21. januar
21. januar je dvadeset prvi dan u godini u Gregorijanskom kalendaru. 344 dana (345 u prestupnim godinama) ostaje u godini posle ovog dana.
Događaji
[uredi | uredi izvor]| januar | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
| 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
| 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
| 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
| 28 | 29 | 30 | 31 | |||
- 763 — Abasidski halifat je ugušio Alidsku pobunu kada je jedan od vođa pobune smrtno ranjen u bici kod Basre.
- 1276 — Papa Inoćentije V je nasledio Grgura X kao 185. rimski papa.
- 1525 — Započeo je anabaptistički pokret kada su njegovi osnivači Konrad Grebel, Feliks Manc i Jerg Blaurok ponovo krstili jedan drugog i svoje sledbenike u Cirihu jer su smatrali da je hrišćanska praksa krštenja dece nevažeća jer deca ne mogu da biraju svoju veru.
- 1720 — Švedska i Pruska su potpisale Stokholmski mir.
- 1793 — Giljotiniranjem je pogubljen Luj XVI, nakon što ga je dva dana ranije Nacionalni konvent proglasio krivim za izdaju.
- 1840 — Žil Dimon d'Irvil je otkrio Adelinu zemlju.
- 1911 — U Monte Karlu održan prvi auto-reli.
- 1919 — U Dablinu kongres partije Šin Fejn usvojio rezoluciju o nezavisnosti Irske. Velika Britanija nije priznala taj akt i dala Irskoj status dominiona 1921. Samostalnost Irske priznala 1949, ali bez Severne Irske.
- 1925 — Albanija je proglasila sebe republikom.
- 1936 — Edvard VIII postao kralj Ujedinjenog Kraljevstva posle smrti oca Džordža V, a abdicirao je u decembru iste godine da bi mogao da se oženi Amerikankom Volis Simpson.
- 1942 —
- Nemačke snage pod komandom Ervina Romela počele kontraofanzivu protiv savezničke vojske pod britanskom komandom u severnoj Africi u Drugom svetskom ratu.
- Mađarski vojnici u Drugom svetskom ratu u Novom Sadu sproveli raciju i u naredna dva dana ubili i bacili u Dunav 1.300 novosadskih Jevreja, Srba i Roma.
- 1954 — SAD porinule prvu podmornicu na atomski pogon „USS Nautilus“.
- 1968 — Počela je bitka za Ke San u Vijetnamskom ratu.
- 1968 — Američki bombarder Boing B-52 koji je nosio 4 hidrogenske bombe se srušio na Grenlandu.
- 1976 —
- Dva anglo-francuska „konkorda“ istovremeno poletela iz Pariza i Londona na prvim redovnim putničkim linijama tog supersoničnog aviona.
- U SSSR prvi put dozvoljena prodaja zapadnih listova, među kojima „Njujork tajms“ i „Fajnenšenel tajms“.
- 1986 — U eksploziji automobila-bombe u istočnom Bejrutu u blizini sedišta hrišćanske partije Falanga predsednika Libana Amina Džemaila, poginule 22 osobe, 102 povređene.
- 1993 — Hrvatske snage napale teritoriju Republike Srpske Krajine u zonama pod zaštitom Ujedinjenih nacija u nameri da zauzmu Maslenički most, aerodrom „Zemunik“ kod Zadra i branu Peruća.
- 1997 — Kancelar Nemačke Helmut Kol i premijer Češke Vaclav Klaus potpisali deklaraciju o pomirenju u kojoj je Nemačka izrazila žaljenje zbog nacističke okupacije Čehoslovačke, od 1938. do 1945, a Češka zbog proterivanja Nemaca iz Sudetske oblasti posle Drugog svetskog rata.
- 1998 —
- Na poziv kubanskog predsednika Fidela Kastra papa Jovan Pavle II počeo petodnevnu istorijsku posetu toj komunističkoj zemlji.
- U Bosni i Hercegovini predstavljena konvertibilna marka, nova zajednička moneta za oba entiteta, Federaciju BiH i Republiku Srpsku.
