Patum iz Berge

Patum iz Berge
Patum iz Berge
Nematerijalno kulturno nasleđe
Region	Španija
Svetska baština Uneska
Lista upisa	Unesko
Unesko oznaka	Reprezentativna lista nematerijalnog kulturnog nasleđa čovečanstva
Datum upisa	2008. (3. sednica)
Lokacija upisa	00156

Patum iz Berge ili jednostavno La Patum je tradicionalni festival koji se svake godine slavi u katalonskom gradu Berga tokom praznika Presvetog Tela i Krvi Hristove (Corpus Christi). Festival se sastoji od pozorišnih predstava i parada raznih likova koji animiraju ulice ovog katalonskog grada severno od Barselone. Proslava se održava svake godine između kraja maja i kraja juna.

Đeneralitat Katalonije ga je 1983. godine proglasio tradicionalnim festivalom od nacionalnog interesa. Unesko ga je 2005. proglasio remek-delom usmenog i nematerijalnog nasleđa čovečanstva, a 2008. upisao ga na svoju reprezentativnu listu.^[1]

O festivalu[uredi | uredi izvor]

Vanredni sastanak opštinskog veća, pojavljivanje Tabala (bubanj), i Quatre Fuets (četiri biča) najavljuju svečanosti. Tabal je glasnik festivala. Zvuk njegovog takta (pa-tum, pa-tum) je ovom festivalu dao ime od kasnog 18. veka.^[2] Narednih dana održavaju se brojne proslave, od kojih su najznačajnije parade, Ceremonijaln patum, Dečji patum i Puni patum. Taba (tambura), Kavaleti (konji od papir-mašea), Macas (demoni koji vuku buzdovane i bičeve), Guite (mazge zmajevi), orao, džinovski patuljci, Plens (vatreni demoni) i divovi obučeni kao Saraceni paradiraju, izvode akrobatske trikove, pale vatromete i šire muziku među radosnom publikom. Svi ovi likovi se udružuju da izvedu poslednji ples, Tirabol.^[1]

Poreklo i značaj[uredi | uredi izvor]

„La Patum“ potiče od prehrišćanskih proslava letnjeg solsticija, kojima je Katolička crkva dala novu simboliku u okviru svojih proslava Corpus Christi. U Bergi, najranije sačuvano spominjanje ove proslave je 20. maj 1454. godine. Festival je evoluirao i uključio više elemenata popularnog i religioznog pozorišta u srednjem veku, što je dovelo do jedinstvene kombinacije divova, đavola, anđela i drugih likova bizarnog izgleda.

Uprkos religioznom značaju, i Patumovom poreklu od „evharistijskih predstava“, u svom sadašnjem obliku to je pre predstava popularnog pozorišta. Jedinstvena je u Kataloniji. Za Patum su zainteresovani i antropolozi i stručnjaci za folklor.