Operacija Stupčanica

Pad Srebrenice i Žepe
	Deo rata u Bosni i Hercegovini
Vreme	6. jul — 25. jul 1995.
Mesto	Istočna Bosna
Uzrok	Napad Bošnjaka iz zaštićene zone Srebrenica na srpsko selo Višnjica
Ishod	Pobeda snaga Republike Srpske
Teritorijalne; promene	Srpsko zauzimanje Srebrenice i Žepe
Sukobljene strane
Republika Srpska; Indirektni učesnici:; SR Jugoslavija	Republika Bosna i Hercegovina; Indirektni učesnici:; UNPROFOR; * Holandija; * Ukrajina
Komandanti i vođe
Ratko Mladić; Radislav Krstić; Milorad Pelemiš	Ramiz Bećirović (Srebrenica); Avdo Palić † (Žepa) ; Tom Karemans
Jačina
9.750 vojnika	5.500 — 6.200 vojnika (Srebrenica); 1.500 vojnika (Žepa); 370 mirovnjaka i 2 F-16 (Srebrenica); 79 mirovnjaka (Žepa)
Žrtve i gubici
300 — 500 poginulih i ranjenih	Oko 2.000 vojnika i 70 poginulih civila (Srebrenica i Žepa); 35.632 evakuisanih civila (Srebrenica, Žepa→Tuzla, Kladanj); 150 — 200 evakuisanih i ranjenih (Žepa→Sarajevo); 800 izbeglica (→Srbija); 750 i 1.500 zarobljenih (Srebrenica i Žepa)

Operacija Stupčanica ili Operacija Stupčanica 95 je šifrovani naziv vojne operacije koju je Vojska Republike Srpske realizovala tokom rata u Bosni i Hercegovini, u periodu od 6. do 25. jula 1995. godine.

Tok operacije[uredi | uredi izvor]

Kada je Vojska Republike Srpske zauzela Srebrenicu, Ratko Mladić i Radislav Krstić su okupili komandante nekoliko brigada prisutnih u regionu Srebrenice u cilju odabira jedinica za učešće u napadu na Žepu (šifrovani naziv Stupčanica 95). Odabrali su 1. Zvorničku pešadijsku brigadu, Bratunačku laku pešadijsku brigadu, Biračku pešadijsku brigadu, 2. Romanijsku motorizovanu brigadu, 1. Podrinjsku laku pešadijsku brigadu, 5. Podrinjsku laku pešadijsku brigadu, 1. Milićku brigadu i Skelanski nezavisni bataljon. Ove jedinice Vojske Republike Srpske su zatim razmeštene u području Podravanje, Rupovo brdo i Bracan. Planirano je da izvrše napad na liniji Podravanje — Orlov kamen, Zlovrh i na Žepu.

Tokom 13. jula 1995. godine su vršene užurbane pripreme koje uključuju čišćenje terena od preostalih pripadnika 28. Divizije, organizovanje jedinica za otkrivanje i razminiranje minskih polja, uklanjanje prepreka na putevima u okviru zaštićene zone kao i putevima između jedinica na planiranoj teritoriji koju će obuhvatiti vojna operacija.

Iako je deo jedinica odabranih za realizaciju operacije Stupčanica 95 tokom 17. jula, u cilju uvećanja jedinica koje učestvuju u vojnim operacijama u regionu mesta Alibegovac i Kak, dodeljen za realizaciju drugih operacija, za nekoliko dana je započet napad na Žepu koju je Vojska Republike Srpske osvojila 25. jula 1995. godine.

Ovaj članak vezan za ratove i bitke je klica. Možete doprineti Vikipediji tako što ćete ga proširiti.

Napomene[uredi | uredi izvor]

^ Patrik Bario: „Neposredno uoči događaja, u noći između 11. i 12. jula, u enklavi se zateklo 40.000 ljudi, a od toga je 25.000 bilo žena, dece i starih koji ni jednog trenutka nisu bili ugroženi. Iz te mase izdvojeno je jedino oko 750 sumnjivih, pa je 500 pušteno, a 255 zadržano i zatvoreno u Zvorniku, i „moguće je da je došlo do pogubljenja tih ljudi”, prepričao je Bario. Što se tiče preostalog broja od 15.000, to su sve bili muškarci pod oružjem koji su se u okolnim šumama, tokom noći, sukobili sa srpskom vojskom i žrtava je bilo mnogo na obe strane, na srpskoj oko 500, a na muslimanskoj između 1.800 i 2.000“.

[1] Patrik Bario: „Neposredno uoči događaja, u noći između 11. i 12. jula, u enklavi se zateklo 40.000 ljudi, a od toga je 25.000 bilo žena, dece i starih koji ni jednog trenutka nisu bili ugroženi. Iz te mase izdvojeno je jedino oko 750 sumnjivih, pa je 500 pušteno, a 255 zadržano i zatvoreno u Zvorniku, i „moguće je da je došlo do pogubljenja tih ljudi”, prepričao je Bario. Što se tiče preostalog broja od 15.000, to su sve bili muškarci pod oružjem koji su se u okolnim šumama, tokom noći, sukobili sa srpskom vojskom i žrtava je bilo mnogo na obe strane, na srpskoj oko 500, a na muslimanskoj između 1.800 i 2.000“.

[a]