kovanica od 1, 2 i 5 dinara nalazi se grb SRJ. Graver je bio Mitar Petković.

Apoen od 50 para, izdanja od 2000. do 2002. godine, ne važi od 1. januara 2008. godine, dok novčići od 1, 2 i 5 dinara, izdanja od 2000. do 2002. godine, ne važe od 1. januara 2010. godine.

Prigodni kovani novac

Jubilarni ili prigodni novac namenjen je obeležavanju nekog značajnog kulturno-istorijskog događaja države, naroda ili institucije. On ne mora biti opticajni. Najskuplje kolekcije često se dodeljuju kao prigodni, državnički poklon, veoma su retke i često nedostupne ili čak nedostupne široj javnosti.

Jugoslavija je kovala i izdavala jubilarni novac povodom obeležavanja značajnih datuma i događaja „od posebnog društvenog interesa”. Na osnovu zakonskih odredbi, bilo je obavezno je da se prigodni kovani novac izrađuje od zlata, srebra ili metala od kojih se izrađivao kovani opticajni novac.

Za 25. godišnjicu Drugog zasedanja AVNOJ-a u Jajcu, Narodne banke Jugoslavije je 1968. godine izradila kovanice od:

• 20 dinara, mase 9 grama, prečnika 27 mm, čistoće 925/1000 srebra.
• 50 dinara, mase 20 grama, prečnika 34 mm, čistoće 925/1000 srebra.
• 100 dinara mase 7,82 grama, prečnika 22 mm, čistoće 900/1000 zlata.
• 200 dinara, mase 15,64 grama, prečnika 30 mm, čistoće 900/1000 zlata.
• 500 dinara, mase 39,10 grama, prečnika 45 mm, čistoće 900/1000 zlata.
• 1.000 dinara, mase 78,20 grama, prečnika 55 mm, čistoće 900/1000 zlata.

Na licu zlatnika i srebrnjaka se nalazi grb SFRJ sa šest baklji, petokrakom zvezdom na vrhu i vencem od žitnog klasja, na kome je traka sa datumom održavanja zasedanja 29.XI.1943. Na rubu oko oboda je ispisan naziv države (ćirilica i latinica), a u donjem delu nominalna vrednost pored koje stoji slovo „D” (latinicom levo i ćirilicom desno). Postoje dva glavna motiva na naličju. Na kovanicama od 20 (srebrni), 100 i 500 dinara (zlatni), na naličju je prikaz grupe partizanskih boraca, sa uzdignutim rukama i zastavama koje se vijore, a u pozadina planina s gradom Jajce. Na rubu oko oboda su ispisani datumi 29. XI 1943 - 29. XI 1968. i tekst „JAJCE” (latinica levo i ćirilica desno). Na naličju kovanica od 50 dinara (srebrni), 200 i 1.000 dinara (zlatni) središnji motiv je levi Titov profil. Na rubu oko oboda su ispisani datumi 29. XI 1943 - 29. XI 1968. i tekst „JOSIP BROZ TITO” (latinica levo i ćirilica desno). Obod zlatnika i srebrnjaka je nazupčan. Autor dizajna zlatnika je tadašnji direktor ZIN, Miodrag Petrović, a graveri su bili Nebojša Mitrić (za grb), Stanko Jančić (motiv Jajce) i Anton Augustinčić (Titov portret). Postoje dva izdanja. Prvo je izrađeno u italijanskoj kovnici Areco (ital. Arezzo) i nosi latiničnu oznaku „NI”, uokvirenu vencem, a drugo u Zavodu za izradu novčanica i kovanog novca na Topčideru i nema nikakvu oznaku kovnice. Kovanice su stavljene u opticaj 1969. One od zlata, danas se često tope i koriste za izradu nakita, tako da je serija sve manje u opticaju. Kovanice od 1.000 dinara nisu posebno prodavane i prava su retkost.

• 
  20 dinara Jajce 1968.
  9 g 27 mm
  Ag 92,5%
• 
  200 dinara Jajce 1968.
  15,64 g 30 mm
  Au 90%
• 
  500 dinara Jajce 1968.
  39,10 g 45 mm
  Au 90%
• 
  1.000 dinara Jajce 1968.
  78,20 g 55 mm
  Au 90%

Povodom akcije fiat panis (lat. fiat panis - нека буде хлеба) koju je organizovala Organizacija za hranu i poljoprivredu (FAO) pri OUN za borbu protiv gladi u svetu, Jugoslavija je bila druga evropska zemlja, posle Vatikana (1968) koja je izdala FAO novac. Izdate su dve serije kovanica: od 2 i 5 dinara 1970. i od 1 i 10 dinara 1976. godine, koje čine jednu celinu:

• 1 dinara (1970/1976), mase 3,8 grama, prečnika 21,8 mm, sastava Ni 12%, Cu 70%, Zn 18%
• 2 dinara (1970/1976), mase 5 grama, prečnika 24,5 mm, sastava Ni 12%, Cu 70%, Zn 18%
• 5 dinara (1970/1976), mase 6,75 grama, prečnik 27,5 mm, sastava Ni 12%, Cu 70%, Zn 18%
• 10 dinara (1970/1976), mase 10 grama, prečnik 30 mm, sastava Ni 12%, Cu 70%, Zn 18%

• 
  1 dinar FIAT PANIS 1976.
  3,8 g 21,8 mm
  Ni 12%, Cu 70%, Zn 18%
• 
  2 dinara FIAT PANIS 1970.
  6,75 g 27,5 mm
  Ni 12%, Cu 70%, Zn 18%
• 
  5 dinara FIAT PANIS 1970.
  6,75 g 27,5 mm
  Ni 12%, Cu 70%, Zn 18%

Povodom 85. godišnjice rođenja predsednika Josipa Broza Tita i 40. godina njegovog dolaska na čelo KPJ, 1977. godine su izdate kovanice od:

• 200 dinara, mase 15,00 grama, prečnika 32 mm, čistoće 750/1000 srebra. U pozadini lica srebrnjaka su stilizovani barjaci. S leve strane u gornjem delu se nalazi grb SFRJ, oko koga je kružno ispisan naziv države (ćirilica i latinica), a polukružno oko ruba sa desne strane je latinični tekst „PROLETERI SVIH ZEMALJA UJEDINITE SE”, ispod koga je petokraka zvezda i skraćenica „KPJ”. Sa desne strane su ispisane godine 1937. i 1977. U donjem delu je velikim brojevima ispisana nominalna vrednost „200”, a ispod njega naziv valute dinar u četiri verzije (hrvatski, srpski, slovenački i makedonski) i dva pisma (latinica i ćirilica). Na naličju u središnjem delu je levi Titov profil. Desno od njega je lovorov venac koji okružuje broj 85. Na rubu oko oboda je ukrašen tačkicama. Kovanica ima gladak obod na kome je ispisan naziv države (ćirilicom i latinicom). Autor dizajna je Dragiša Andrić, a srebrnjak je izrađen u Zavodu za izradu novčanica i kovanog novca u Beogradu.

