27. maj
27. maj (27.5.) je 147. dan godine po gregorijanskom kalendaru (148. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 218 dana.
Događaji[uredi | uredi izvor]
| maj | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | |||||
| 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
| 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
| 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
| 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
| 31 | ||||||
- 1358 — Ugarski kralj Ludovik I uručio je gradu Dubrovniku Višegradsku povelju kojom je Dubrovačka komuna dobila samoupravu, uz obavezu plaćanja godišnjeg danka i pružanja pomorske pomoći novom gospodaru.
- 1679 — Engleski parlament usvojio je „Habeas corpus“, zakon koji štiti građane od nezakonitog hapšenja i utamničenja. Osnovni principi tog zakona ugrađeni su kasnije u ustav SAD.
- 1703 — Ruski car Petar Veliki osnovao je novu prestonicu Rusije na ušću reke Neve u Baltičko more, Sankt Peterburg (od 1924. Lenjingrad, od 1991. ponovo Sankt Peterburg). Glavni grad Rusije bio je do 1918.
- 1806 — Francuska vojska je ušla u Dubrovnik, čime je Dubrovačka republika izgubila viševekovnu nezavisnost.
- 1860 — Đuzepe Garibaldi, u pohodu za ujedinjenje Italije, zauzeo je Palermo na Siciliji.
- 1905 — U Rusko-japanskom ratu, ruska flota doživela je težak poraz u bici kod Cušime izgubivši 26 od 45 brodova.
- 1937 — U San Francisku je pušten u saobraćaj „Golden gejt“, jedan od najvećih mostova u svetu.
- 1941 — Britanska mornarica je potopila u Drugom svetskom ratu nemački bojni brod "Bizmark", pri čemu je poginulo 2.300 ljudi.
- 1942 — U okupiranoj Češkoj smrtno je ranjen šef Rajhsziherhajtshauptamta Rajnhard Hajdrih.
- 1960 — U Turskoj je vojnim udarom oborena vlada Adnana Menderesa, a vlast je preuzeo Komitet nacionalnog jedinstva sa generalom Kemalom Girselom na čelu.
- 1988 — Sirijske trupe ušle su u južna predgrađa Bejruta i okončale tronedeljne ulične borbe između rivalskih muslimanskih šiitskih milicija.
- 1992 —
- U redu za hleb u centru Sarajeva od eksplozije granate 16 osoba je poginulo, a 144 su ranjene. Vidi Masakri na Markalama
- Osnovano Ratno vazduhoplovstvo i protivvazdušna odbrana Vojske Republike Srpske
- 1993 — U eksploziji automobila-bombe ispred galerije Ufici u Firenci petoro ljudi je poginulo, a kolekcija galerije ozbiljno je oštećena.
- 1997 —
- NATO i Rusija potpisali su „Osnivački akt o međusobnoj saradnji“, kojim je formiran zajednički Stalni savet NATO-Rusija za konsultacije o evropskoj bezbednosti.
- Šefovi diplomatija Hrvatske i SR Jugoslavije Mate Granić i Milan Milutinović potpisali su u Zagrebu konzularnu konvenciju kojom se uređuje status diplomatskih predstavništva.
- 1999 — Međunarodni sud za ratne zločine u Hagu optužio je predsednika SR Jugoslavije Slobodana Miloševića i još četvoricu najviših funkcionera Jugoslavije i Srbije za zločine protiv čovečnosti i ratne zločine počinjene na Kosovu.
- 2000 - VK Bečej postao klupski prvak Evrope u vaterpolu pobedom nad HAVK Mladosti sa 11:8 na Fajnal foru u Bečeju.
- 2001 — U Japanu je održan prvi referendum na temu energetike. Stanovnici sela Kariva, u kome se nalazi najveća nuklearna elektrana na svetu, izjasnili su se protiv korišćenja recikliranog plutonijuma u njenim postrojenjima.
- 2003 — Predsednik Perua Alehandro Toledo uveo je 30-dnevno vanredno stanje, zbog serije štrajkova i demonstracija širom zemlje, koje je pokrenuo sindikat učitelja štrajkom 12. maja.