- 2000 — Prvi oficiri Kosovskog zaštitnog korpusa položili zakletvu u Prištini. KZK formiran transformacijom OVK koji je od 1996. vršio oružane napade na policijske stanice Ministarstva unutrašnjih poslova Srbije na Kosovu i Metohiji, a tokom 1998. i 1999. ušao u otvoren sukob sa srpskim snagama bezbednosti. Srbi sa Kosova i Metohije odbili da uđu u KZK.
- 2007 — Održani su vanredni izbori za Skupštinu Srbije.
- 2021 — Terorizam: U bombaškom napadu na jednu pijacu u Bagdadu poginule su najmanje 32 osobe.
Rođenja
[uredi | uredi izvor]- 1790 — Dimitrije Frušić, srpski lekar i novinar. (prem. 1838)[1]
- 1845 — Hariet Baker, norveška slikarka. (prem. 1932)[2]
- 1861 — Đorđe Jovanović, srpski vajar. (prem. 1953)[3]
- 1868 — Feliks Hofman, nemački hemičar. (prem. 1946)[4]
- 1881 — Ivan Ribar, hrvatski i jugoslovenski političar, učesnik Narodnooslobodilačke borbe i junak socijalističkog rada. (prem. 1968)[5]
- 1895 — Kristobal Balensijaga, španski modni kreator. (prem. 1972)[6]
- 1905 — Kristijan Dior, francuski modni kreator. (prem. 1957)[7]
- 1909 — Todor Skalovski, makedonski kompozitor i dirigent. (prem. 2004)[8]
- 1909 — Teofilo Spasojević, srpski fudbaler. (prem. 1970)[9]
- 1916 — Pjetro Rava, italijanski fudbaler. (prem. 2006)[10]
- 1922 — Teli Savalas, američki glumac. (prem. 1994)[11]
- 1922 — Pol Skofild, engleski glumac. (prem. 2008)[12]
- 1923 — Lola Flores, španska pevačica, igračica i glumica. (prem. 1995)[13]
- 1924 — Beni Hil, engleski komičar, glumac i pevač. (prem. 1992)[14]
- 1941 — Plasido Domingo, španski operski pevač.[15]
- 1942 — Ilija Lukić, srpski fudbaler i fudbalski trener. (prem. 2018)[16]
- 1953 — Pol Alen, američki preduzetnik, suosnivač Majkrosofta. (prem. 2018)[17]
- 1956 — Džina Dejvis, američka glumica.[18]
- 1960 — Bajro Župić, srpski fudbaler.[19]
- 1961 — Halid Muslimović, bosanskohercegovački pevač.[20]
- 1961 — Ivo Pukanić, hrvatski novinar. (prem. 2008)
- 1963 — Hakim Olajdžuvon, nigerijsko-američki košarkaš.[21]
- 1963 — Detlef Šrempf, nemački košarkaš i košarkaški trener.[22]
- 1964 — Žeral Pasi, francuski fudbaler.[23]
- 1964 — Aleksandar Šoštar, srpski vaterpolo golman.[24]
- 1967 — Alfred Jermaniš, slovenački fudbaler.[25]
- 1969 — Karina Lombard, francusko-američka glumica i model.[26]
- 1970 — Alen Bokšić, hrvatski fudbaler.[27]
- 1972 — Ket Pauer, američka muzičarka, glumica i model.[28]
- 1975 — Oliver Dulić, srpski političar, hirurg i vaterpolista.[29]
- 1976 — Ema Banton, engleska muzičarka, glumica i radio i TV voditeljka, najpoznatija kao članica grupe Spice Girls.[30]
- 1976 — Nataša Marković, srpska glumica[31]
- 1978 — Edita Malovčić, austrijska pevačica i glumica bošnjačkog porekla.[32]
- 1981 — Ivan Ergić, srpski fudbaler.[33]
- 1982 — Nikola Mai, francuski teniser.[34]
- 1983 — Saša Stojanović, srpski fudbaler.[35]
- 1984 — Dejan Milovanović, srpski fudbaler.[36]
- 1986 — Majk Tejlor, američki košarkaš.[37]