• 
  200 dinara 85. Titov rođendan i 40. godina na čelo KPJ 1977.
  15 g 32 mm
  Ag 75% Cu 25%

Povodom VIII mediteranskih igara u Splitu 1979. godine izdate su kovanice od:

• 100 dinara, mase 10 grama, 28 mm, čistoće 925/1000 srebra. Na licu se nalazi glavni motiv maskota sredozemna morska medvedica. Desno od nje je grb SFRJ, ispod koga je utisnuta godina izdavanja 1978.
• 150 dinara, mase 12,5 grama, prečnika 30 mm, čistoće 925/1000 srebra. Na licu se nalazi glavni motiv brod „Bakar”, eksponat Pomorskog muzeja u Splitu. Iznad njega je grb SFRJ.
• 200 dinara, mase 15 grama, prečnika 32 mm, čistoće 925/1000 srebra. Na licu se nalazi glavni motiv antička amfora pronađena u dalmatinskoj akvatoriji. Levo od nje je grb SFRJ, godina izdavanja 1978. i oznake kovnice.
• 250 dinara, mase 17,5 grama, prečnika 34 mm, čistoće 925/1000 srebra. Na licu se nalazi glavni motiv, crkva Svetog Donata u Zadru. Iznad njega je grb SFRJ, a desno godina izdavanja 1978. i oznake kovnice.
• 300 dinara, mase 20 grama, prečnika 36 mm, čistoće 925/1000 srebra. Na licu se nalazi glavni motiv, katedrala Svetog Jakova u Šibeniku. Iznad njega je grb SFRJ, a levo od njega godina izdavanja 1978. i oznake kovnice.
• 350 dinara, mase 22,5 grama, prečnika 36 mm, čistoće 925/1000 srebra. Na licu se nalazi glavni motiv, lav s Radovanovog portala, glavnog portala Katedrale Svetog Lovre u Trogiru. Iznad njega je grb SFRJ, desno godina izdavanja 1978. s oznakama kovnice, a levo je latiničnim tekstom ispisan naziv grada „TROGIR”.
• 400 dinara, 25 grama, prečnika 40 mm, čistoće 925/1000 srebra. Na licu se nalazi glavni motiv, peristil Dioklecijanove palate. Iznad njega je grb SFRJ, sa leve strane iznad lukova peristila je godina izdavanja 1978. sa oznakama kovnice, dok je pri dnu peristila latinicom ispisan naziv grada „SPLIT”.
• 1.500 dinara, mase 8,8 g, prečnika 24 mm, čistoće 900/1000 zlata. Na središtu lica je znak igara u Splitu - tri kruga delimično potopljena u vodu (autor Boris Ljubičić), koji je nakon toga postao zaštitni znak Mediteranskih igara. Iznad znaka je grb SFRJ.
• 2.000 dinara, mase 11,8 grama, prečnika 27 mm, čistoće 900/1000 zlata. Na licu zlatnika je predstava arhitektonskog rešenja sportskog plivališta na Poljudu u Splitu u obliku morskog talasa, izgrađenog za potrebe igara, iznad koga je grb SFRJ, a levo od njega je utisnuta godina izdavanja 1978.
• 2.500 dinara, mase 14,7 grama, prečnika 30 mm, čistoće 900/1000 zlata. Glavni motiv na licu je fudbalski i atletski stadion Poljud u Splitu, izgrađen za potrebe Mediteranskih igara, prema projektu riječkog arhitekte Borisa Magaša. Iznad glavnog motiva je grb SFRJ, a levo od njega je utisnuta godina izdavanja 1978.
• 5.000 dinara, mase 29,5 grama, prečnika 38 mm, čistoće 900/1000 zlata. Glavni motivi na licu zlatnika su prilaz južnim vratima Dioklecijanove palate iz 3. veka s katedralom Svetog Duje. Iznad glavnog motiva je grb SFRJ.

Grb SFRJ na licu je sa šest baklji i vencem od žitnog klasja i petokrakom zvezdom na vrhu. Oko oboda na licu svih zlatnika i srebrnjaka je kružno ispisan naziv države (ćirilica i latinica), dok je pri dnu nominalna vrednost, a levo i desno od nje ispisan je naziv valute dinar u četiri verzije (hrvatski, srpski, slovenački i makedonski) i dva pisma (latinica i ćirilica). Na naličju svih srebrnjaka i zlatnika je levi Titov profil, oko koga je po obodu kružno ispisan latinični tekst „JOSIP BROZ TITO – POKROVITELJ VIII MEDITERANSKIH IGARA”, a pri dnu je „SPLIT 1979”. Svi zlatnici i srebrnjaci imaju nazubljen obod. Autori dizajna su Dragiša Andrić i Dragomir Mileusnić, a izrađeni su u Zlatari Majdanpek.

• 
  100 dinara Split
  10 g 28 mm
  Ag 92,5%
• 
  150 dinara Split
  12,5 g 30 mm
  Ag 92,5%
• 
  200 dinara Split
  15 g 32 mm
  Ag 92,5%
• 
  250 dinara Split
  17,5 g 34 mm
  Ag 92,5%
• 
  300 dinara Split
  20 g 36 mm
  Ag 92,5%
• 
  350 dinara Split
  22,5 g 36 mm
  Ag 92,5%
• 
  400 dinara Split
  25 g 40 mm
  Ag 92,5%
• 
  1.500 dinara Split
  8,8 g 24 mm
  Au 90%
• 
  2.000 dinara Split
  11,8 g 27 mm
  Au 90%
• 
  2.500 dinara Split
  14,7 g 30 mm
  Au 90%
• 
  5.000 dinara Split
  29,5 g 38 mm
  Au 90%

Za 60. godišnjicu održavanja Drugog kongresa KPJ u Vukovaru 1980. godine izdate su kovanice od:

• 500 dinara, mase 8,00 grama, prečnika 27 mm, čistoće 925/1000 srebra.
• 1.000 dinara, mase 14,00 grama, prečnika 30 mm, čistoće 925/1000 srebra
• 1.500 dinara, mase 22,00 grama, prečnika 34 mm, čistoće 925/1000 srebra.

