Medah
| Medah | |
|---|---|
 Minijatura iz Otomanskog carstva koja prikazuje medah pripovedanje | |
| Svetska baština Uneska | |
| Zvanično ime | Medah |
| Mesto | Turska |
| Kriterijum | Nematerijalno kulturno nasleđe: |
| Referenca | 37 |
| Upis | 2008. (32. sednica) |
| Veb-sajt | https://ich.unesco.org/en/RL/arts-of-the-meddah-public-storytellers-00037 |
Medah predstavlja umetnost pripovedanja na dramski način i često je zastupljen u islamskim zemljama. Medah izvodi turski tradicionalni pripovedač. On prikazuje sve likove pred manjom grupom ljudi, najčešće u kafeima. Medah upisan je 2008. godine na Reprezentativnu listu nematerijalnog kulturnog nasleđa čovečanstva.
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Medah u turskoj kulturi ujedinjuje tradiciju narodnih pesnika ozana iz preislamskog perioda i bogatu kulturu posle prihvatanja islamske religije.[1] Medah je naročito bio zastupljen u Otomanskom carstvu. Jedan pripovedač pred manjom skupinom ljudi je izvodio performans pripovedanja i igre različitih likova. Medah može da koristi i rekvizite kao što su kišobran, maramica ili neko pokrivalo za glavu (kapa, šešir) da bi jasno signalizirao promenu karaktera. Medah je bio vešt u oponašanju različitih glasova i imitacije različitih dijalekata. Vremenski nije bio ograničen i prilagođavao se priči i interakciji sa publikom. Kvalitet same izvedbe zavisio je od atmosfere između pripovedača i gledalaca, sposobnosti medaha da imitira, improvizuje, pripoveda viceve koji se odnose na savremene događaje. Društvena i politička kritika je često bila i predmet cenzure.[2] Najveći procvat Medah postiže u drugoj polovini 16. veka u Istanbulu u kome se tada naglo povećao broj kafedžinica gde su medah pripovedači nastupali.[1] Početak i kraj predstave je bio uvek sa ukalupljenim frazama i klišeima. Zatim su pričane priče iz starije turske tradicije, nekad nereligiozne teme i teme iz svakodnevnog života. Naročito su bile popularne ljubavne narodne priče bliskoistočnih naroda.[1]
Gde su učestvovali[uredi | uredi izvor]
Medasi su učestvovali u kafanama gde se služila kafa, karavansarajima, bazarima, crkvama. Uglavnom su nastupali pred nepismenim stanovništvom.[3]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Aykut, Ksenija (2017). Turski folklor. Lapovo: Kolor pres. str. 84—86.
- ^ „Arts of the Meddah, public storytellers”. Unesko. Pristupljeno 1. 7. 2022.
- ^ „MEDDAHLIK VE MEDDAH HİKAYELERİ İLE İLGİLİ ÖNEMLİ BİR ESER"” (PDF). turkiyatjournal. Arhivirano iz originala (PDF) 03. 08. 2021. g. Pristupljeno 1. 7. 2022.