- 2004 — Srpski biznismen Bogoljub Karić registrovao je u Beogradu stranku Pokret „Snaga Srbije“ i postao njen predsednik.
Rođenja[uredi | uredi izvor]
- 1868 — Aleksa Šantić, srpski pesnik. (prem. 1924)
- 1876 — Petar Bajalović, srpski arhitekta. (prem. 1947)
- 1879 — Lusil Votson, kanadska glumica. (prem. 1962)
- 1897 — Džon Kokroft, engleski fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1951). (prem. 1967)
- 1911 — Vinsent Prajs, američki glumac. (prem. 1993)
- 1922 — Kristofer Li, engleski glumac i pevač. (prem. 2015)
- 1923 — Henri Kisindžer, američki političar i diplomata, 56. državni sekretar SAD.
- 1936 — Ivo Brešan, hrvatski književnik, dramaturg i scenarista. (prem. 2017)
- 1936 — Senka Veletanlić, srpska pevačica i glumica.
- 1936 — Luj Goset Mlađi, američki glumac.
- 1947 — Branko Oblak, slovenački fudbaler i fudbalski trener.
- 1950 — Di Di Bridžvoter, američka muzičarka.
- 1956 — Đuzepe Tornatore, italijanski reditelj i scenarista.
- 1958 — Linea Kvigli, američka glumica, producentkinja, model, pevačica i spisateljica.
- 1960 — Emir Mutapčić, bosanskohercegovački košarkaš i košarkaški trener.
- 1965 — Pet Keš, australijski teniser.
- 1967 — Pol Gaskojn, engleski fudbaler i fudbalski trener.[1]
- 1970 — Džozef Fajns, engleski glumac.
- 1971 — Pol Betani, engleski glumac.
- 1972 — Ivet Sangalo, brazilska pevačica.
- 1973 — Jorgos Lantimos, grčki reditelj, scenarista, producent i fotograf.
- 1975 — Džejmi Oliver, engleski kuvar.
- 1984 — Blejk Ejhern, američki košarkaš.
- 1985 — Roberto Soldado, španski fudbaler.
- 1987 — Majkl Bramos, grčki košarkaš.
- 1987 — Žervinjo, fudbaler iz Obale Slonovače.
- 1987 — Dragan Zeković, srpsko-crnogorski košarkaš.
- 1987 — Hose Alberto Kanjas, španski fudbaler.
- 1991 — Ksenija Pervak, ruska teniserka.
- 1994 — Giljermo Ernangomez, španski košarkaš.
- 2001 — Izabela Vidović, američko-hrvatska glumica.
Smrti[uredi | uredi izvor]
- 366 — Prokopije, rimski uzurpator (rođ. 326)
- 927 — Simeon, prvi bugarski car i najveći vladar srednjovekovne Bugarske.
- 1564 — Žan Kalvin, švajcarski teolog francuskog porekla. (rođ. 1509)
- 1840 — Nikolo Paganini, italijanski violinista i kompozitor. (rođ. 1782)
- 1910 — Robert Koh, nemački bakteriolog. (rođ. 1843)
- 1926 — Srečko Kosovel, slovenački pesnik. (rođ. 1904)[2]
- 1964 — Džavaharlal Nehru, indijski državnik, prvi premijer nezavisne Indije. (rođ. 1889)
- 1968 — Todor Manojlović, srpski pesnik, dramatičar, esejista. (rođ. 1883)[3]
- 1988 — Ernst Ruska, nemački fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku. (rođ. 1906)
- 2005 — Dragoslav Andrić, srpski pisac, dramaturg, leksikograf, publicista i šahista, sastavljač antologija i prevodilac. (rođ. 1923)
- 2016 — Đorđe Jelisić, srpski pozorišni, filmski i televizijski glumac. (rođ. 1925)
Praznici i dani sećanja[uredi | uredi izvor]
- Srpska pravoslavna crkva slavi:
Vidi još[uredi izvor]
- ^ „Paul Gascoigne | Football Stats | No Club | Age 53 | 1984-2004 | Soccer Base”. www.soccerbase.com. Pristupljeno 2021-01-26.
- ^ Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 375.
- ^ Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 458.