Sva tri srebrnjaka na licu imaju glavni motiv zgradu vukovarskog radničkog doma, u kome je kongres održan. Desno od njega je grb SFRJ. Okolo je kružno ispisan naziv države (ćirilica i latinica), U donjem delu je velikim brojevima ispisana nominalna vrednost, a sa leve i desne strane naziv valute dinar u četiri verzije (hrvatski, srpski, slovenački i makedonski) i dva pisma (latinica i ćirilica). Na naličju je Titov levi poluprofil. Okolo je latinični tekst „60. GODINA II VUKOVARSKOG KONGRESA KPJ” i pri dnu „1920-1980”. Autori dizajna su Dragiša Andrić i Dragomir Mileusnić, a izrađeni su u Zavodu za izradu novčanica i kovanog novca u Beogradu.

• 
  1.500 dinara 1980.
  22 g 34 mm
  Ag 92,5%

Povodom Titove smrti 1980. godine izdate su kovanice od:

• 1.000 dinara, mase 28,00 grama, čistoće 750/1000 srebra
• 1.000 dinara, mase 26,00 grama, čistoće 925/1000 srebra

• 
  1000 dinara Titova smrt 1980.
  Ag 75% 28 g

Povodom 36. svetskog prvenstva u stonom tenisu održanog u Novom Sadu, 1981. godine su izdate kovanice od:

• 500 dinara, mase 8,00 grama, prečnik 27 mm, čistoće 750/1000 srebro. Glavni motiv na naličju su stonoteniski reketi.
• 1.000 dinara, mase 14,00 grama, prečnik 30 mm, čistoće 750/1000 srebra. Glavni motiv na naličju je stonoteniski reket.
• 1.500 dinara, mase 22,00 grama, prečnika 34 mm, čistoće 750/1000 srebra. Na naličju je prikazana dvorana SPENSa, koja je izgrađena povodom ovog takmičenja.

Na licu srebrnjaka se nalazi panorama Novog Sada sa Petrovaradinskom tvrđavom. Desno od kule sa satom je ispisana godina izdavanja (1981). U gornjoj polovini je grb SFRJ, a na rubu je kružno ispisan naziv države (ćirilica i latinica). U donjem delu je nominalna vrednost, a ispod nje naziv valute dinar u četiri verzije (hrvatski, srpski, slovenački i makedonski) i dva pisma (latinica i ćirilica). Iznad glavnog motiva na naličju je latinični tekst „SPENS ’81”. Po rubu naličja srebrnjaka je kružni natpis „36. SVETSKO PRVENSTVO U STONOM TENISU – NOVI SAD”. Obod srebrnjaka je nazubljen. Autori dizajna su Dragiša Andrić i Dragomir Mileusnić, a izrađeni su u Zavodu za izradu novčanica i kovanog novca u Beogradu.

• 
  500 dinara SPENS 1981.
  8 g 27mm
  Ag 75%
• 
  1.000 dinara SPENS 1981.
  14 g 30 mm
  Ag 75%
• 
  1.500 dinara SPENS 1981.
  22 g 34 mm
  Ag 75%

Povodim 40. godišnjice ustanka i socijalističke revolucije naroda i narodnosti Jugoslavije, 1981. godine su izdate kovanice od:

• 1.000 dinara, mase 14,00 grama, prečnika 30 mm, čistoće 750/1000 srebra. Rađen je u specijalnoj tehnici sa visokosjajnim ravnim površinama i matiranim reljefnim detaljima. Na licu se nalazi grb SFRJ, ukrašen maslinovom grančicom. Ispod su nominalna vrednost i naziv valute dinar u četiri verzije (hrvatski, srpski, slovenački i makedonski) i dva pisma (latinica i ćirilica). Na rubu je kružno ispisan naziv države (ćirilica i latinica). Na naličju je levi Titov profil, a u pozadini stilizovane zvezde i barjaci, simboli socijalizma, a levo od profila su ispisane godine 1941. i 1981. Autor dizajna je Dragiša Andrić, a izrađeni su u Zavodu za izradu novčanica i kovanog novca u Beogradu.

• 
  1.000 dinara 40. godina ustanka i revolucije 1981.
  14 g 30 mm
  Ag 75%

Povodom 17. svetskog prvenstva u kajaku i kanuu na mirnim vodama održanog u Beogradu 1982. godine su izdate kovanice od:

• 1.000 dinara, mase 18,00 grama, prečnika 34 mm, čistoće 925/1000 srebra. Na licu je glavni motiv Pobednik Beograda, levo od njega je grb SFRJ, a desno godina izdavanja (1982) i latinicom ispisan naziv grada „BEOGRAD”. Oko oboda je kružni natpis sa nazivom države (ćirilica i latinica), a u donjem delu nominalna vrednost ispod koje naziv valute dinar u četiri verzije (hrvatski, srpski, slovenački i makedonski) i dva pisma (latinica i ćirilica). Na naličju su motivi panorame Beograda: Hotel Moskva, Beograđanka, Zgrada Narodne skupštine, Konak kneginje Ljubice i Muzej savremene umetnosti, kao i maskota vrabac. Desno je latinicom ispisan naziv grada „BEOGRAD”.
• 1.500 dinara, mase 22,00 grama, prečnika 36 mm, čistoće 925/1000 srebra. Na licu je glavni motiv rastvoreni globus preko koga je lik kanuiste. Na naličju je lik Josipa Broza bez teksta.

Obod srebrnjaka je nazubljen. Autor kovanica je Dragomir Mileusnić, a novac je izrađen u Zlatari Majdanpek.