- 1988 — Nemanja Tomić, srpski fudbaler.[38]
- 1989 — Doguš Balbaj, turski košarkaš.[39]
- 1989 — Henrih Mhitarjan, jermenski fudbaler.[40]
- 1992 — Marija Vuković, crnogorska atletičarka.[41]
- 1994 — Lora Robson, engleska teniserka.[42]
- 2001 — Džekson Brandidž, američki glumac.[43]
Smrti
[uredi | uredi izvor]- 1793 — Luj XVI, francuski kralj. (rođ. 1754)[44]
- 1851 — Albert Lorcing, nemački kompozitor, pevač i dirigent. (rođ. 1801)[45]
- 1894 — Vojislav Ilić, srpski pesnik, utemeljivač realizma u srpskoj poeziji (rođ. 1862)[46]
- 1924 — Vladimir Lenjin, vođa Oktobarske revolucije 1917, tvorac sovjetske Rusije. (rođ. 1870)[47]
- 1926 — Kamilo Golđi italijanski naučnik i lekar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziologiju i medicinu. (rođ. 1843)[48]
- 1938 — Žorž Melijes, koji se smatra prvim filmskim režiserom i prvim sineastom. (rođ. 1861)[49]
- 1950 — Džordž Orvel, britanski pisac-satiričar. (rođ. 1903)[50]
- 1957 — Petar Krstić, srpski kompozitor, dirigent i muzički pedagog. (rođ. 1877)[51]
- 1959 — Sesil Blaunt de Mil, američki filmski režiser i producent. (rođ. 1881)[52]
- 2002 — Pegi Li, legenda džez i pop-muzike. (rođ. 1920)[53]
- 2006 — Ibrahim Rugova, lider kosovskih Albanaca. (rođ. 1944)[54]
- 2015 — Kemal Monteno, bosanskohercegovački kantautor, tekstopisac, kompozitor i šansonjer. (rođ. 1948)[55]
- 2019 — Ismail Mačev, jugoslovenski atletičar. (rođ. 1960)[56]
- 2019 — Emilijano Sala, argentinski fudbaler. (rođ. 1990)[57]
- 2019 — Miroslav Prokopijević, srpski ekonomista. (rođ. 1953)[58]
Praznici i dani sećanja
[uredi | uredi izvor]- Srpska pravoslavna crkva slavi[59]:
- Svete mučenike Julijana i Vasilisu
- Prepodobnog Georgija Hozevita
- Svetu Domniku
- Svetog Grigorija episkopa ohridskog
- Sveštenomučenika Karterija
- Svete mučenike Teofila đakona i Eladija mirjanina
- Svetog Iliju pustinjaka
- Prepodobnog Grigorija Ohridskog
- Spomen svetih mučenika Kelsija, Antonija, Anastasija, Marionile, sedmoro dečaka i dvadeset vojnika
- Svetog Kira, patrijarha Carigradskog
- Svetog Atika, patrijarha Carigradskog
- Svetog Agatona
- Svetog mučenika Abu
- Svetu mučenicu Partenu
- Sveštenomučenika Isidora i ostalih 72 s njim
- Svetog Makarija Makrisa
- Prepodobnog Teodora
Vidi još
[uredi izvor]Reference
[uredi izvor]- ^ Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 204.
- ^ Lange, Marit (2020-02-25), Harriet Backer (na jeziku: norveški bukmol), Pristupljeno 2022-01-18
- ^ „Član SANU”. web.archive.org. 2014-07-26. Arhivirano iz originala 26. 07. 2014. g. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Felix Hoffmann”. Science History Institute (na jeziku: engleski). 2016-06-01. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Ribar, Ivan | Hrvatska enciklopedija”. www.enciklopedija.hr. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ Richard Harrison Martin (1995). Contemporary Fashion. St. James Press. str. 33. ISBN 978-1-55862-173-2.
