Cerak Vinogradi
Cerak Vinogradi | |
|---|---|
 Cerak Vinogradi iz vazduha | |
| Administrativni podaci | |
| Grad | Beograd |
| Opština | Čukarica |
| Stanovništvo | |
| — | 13.091 (2002) |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 44° 44′ 00″ S; 20° 25′ 00″ I / 44.733333° S; 20.416667° I |
  Cerak Vinogradi Cerak Vinogradi na karti Grada Beograda | |
Cerak Vinogradi[1] je naselje Beograda u opštini Čukarica u Beogradu. Naselje je projektovano krajem 1970-ih godina, i vrhunski je primer kasne moderne. Autori naselja su arhitekte — bračni par Milenija Marušić i Darko Marušić i Nedeljko Borovnica, dobili su Oktobarsku nagradu grada Beograda za projekat izgradnje Cerak Vinograda, 1985. godine. Tokom gradnje naselja, otkriveno je arheološko nalazište iz doba neolita, Vinčanske kulture, koje se trenutno ne eksploatiše.
Naselje Cerak Vinogradi[2][3] je prvi savremeni stambeni kompleks u Beogradu koji je u proceduri (2016) za proglašenje za kulturno dobro.[4] Za kulturno dobro kao prostorno kulturno-istorijska celina proglašeno je 18. januara 2019. godine.[5]
Položaj[uredi | uredi izvor]
Naselje Cerak Vinogradi se graniči sa stambenim naseljima Cerak II (završenim 1988), Vidikovcem, Skojevskim naseljem i najnovijim proširenjima Filmskog grada. Naselje je udaljeno nekoliko autobuskih stanica od velikog komercijalnog centra Banovo brdo, reke Save/Savskog jezera i Ade Ciganlije. Projektna ideja je bila da se naprave objekti sa identitetom i zato se ulice u naselju zovu po drveću.[6] Sve ulice u ovom naselju su pod uglom od 90 stepeni.[7]
Karakteristike[uredi | uredi izvor]
Naselje Cerak vinogradi[8][9][10][11] je čisto stambenog tipa, sa manjim komercijalnim sadržajima, velikim parkovnim/zelenim površinama. Sve ulice naselja su imenovane po vrsti drveta koje čini drvored u ulici: Jasenova ulica, Kedrova ulica, Borova ulica, Kestenova ulica itd. Tip zgrade je stambeni blok, prizemlje+6 spratova ili prizemlje+3 sprata (i tri 9-ospratnice), upareni u nizu čineći jednu ulicu. Zbog arhitektonsko-urbanističkih vrednosti, celo naselje je pod režimom potpune zaštite u Generalnom urbanističkom planu grada, što označava potpuno očuvanje naselja, bez promena (dozvoljene su delimične promene namene unutar objekata, ali bez izmene autentičnosti i arhitektonske vrednosti objekata). Kriterijumi GUPa K2, K8 i K6. Saobraćaj je samo lakog tipa, prilaznim putevima zgradama, unutar naselja, dok su velike saobraćajnice nalaze samo na obodu (odvojene od stambenog dela zelenim površinama) – Kneza Višeslava, Pilota M. Petrovića, Jablanička, Ibarska Magistrala.
Institucije i objekti[uredi | uredi izvor]
U sklopu naselja je jedan veliki supermarket, medicinska ambulanta (VMC), osnovna škola „Ujedinjene nacije” i obdaništa „Dečji gaj”, „Plava ptica” i „Cerak — Sanjalica”.
Autobuske linije[uredi | uredi izvor]
Autobuske linije koje povezuju Cerak Vinograde sa ostalim delovima Beograda: 23, 37, 50, 51, 52, 53, 56, 59, 89 i 534.
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Ulica na Cerak Vinogradima -
Ulica na Cerak Vinogradima -
Ulica na Cerak Vinogradima -
Ulica na Cerak Vinogradima -
Ulica na Cerak Vinogradima
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Kako su beogradski krajevi dobili imena”. 4zida.rs. Pristupljeno 18. 1. 2019.
- ^ https://www.novosti.rs/vesti/kultura.71.html:816589-Blok-23-i-Cerak-deo-stalne-postavke-u-muzeju-MoMA
- ^ https://www.gradnja.rs/cerak-vinogradi-i-blok-23-postali-deo-stalne-postavke-u-muzeju-moma/
- ^ http://www.politika.rs/sr/clanak/346676/Cerak-vinogradi-naselje-kao-kulturno-dobro
- ^ Prvo moderno stambeno naselje postalo kulturno dobro („Politika”, 31. januar 2019)
- ^ https://www.blic.rs/vesti/beograd/kako-se-nekad-ozbiljno-gradilo-evo-zasto-je-cerak-naselje-po-meri-stanara/q885vyx
- ^ https://www.dnevno.rs/ufokusu/beograd/u-ovom-naselju-beogradani-disu-punim-plucima-prestonicki-zivot-sa-kedrovima-i-jablanima-foto/
- ^ „Церак има свој Рим и Босну”. Приступљено 18. 1. 2019.
- ^ „Beograd je dobio sedam novih kulturnih dobara, a među njima je i celo jedno naselje”. https://www.telegraf.rs/vesti/beograd/. Pristupljeno 1. 2. 2019. Spoljašnja veza u
|work=(pomoć) - ^ „Cerak vinogradi je postalo prvo stambeno naselje u Srbiji koje je celo POD ZAŠTITOM DRŽAVE”. https://www.blic.rs/vesti/beograd/. Pristupljeno 1. 2. 2019. Spoljašnja veza u
|work=(pomoć) - ^ https://www.novosti.rs/vesti/beograd.74.html:844268-Propadanje-Cerak---Vinograda-Suplji-krovovi-kulturnog-dobra
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Stambeno naselje Cerak 2 i Cerak vinogradi
- Cerak vinogradi – naselje kao kulturno dobro („Politika“, 7. januar 2016)
- Ko će „spasti” naselje Cerak vinogradi („Politika”, 18. april 2021)