• 
  1.000 dinara 17. SP kajak kanu 1982.
  18 g 34 mm
  Ag 92,5%
• 
  1.500 dinara 17. SP kajak kanu 1982.
  22 g 36 mm
  Ag 92,5%

Povodom 40. godišnjica Bitke na Neretvi i 40. godišnjica Bitke na Sutjesci, 1983. godine su izdate kovanice od:

• 10 i 10 dinara, mase 8,7 grama, prečnika 30 mm, sastava Ni 19%,Cu 61%, Zn 20%

• 
  10 dinara 40. godina Bitke na Sutjesci
  Ni 19%,Cu 61%, Zn 20%
• 
  10 dinara 40. godina Bitke na Neretvi
  Ni 19%,Cu 61%, Zn 20%

Povodom 14. zimskih olimpijskih igara u Sarajevu 1984. godine izdate su kovanice od:

• 100 dinara (I,II,III,IV,V serija), mase 13 grama, prečnika 30 mm, čistoće 925/1000 srebra. Postoji pet verzija, na čijim naličjima je simbolično prikazano pet disciplina zimskih sportova u vidu: dva hokejaša (1982), umetničke klizačice (1983), dva vozača boba (1983), klizač u disciplini brzog klizanja (1984), klizački par u umetničkom klizanju (1984).
• 250 dinara (I,II,III,IV,V serija), mase 17 grama, prečnika 34 mm, čistoće 925/1000 srebra. Postoji pet verzija, na čijim naličjima su prikazani: veduta (arhitektonski objekti) grada Sarajeva (1982), stećci sa arheološkog nalazišta nekropola Radimlja (1983), fragment nalaza iz Lepenskom viru (1983), veduta grada Jajca, sa datumom „29. XI 1943.” na sredini (1984), Titov portret (1984)
• 500 dinara (I,II,III,IV,V serija), mase 23 grama, prečnika 38 mm, čistoće 925/1000 srebra. Postoji pet verzija, na čijim naličjima je simbolično prikazano pet disciplina zimskih sportova: spust (1982), skokovi (1983), biatlon (1983), trčanje (1984) i slalom (1984).
• 5000 dinara (1982), mase 8,00 grama, prečnika 24 mm, čistoće 900/1000 zlata. Na naličju je središnji motiv pahuljica s pet olimpijskih krugova iznad.
• 5000 dinara (1983), mase 8,00 grama, prečnika 24 mm, čistoće 900/1000 zlata. Na naličju je središnji motiv Titov lik
• 5000 dinara (1984), mase 8,00 grama, prečnika 24 mm, čistoće 900/1000 zlata. Na naličju je središnji motiv stilizovana baklja.

Na licu svih srebrnjaka i zlatnika u središtu su dva polja: zaštitni znak olimpijskih igara u Sarajevu i grb SFRJ sa šest baklji. Iznad središnjih polja su dva čekića (znak kovnica) i godina izdanja, dok je okolo ispisano ime države (ćirilica i latinica), a pri dnu nominalna vrednost, pored koje stoji slovo „D” (latinicom levo i ćirilicom desno). oko središnjeg motiva na naličju je kružni latinični natpis „XIV ZIMSKE OLIMPIJSKE IGRE” i „SARAJEVO ’84”. Obod kovanica je nazubljen. Autori su Nebojša Mitrić, Ljubiša Mančić, Đorđe Jovanović, Dragiša Andrić i Dragomir Mileusnić, a iskovani su u Zlatari Majdanpek.

• 
  100 dinara hokej 1982.
  13 g 30 mm
  Ag 92,5%
• 
  100 dinara bob 1983.
  13 g 30 mm
  Ag 92,5%
• 
  100 dinara klizanje 1983.
  13 g 30 mm
  Ag 92,5%
• 
  100 dinara klizači 1984.
  13 g 30 mm
  Ag 92,5%
• 
  100 brzo klizanje 1984.
  13 g 30 mm
  Ag 92,5%
• 
  250 dinara Sarajevo 1982.
  17 g 34 mm
  Ag 92,5%
• 
  250 dinara Radimlja 1983.
  17 g 34 mm
  Ag 92,5%
• 
  250 dinara Lepenski vir 1983.
  17 g 34 mm
  Ag 92,5%
• 
  250 dinara Jajce 1984.
  17 g 34 mm
  Ag 92,5%
• 
  250 dinara Titov portret 1984.
  17 g 34 mm
  Ag 92,5%
• 
  500 dinara biatlon 1983.
  23 g 38 mm
  Ag 92,5%
• 
  500 dinara trčanje 1984.
  23 g 38 mm
  Ag 92,5%
• 
  500 dinara slalom 1984.
  23 g 38 mm
  Ag 92,5%
• 
  5000 dinara 1982.
  8 g 24 mm
  Au 90,%

Povodom 8. svetskog prvenstva u smučarskim skokovima u Planici 1985. godine izdate su kovanice od:

• 500 dinara, mase 13,00 grama, prečnika 30 mm, čistoća 925/1000 srebro. Na naličju su predstavljene tri čaplje, raširenih krila, kao simbol skijaških letova.925/1000 srebra.
• 1.000 dinara, mase 23,00 grama, prečnika 38 mm, čistoće 925/1000 srebra. Na naličju je glavni motiv kolevka.
• 1.000 dinara, mase 23,00 grama, prečnika 38 mm, čistoće 925/1000 srebra. Na naličju je lik inženjera Stanka Bloudeka, koji je na Planici projektovao prvu skakaonicu na svetu za skijaške letove preko 100 m.
• 10.000 dinara, mase 8,00 grama, prečnika 24 mm, čistoće 900/1000 zlata. Na naličju su predstavljene tri čaplje.

Na licu kovanice je grb SFRJ, nominalna vrednost uz koga stoji slovo „D” (ćirilicom i latinicom) skraćenica od valute (dinar), oko koga je ispisan i naziv države (ćirilica i latinica). Na naličju ispod glavnog motiva je ispisan latinični „PLANICA 50”, dok je okolo kružno ispisan tekst „VIII SVETSKO PRVENSTVO U SMUČARSKIM LETOVIMA”. Obod kovanice je nazubljen. Autor dizajna je Nebojša Mitrić, a izrađen je u Zlatari Majdanpek.

• 
  500 dinara Planica 1985.
  13,00 g 30 mm
  Ag 92,5%
• 
  1.000 dinara Planica kolevka 1985.
  23,00 g 38 mm
  Ag 92,5%
• 
  1.000 dinara Planica Bloudek 1985.
  23,00 g 38 mm
  Ag 92,5%
• 
  10.000 dinara Planica 1985.
  8 g 38 mm
  Au 24%

Povodom 40. godišnjice oslobođenja Jugoslavije i pobede nad fašizmom, 1985. godine izdate su kovanice od:

• 100 dinara, mase 8,70 grama, prečnika 29 mm, sastava Ni 19%, Cu 61%, Zn 20%
• 5.000 dinara, mase 23,50 grama, čistoće 925/1000 srebra

Kovanice su izrađene u specijalnoj tehnici sa visokosjajnim ravnim površinama i matiranim reljefnim detaljima.