- ^ Marie France Pochna (1996). Christian Dior: The Man who Made the World Look New. Arcade Publishing. str. 5. ISBN 978-1-55970-340-6.
- ^ „Todor Skalovski (1909-2004) – MANU” (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 18. 01. 2022. g. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Teofilo Spasojević”. worldfootball.net (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ Brian Glanville (6. 12. 2006). „Pietro Rava”. The Guardian. Pristupljeno 20. 4. 2019.
- ^ „Telly Savalas”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ Garry O'Connor (2002). Paul Scofield: An Actor for All Seasons. Applause. str. 15. ISBN 978-1-55783-499-7.
- ^ „María Dolores Flores Ruiz | Real Academia de la Historia”. dbe.rah.es. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Benny Hill”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Placido Domingo | Biography & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Ilija Lukic”. worldfootball.net (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Paul Allen's sister Jody named executor, trustee of late billionaire's estate”. The Seattle Times (na jeziku: engleski). 2018-10-24. Pristupljeno 2019-01-20.
- ^ „Geena Davis”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Bajro Zupic - Player profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Halid Muslimović”. Discogs (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Hakeem Olajuwon Stats”. Basketball-Reference.com (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 25. 05. 2012. g. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Detlef Schrempf Stats”. Basketball-Reference.com (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 02. 10. 2011. g. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Gérald PASSI”. www.footballdatabase.eu. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Aleksandar SOSTAR”. Olympics.com. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Alfred Jermaniš”. worldfootball.net (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Rotten Tomatoes: Movies | TV Shows | Movie Trailers | Reviews - Rotten Tomatoes”. www.rottentomatoes.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Alen Boksic - Player profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Cat Power”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Oliver Dulić - Ministarstvo životne sredine, rudarstva i prostornog planiranja”. web.archive.org. 2011-10-01. Arhivirano iz originala 01. 10. 2011. g. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Emma Bunton”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Natasa Markovic”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Edita Malovcic”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Ivan Ergic - Player profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Nicolas Mahut | Overview | ATP Tour | Tennis”. ATP Tour. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Serbia - S. Stojanović - Profile with news, career statistics and history - Soccerway”. int.soccerway.com. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Dejan Milovanovic - Player profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „NBA Development League: Mike Taylor Playerfile”. web.archive.org. 2013-03-01. Arhivirano iz originala 01. 03. 2013. g. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Nemanja Tomic - Player profile 21/22”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „BALBAY, DOGUS - Welcome to EUROLEAGUE BASKETBALL”. www.euroleague.net. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „FIFA Tournaments - Players & Coaches - Henrikh MKHITARYAN”. archive.md. 2015-10-29. Arhivirano iz originala 29. 10. 2015. g. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Marija VUKOVIĆ | Profile | World Athletics”. worldathletics.org. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „WTA | Players | Info | Laura Robson”. web.archive.org. 2012-11-04. Arhivirano iz originala 04. 11. 2012. g. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Jackson Brundage”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Louis XVI | Biography, Reign, Execution, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Albert Lortzing | German composer | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Vojislav Ilić | Poezija suštine” (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Lenin (Ulьяnov) Vladimir Ilьič”. www.hrono.ru. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Camillo Golgi | Italian physician and cytologist | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Georges Méliès”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „George Orwell | Biography, Books, Real Name, Political Views, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Petar Krstić”. Srpski Legat.
- ^ „Cecil B. DeMille”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Peggy Lee”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Ibrahim Rugova: Mirotvorac i otac nezavisnosti Kosova”. Balkan Insight (na jeziku: srpski). 2020-01-21. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Kemal Monteno”. Discogs (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „IN MEMORIAM: PREMINUO ISMAIL MAČEV”. SRPSKI ATLETSKI SAVEZ (na jeziku: engleski). 2019-01-22. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Plane body identified as footballer Sala”. BBC News. 8. 2. 2019.
- ^ „Preminuo ekonomista Miroslav Prokopijević”. Politika Online. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ Žitija svetih - 8. januar; Arhimandrit Justin Popović (knjiga na internetu) Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. februar 2009)