• 
  100 dinara 40. godišnjica
  8,70 g 29 mmmm
  Ni 19% Cu 61% Zn 20%

Povodom 270. godina održavanja viteške igre Sinjske alke, 1985. izdate su kovanice od:

• 1.000 dinara, mase 6 grama, prečnika 22 mm, čistoće 925/1000 srebra. Na naličju je glavni motiv edek s vodičima
• 2.000 dinara, mase 14 grama, prečnika 30 mm, čistoće 925/1000 srebra. Na naličju je glavni motiv barjaktar s pratnjom.
• 3.000 dinara, mase 26 grama, prečnika 38 mm, čistoće 925/1000 srebra. Na naličju je glavni motiv štitonoša.
• 10.000 dinara, mase 5 grama, prečnika 20 mm, čistoće 900/1000 zlata. Na naličju je glavni motiv alkar na konju u trku.
• 20.000 dinara, mase 8 grama, prečnika 24 mm, čistoće 900/1000 zlata. Na naličju je glavni motiv povorka alkarskih momaka.
• 40.000 dinara, mase 14 grama, prečnika 30 mm, čistoće 900/1000 zlata. Na naličju je glavni motiv vojvoda s pratnjom.

Na licu svih srebrnjaka i zlatnika se nalazi Sinjska tvrđava sa barjakom na vrhu u pozadini i skupina ljudi na ulici koja posmatra alku. Sa leve strane u gornjem redu je grb SFRJ. Ispod je naziv države SFRJ (ćirilica i latinica) i nominalna vrednost, pored koje stoji slovo „D” (latinicom levo i ćirilicom desno), oznaka za dinar. Na naličju, levo od glavnog motiva je alka, simbol viteške igre, a ispod latinični tekst „SINJSKA ALKA 1715-1985”. Autor dizajna je akademski vajar Stipe Sikirica, a izrađena je u Zavodu za izradu novčanica i kovanog novca u Beogradu. Tri zlatnika i tri srebrnjaka izdalo je Viteško alkarsko društvo u saradnji sa Narodnom bankom Jugoslavije i Splitskom bankom. Novac od prodaje je omogućio kupovinu nekretnina za poslovanje društva, dok su isporučene i fakturisane količine novca bile veće od novca koji su svoje vreme isplaćeni Zavodu, zbog čega su preostale količine kovanica odložene.

• 
  10.000 dinara Sinjska alka 1985.
  5 g 20 mm
  Au 90%
• 
  20.000 dinara Sinjska alka 1985.
  8 g 24 mm
  Au 90%
• 
  40.000 dinara Sinjska alka 1985.
  14 g 30 mm
  Au 90%

Povodom 200. godišnjice rođenja Vuka Stefanovića Karadžića, 1987. godine su izdate kovanice od:

• 100 dinara, mase 8,65 grama, prečnika 29,25 mm, sastava Ni 19%, Cu 61%, Zn 20%
• 3.000 dinara, mase 13,00 grama, prečnika 30 mm, čistoće 925/1000 srebra
• 5.000 dinara, mase 17,00 grama, prečnika 34 mm, čistoće 925/1000 srebra
• 50.000 dinar, mase 8,00 grama, prečnika 24mm, čistoće 900/1000 zlata

Izradio ih je Zavoda za izradu novčanica i kovanog novca u Beogradu.

• 
  100 dinara Vuk Karadžić 1987.
  8,65 g 29,25 mm
  Ni 19% Cu 61% Zn 20%
• 
  5000 dinara Vuk Karadžić 1987.
  17,00 g
  Au 92,5

Povodom 9. samita nesvrstanih zemalja u Beogradu 1989. godine su izdate kovanice od:

• 5.000 dinara, mase 8,04 grama, sastava Cu 75%, Ni 4%, Zn 21%
• 50.000 dinara, mase 13,00 grama, prečnika 30 mm, čistoće 925/1000 srebra. Na naličju se nalazi Pobednik Beograda.
• 100.000 dinara, mase 17,00 grama, prečnika 33 mm, čistoće 925/1000 srebra
• 2.000.000 dinara, mase 8,00 grama, prečnika 24 mm, čistoće 900/1000 zlata. Na naličju se nalazi službeni amblem samita dve trake koje simbolizuju globus.

Glavni motiv na licu je grb SFRJ sa šest baklji, vencem od žitnog klasja i petokrakom zvezdom na vrhu. Oko oboda je kružni natpis sa nazivom države (ćirilica i latinica), a u donjem delu nominalna vrednost i slovo „D” (latinicom levo i ćirilicom desno), kao oznaka valute (dinar). Ispod glavnog motiva na naličju je latinični tekst „BEOGRAD ’89”. Kružno uz obod je latinični tekst na engleskom i srpskom jeziku „THE NINTH NON-ALIGNED SUMMIT – DEVETI SAMIT NESVRSTANIH ZEMALJA”. Autori dizajna su Dragiša Andrić i Dragomir Mileusnić, a izrađena je u Zavodu za izradu novčanica i kovanog novca u Beogradu.

• 
  50.000 dinara, 13,00 g 30 mm
  Ag 92,5%
• 
  100.000 dinara, 17,00 g 33 mm
  Ag 92,5%

Povodom 29. šahovske olimpijade održane 16. novembra do 4. decembra 1990. u Novom Sadu, 1990. godine su izdate kovanice od:

• 5 dinara, mase 8,5 grama, prečnika 29 mm, sastava Ni 12%, Cu 70%, Zn 18%
• 100 dinara, mase 13 grama, prečnika 30mm, čistoće 925/1000 srebra. Na naličju je Petrovaradinski sat, a pozadini stilizovana šahovska tabla. Iznad table je godina izdavanja, a levo je latinicom ispisan naziv grada „NOVI SAD”
• 150 dinara, mase 17 grama, prečnika 34 mm, čistoće 925/1000 srebra. Na naličju je stilizovana šahovska tabla, u čijoj pozadini je globus. Ispod globusa je godina izdavanja, a desno od globusa je latinicom ispisan naziv grada „NOVI SAD”.
• 1.000 dinara, mase 3,5 grama, prečnika 20 mm, čistoće 900/1000 zlata

Na licu srebrnjaka i zlatnika se nalazi grb SFRJ. Oko oboda je kružni natpis sa nazivom države (ćirilica i latinica), a u donjem delu nominalna vrednost i slovo „D” (latinicom levo i ćirilicom desno), kao oznaka valute (dinar). Oko oboda na naličju je latinični tekst na srpskom i engleskom jeziku „29. ŠAHOVSKA OLIMPIJADA” i „29th CHESS OLYMPIAD”.

Autor srebrnjaka je Dragomir Mileusnić, a iskovani su u Zavodu za izradu novčanica i kovnica u Beogradu.

• 
  5 dinara
  8,5 g 29 mm
  Ni 12% Cu 70% Zn 18%
• 
  100 dinara
  13 g 30 mm
  Ag 92,5%
• 
  150 dinara
  17 g 34 mm
  Ag 92,5%
• 
  1.000 dinara
  3,5 g 20 mm
  Au 90%

Povodom 110. godišnjice Narodne banke Jugoslavije, 1994. godine su izdate kovanice od:

• 150 dinara mase 7,78 grama, prečnika 22 mm, čistoće 900/1000 zlata. Na licu su glavni motivi dvoglavi orao, grb SRJ i Zgrada Narodne banke. Okolo je kružni ćirilični natpis sa nazivom države SRJ, a pri dnu nominalna vrednost i naziv valute (novi dinar). Na naličju je golubica sa maslinovom graničicom u kljunu, a okolo kružni ćirilični natpis „STO DESET GODINA NARODNE BANKE JUGOSLAVIJE”, a pri dnu godina osnivanja 1884. i godina kovanja 1994. Obod je nazubljen. Autori zlatnika su Dragiša Andrić i Dragomir Mileusnić, a izrađena je u Zavodu za izdavanje novčanica i kovanog novca u Beogradu.

• 
  150 dinara 110 godina NBS 1994.
  7,78 g 22 mm
  Au 90%

Autor dizajna kovanice je Dragomir Mileusnić, a izrađeni su u Zavodu za izradu novčanica i kovanog novca u Beogradu.

Povodom 140. godišnjica rođenja Nikole Tesle, s likom Nikole Tesle na licu i grbom SRJ na naličju, autora Dragomira Mileusnića, 1996. godine su izdate kovanice od:

• 20 novih dinara, mase 9,324 grama, prečnika 29 mm, od legure sadržaja Ni 12% Cu 70% Zn 18%
• 200 novih dinara, mase 13,00 grama, prečnika 30 mm, čistoće 925/1000 srebra
• 300 novih dinara, mase 26,00 grama, prečnika 38 mm, čistoće 925/1000 srebra
• 1.000 novih dinara, mase 8,64 grama, prečnika 24 mm, čistoće 900/1000 zlata

• 
  300 dinara 140. godišnjica rođenja Nikole Tesle 1996
  26,00 g 38 mm
  Ag 92,5%
• 
  1000 dinara 140. godišnjica rođenja Nikole Tesle 1996
  8,64 g 24 mm
  Au 90%

Novac je izrađen u Zavodu za izradu novčanica i kovanog novca u Beogradu.

Povodom 800. godišnjice manastira Hilandar 1998. godine, Zavod za izradu novčanica i kovanog novca je proizveo seriju zlatnika. Na njihovom licu se nalazi panorama manastira, iznad koga je grb SRJ, oko ruba je ćirilični kružni natpis sa imenom države SRJ i u donjem delu nominalna vrednost i naziv valute novi dinar. Na naličju su likovi osnivača manastira, Svetog Simeona i Svetog Save. Zlatnici imaju nazubljen obod. Autor dizajna je S. Đurić. Izdati su apoeni od:

• 600 novih dinara, mase 3,45 grama, prečnika 20 mm, čistoće 900/1000 zlata.
• 1.500 novih dinara, mase 8,64 grama, prečnika 25 mm, čistoće 900/1000 zlata
• 3.000 novih dinara, mase 17,27 grama, prečnika 30 mm čistoće 900/1000 zlata. Postoje dva izdanja 1998. i 1999. godine.
• 6.000 novih dinara, mase 34,56 grama, prečnika 40 mm, čistoće 900/1000 zlata. Postoje dva izdanja 1998. i 1999. godine.

• 
  6.000 nd 800. godina Hilandara (1999)
  34,56 g 40 mm
  Au 90%

Povodom 200. godišnjica Prvog srpskog ustanka, 2004. godine su izdati zlatnici od:

• 5.000 dinara, mase 3,455 grama, prečnika 20 mm, čistoće 900/1000 zlata
• 10.000 dinara, mase 8,64 grama, prečnika 25 mm, čistoće 900/1000 zlata

Na licu u središnjem delu se nalazi lik Karađorđa, oko koga je polukružno ispisan ćirilični tekst „Đorđe Petrović — Karađorđe”, a ispod su omeđene tačkama ispisane godine njegovog rođenja i smrti „1752—1817”. Na naličju je dvoglavi orao s krunom i štitom sa četiri ocila. Levo od krune je godina 1804. a desno 2004. Oko krune je polukružno ispisan tekst „Republika Srbija”, međusobno razdvojene tačkom. Ispod grba je nominalna vrednost, a ispod nje naziv valute dinar (ćirilica i latinica). Obod kovanice je reckast. Autor je Mitar Petković.

Povodom 120. godina Narodne banke Srbije, 2004. godine je izdat zlatnik od:

• 1 dinara, mase 8,64 grama, prečnika 25 mm, čistoće 900/1000 zlata

Na licu kovanice je u središnjem delu prikazana zgrada Narodne banke Srbije, ispod koje su upisane godine jubileja „1884–2004”. S desne strane je oznaka nominale vrednosti, a ispod je naziv valute (ćirilica i latinica).

Na naličju je predstavljen srednjovekovni novac srpskih vladara Stefana Uroša II, na kome vladar prima zastavu od Svetog Stefana i srednjovekovni novac cara Dušana, na kome dva anđela predaju vladaru carsku krunu. Iznad ove dve predstave je amblem Narodne banke Srbije, levo i desno od njega je kružno oko oboda ispisan ćirilični tekst „Narodna banka”, a ispod reč „Srbija”.

Obod kovanica je reckast. Autor je Mitar Petković.

Literatura

• Ćirić, Sonja (15. 8. 2013). „Kratka likovna istorija dinara”. Vreme. Beograd: IP Vreme, d.o.o. 1180. Arhivirano iz originala 16. 09. 2016. g. Pristupljeno 17. 9. 2016. CS1 održavanje: Datum i godina (veza)
• Jovanović, Jelena (21. 1. 2016). „Vojvođanske priče: Prva Pajina hiljadarka”. Večernje Novosti onlajn. Kompanija Novosti. Pristupljeno 18. 9. 2016. CS1 održavanje: Datum i godina (veza)
• Moravčević, Slavica (18. 10. 2010). „Marke stižu kamionom”. Večernje Novosti onlajn. Kompanija Novosti. Pristupljeno 19. 9. 2016. CS1 održavanje: Datum i godina (veza)
• Prodanović, Mileta (31. 7. 2014). „Ciklus Kako čitati: Kako čitati novčanice”. Biznis & Finansije. Narodna biblioteka Srbije. Pristupljeno 19. 9. 2016. CS1 održavanje: Datum i godina (veza)
• „Legat Đorđa Novakovića: 100 dinara iz 1946. godine”. www.mgb.org.rs. Muzej grada Beograda. Arhivirano iz originala 14. 3. 2017. g. Pristupljeno 20. 9. 2016. 
• „Legat Đorđa Novakovića: 10 dinara iz 1929. godina”. www.mgb.org.rs. Muzej grada Beograda. Arhivirano iz originala 14. 3. 2017. g. Pristupljeno 20. 9. 2016. 
• „Legat Đorđa Novakovića: 100 dinara iz 1920. godina”. www.mgb.org.rs. Muzej grada Beograda. Arhivirano iz originala 23. 9. 2016. g. Pristupljeno 20. 9. 2016. 
• Matijević, J. (12. 12. 2013). „Jubilej srpske valute: Dinar postoji 140 godina”. Večernje Novosti onlajn. Kompanija Novosti. Pristupljeno 21. 9. 2016. CS1 održavanje: Datum i godina (veza)
• „Legat Đorđa Novakovića: 1000 dinara - 40000 kruna iz 1919. godine”. www.mgb.org.rs. Muzej grada Beograda. Arhivirano iz originala 23. 9. 2016. g. Pristupljeno 21. 9. 2016. 
• „Legat Đorđa Novakovića: 100 dinara iz 1963. godine”. www.mgb.org.rs. Muzej grada Beograda. Arhivirano iz originala 23. 9. 2016. g. Pristupljeno 22. 9. 2016. 
• „Legat Đorđa Novakovića: 10 para iz 1920. godine”. www.mgb.org.rs. Muzej grada Beograda. Pristupljeno 22. 9. 2016. 
• „Legat Đorđa Novakovića: 20 para, Opština Beogradska”. www.mgb.org.rs. Muzej grada Beograda. Arhivirano iz originala 23. 9. 2016. g. Pristupljeno 22. 9. 2016. 
• Đorđević, M. (2. 7. 2007). „Majstor obojenog novca”. Politika onlajn. Beograd. Pristupljeno 24. 9. 2016. CS1 održavanje: Datum i godina (veza)
• Mijatović, Boško (2014). Dimitrijević, Bojan, ur. „Zamena austrijskih kruna za dinare 1920.” (PDF). Istorija 20. veka. Beograd: Istorija za savremenu istoriju. 1. ISSN 0352-3160. Arhivirano iz originala (PDF) 22. 8. 2016. g. Pristupljeno 26. 9. 2016. 
• Šojić, Milan (2014). „130 godina Narodne banke Srbije” (PDF). Bankarstvo. Udruženje banaka Srbije. 3. Pristupljeno 26. 9. 2016. 
• Kolar-Dimitrijević, Mira (2013). Sinković, Romana, ur. Povijest novca u Hrvatskoj od 1527. do 1941. godine (PDF). Zagreb: Hrvatska narodna banka. ISBN 978-953-8013-03-4. Arhivirano iz originala (PDF) 02. 04. 2017. g. Pristupljeno 01. 04. 2017. 
• Hadži-Pešić, Jovan (1998). „Štamparije i kovnice novca u Beogradu u XIX i XX veku”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 9. Pristupljeno 26. 1. 2017. 
• Viščević, Zlatko (2011). Kovanice i novčanice: Jugoslavije, Slovenije, Hrvatske, Bosne i Hercegovine, Srbije, Crne Gore i Makedonije (PDF) (2 izd.). Rijeka: Numizmatičko društvo Kastua Kastav. ISBN 978-953-56890-0-3. Arhivirano iz originala (PDF) 22. 08. 2017. g. Pristupljeno 4. 4. 2017. 
• Matić, Vesna (2012). „Buntovnik s razlogom - dr Vojislav Veljković (1865—1931)” (PDF). Bankarstvo. Udruženje banaka Srbije. 3. Pristupljeno 8. 4. 2017. 
• „Prodajne cene prigodnog kovanog novca 441.252,17 izdanja Narodne banke Jugoslavije i Narodne banke Srbije” (PDF). Bograd: NBS. 9. 9. 2016. Arhivirano iz originala (PDF) 12. 04. 2017. g. Pristupljeno 11. 4. 2017. 
• „Srebrnjaci”. Srebrnjaci. Zagreb: Tetragram projekat d.o.o. Pristupljeno 13. 4. 2017. 
• Dukić, Josip (2014). Nasić, Ivan, ur. Sinjska alka 1715-2015 - Programska knjižica Viteškog alkarskog društva u prigodi 300. godišnjice Alke čudesne odbrane Sinja (PDF). Sinj: Viteško alkarsko društvo Sinj. ISBN 978-953-98442-3-1. Pristupljeno 13. 4. 2017. 
• „Odluka o izdavanju prigodnog kovanog novca povodom 200-godišnjice Prvog srpskog ustanka” (PDF). Službeni glasnik. Beograd: Republika Srbija. 65. 8. 6. 2004. Arhivirano iz originala (PDF) 16. 04. 2017. g. Pristupljeno 15. 4. 2017. 
• Dušanić, Jovan (2009). Hiperinflacija - da li nas istorija nečemu uči? (PDF). Beograd: Beogradska poslovna škola. ISBN 978-86-7169-264-9. Pristupljeno 18. 4. 2017. 
• Hadži-Pešić, Jovan (1995). Novac Kraljevine Jugoslavije 1918-1941. Beograd: Narodna banka Jugoslavije. 
• Crnobrnja, Adam; Crnobrnja, Nikola (2004). Novac u Beogradu kroz vekove. Beograd: Muzej grada Beograda. Pristupljeno 18. 2. 2017. 
• Stepanović, Biljana (14. 12. 2000). „Dinkićev”. NIN. Beograd. ISSN 1570-7768. 
• Mihajlov, Saša (2012). Zgrada kovanice novca (PDF). Beograd: Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda. ISBN 978-86-81157-83-1. Pristupljeno 29. 3. 2017. 
• Moračević, Slavica (5. 2. 2012). „Bogatstvo u sitnišu”. Večernje Novosti onlajn. Kompanija Novosti. Pristupljeno 22. 4. 2017. 
• Moračević, Slavica (19. 10. 2010). „Posle rata pozlata”. Večernje Novosti onlajn. Kompanija Novosti. Pristupljeno 24. 4. 2017. 
• Petranović, Branko (1992). Đondović, Radomir, ur. Srbija u Drugom svetskom ratu (!939-1945) (PDF). Beograd: Vojno izdavački novinski centar. Arhivirano iz originala (PDF) 19. 05. 2017. g. Pristupljeno 24. 4. 2017. 
• Nikolić, Goran (2009). Vujović, Dušan, ur. „Istorijat dinara i perspektive ulaska u evrozonu” (PDF). Finansije. Beograd: Ministarstvo finansija Republike Srbije. 1—6. ISSN 0015-2145. Arhivirano iz originala (PDF) 22. 03. 2011. g. Pristupljeno 26. 4. 2017. 
• Mandić, Ranko (1996). „Dinar”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 1. Pristupljeno 24. 1. 2017. 
• „Reversne predstave na poslednjim kovanicama SR Jugoslavije”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 20. 2003. Pristupljeno 29. 4. 2017. 
• Mandić, Ranko (1996). „FAO novac”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 1. Pristupljeno 24. 1. 2017. 
• Mandić, Ranko (1996). „Novi novac”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 1. Pristupljeno 24. 1. 2017. 
• Đurišić, Milorad (1996). „Papirni novac Jugoslavije 1944.”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 1. Pristupljeno 24. 1. 2017. 
• Mandić, Ranko (1996). „Novi novac”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 2. Pristupljeno 24. 1. 2017. 
• Đurišić, Milorad (1996). „Papirni novac Jugoslavije 1944.”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 2. Pristupljeno 24. 1. 2017. 
• Đurišić, Milorad (1996). „Papirni novac Jugoslavije 1944.”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 3. Pristupljeno 24. 1. 2017. 
• Stojanović, Željko (1996). „Velika umetnička dela na malom formatu i u velikom tiražu”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 3. Pristupljeno 24. 1. 2017. 
• Ilić, Željko (1997). „Cene metalnog novca Kraljevine SHS i Kraljevine Jugoslavije”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 6. Pristupljeno 24. 1. 2017. 
• „1998 - godina jubileja”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 8. 1998. Pristupljeno 24. 1. 2017. 
• Jelinčić, Zmago (1998). „Dinarsko-krunska serija”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 8. Pristupljeno 24. 1. 2017. 
• Jelinčić, Zmago (1998). „Dinarsko-krunska serija”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 9. Pristupljeno 24. 1. 2017. 
• Ilić, Zoran (1999). „Sve naše banknote od jednog dinara”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 12. Pristupljeno 24. 1. 2017. 
• „Novčanice sa žigom „verificato””. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 12. 1999. Pristupljeno 24. 1. 2017. 
• Nikolić, Dragan (2001). „Novi dinar”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 16. Pristupljeno 24. 1. 2017. 
• Nikolić, Dragan (2001). „Prva jugoslovenska novčanica sa hologramom”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 17. Pristupljeno 24. 1. 2017. 
• Nikolić, Dragan (2003). „Iz kolekcije naših čitalaca - Uskršnja novčanica guvernera Avramovića”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 17. Pristupljeno 24. 1. 2017. 
• Trbojević, Vjekoslav (2005). „Neke varijante na novčanica SR Jugoslavije”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 25. Pristupljeno 24. 1. 2017. 
• Babović, M.; Popović, B. (15. 6. 2003). „Srpski dinar svih vremena”. Večernje Novosti onlajn. Kompanija Novosti. Pristupljeno 7. 5. 2017. 
• Škrabo, Ivan (2006). „Zagonetni kratkotrajni opticaj novčanice Narodne banke Kraljevine Jugoslavije od 100 dinara 16. 7. 1934.”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 26. Pristupljeno 7. 5. 2017. 
• Šarunac, Bogdan (2006). „Ikonografija novčanice Kraljevine od 100 dinara iz 1934. godine”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 26. Pristupljeno 7. 5. 2017. 
• Škrabo, Ivan (2006). „Novčanica Kraljevine Jugoslavije 10.000 dinara 6.9.1936.”. Dinar. Srpsko numizmatičko društvo. 27. Pristupljeno 7. 5. 2017. 
• Kršev, Boris N. (2012). „Monetarna politika i problem unifikacije novca u Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca” (PDF). Civitas. Novi Sad: Fakultet za pravne i poslovne studije. 3. Pristupljeno 8. 5. 2017. 
• Kirsanov, Miodrag (2015). Radonjić, Mirko, ur. „100 dinara - jedna priča” (PDF). Bankar. Podgorica: Udruženje banaka Crne Gore. 29. ISSN 1800-7465. Pristupljeno 13. 5. 2017. 
• Kirsanov, Miodrag (2013). Radonjić, Mirko, ur. „Njegošev lik na novčanicama” (PDF). Bankar. Podgorica: Udruženje banaka Crne Gore. 23. ISSN 1800-7465. Pristupljeno 14. 5. 2017. 
• Kirsanov, Miodrag (2015). Radonjić, Mirko, ur. „Prva emisija Demokratske Federativne Jugoslavije 1944” (PDF). Bankar. Podgorica: Udruženje banaka Crne Gore. 30. ISSN 1800-7465. Pristupljeno 15. 5. 2017. 
• Kirsanov, Miodrag (2016). Radonjić, Mirko, ur. „AVNOJ - serija jubilarnog kovnog novca iz 1968. godine” (PDF). Bankar. Podgorica: Udruženje banaka Crne Gore. 32. ISSN 1800-7465. Pristupljeno 15. 5. 2017. 
• Bolesnikov, Dragana (2009). Damnjanović, Jelena, ur. „Regulatorno uloga Narodne banke Srbije u savremenim uslova privređivanja” (PDF). Škola biznisa. Novi Sad: Visoka poslovna škola. 1. ISSN 2406-1301. Pristupljeno 17. 5. 2017. 
• Ilić, Biljana (2006). Zarade u Republici Srbiji 1965 - 2005. (PDF). Beograd: Republički zavod za statistiku Srbije. ISBN 978-86-84433-54-3. Pristupljeno 3. 6. 2017. 

Vidi još

• Tržište stranih valuta
• Crnogorski perper
• Jugoslovenska kruna
• Buljkeski dinar
• Jugolira

Spoljašnje veze

• Novčanice
• The Worst Episode of Hyperinflation in History: Yugoslavia 1993-94