Aleksandar Gatalica
| Aleksandar Gatalica | |
|---|---|
 Aleksandar Gatalica | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1964. |
| Mesto rođenja | Beograd, SFR Jugoslavija |
| Književni rad | |
| Najvažnija dela | Linije života Linije života Čioda sa dve glave Nevidljivi Beograd za strance |
| Nagrade | Nagrada Miloš Crnjanski Nagrada Ivo Andrić Nagrada Giorgio la Pira Nagrada Udruženja dramskih umetnika Nagrada Stevan Sremac Nagrada Umberto Saba NIN-ova nagrada Nagrada Meša Selimović |
Aleksandar Gatalica (Beograd, 1964) srpski je književnik, prevodilac sa antičkog grčkog jezika i muzički kritičar.[1] Obavlja dužnost prvog savetnika ambasade Republike Srbije u Ljubljani.[2]
Biografija[uredi | uredi izvor]
U Beogradu je diplomirao 1989. opštu književnost i teoriju književnosti, sa starogrčkim jezikom.[3]
Tokom karijere bio je na sledećim funkcijama: Urednik Edicije Evropa, Urednik stranica Svetske književnosti, list Danas, urednik multimedijalnog CD-roma Contemporary Serbian Art, član Uprave Srpskog PEN Centra, član Upravnog odbora Evropskog pokreta u Srbiji, potpredsednik Evropskog pokreta u Srbiji, urednik Godišnjaka srpske književnosti Srpskog PEN centra, urednik izdanja Ko je ko (Who`s who), izdanje Srpski PEN centar, Član Saveta za muziku RTS, Umetnički direktor Opere i teatra Madlenianum, urednik dodatka BLIC knjiga, urednik kulture Informativnog programa RTS, Upravitelj Fondacije Narodne biblioteke Srbije, načelnik odeljenja za programe iz kulture, odnose sa javnošću i protokol NBS. Kao muzički kritičar pisao je kritike za novine u Srbiji.[4]
Kao pisac pojavio se u srpskoj književnosti 1993. godine i do sada objavio preko jedanaest knjiga. Proza Aleksandra Gatalice prevedena je na deset evropskih jezika. Proza Aleksandra Gatalice objavljivana je u svim književnim časopisima u nekadašnjoj Jugoslaviji i Srbiji.
Član je Srpskog književnog društva.[5]
Tokom 2021. odbio je da njegova knjiga bude u konkurenciji za NIN-ovu nagradu, što je objasnio stanovištem da je žiri te godine nekompetentan.[6]
Dela[uredi | uredi izvor]
Književnost[uredi | uredi izvor]
- Linije života (roman, Rad, Beograd, 1993)
- Naličja (roman, BIGZ, Beograd, 1995)
- Mimikrije (pripovetke, Stubovi kulture, Beograd 1996)
- Vek (ciklus pripovedaka), Stubovi kulture, Beograd 1999, Prosveta 2010, Mono i Manjana 2012),
- Kraj (roman, Glas srpski, Banja Luka, 2001)
- Čioda sa dve glave (drama, postavka: Beogradsko dramsko pozorište, izdanje Naš trag, 1-4/2009 )
- Euripidova smrt (roman, Filip Višnjić, Beograd 2002)
- Najlepše priče Aleksandra Gatalice (priredio Petar Pijanović, Edicija Naj, Prosveta, Beograd 2003)
- Beograd za strance (ciklus pripovedaka, Filip Višnjić, Beograd 2004, isti izdavač 2008)
- Dijalog sa opsenama (dve novele, Glas Srpski, Banjaluka, 2006)
- Dnevnik poraženih neimara (pripovetke, Zavod za udžbenike, Beograd, 2006)
- Nevidljivi (roman, Zavod za udžbenike, Beograd 2008)
- Proces (Franc Kafka, dramatizacija Aleksandar Gatalica, KOV, Vršac, 2011)
- Veliki rat (roman, Mono i Manjana, Beograd 2012)[7][8][9][10][11]
- Dvadeset peti sat, roman, 2021.[12]
- Varia, zbirka pripovetki, 2023.[13]
Muzičke knjige[uredi | uredi izvor]
- Govorite li klasični? (muzički eseji 1989 – 1992), Klio, Beograd 1994.
- Crno i belo (biografije pijanista stereo-ere) Evropa, Beograd 1998.
- Rubinštajn protiv Horovica i obrnuto, Evropa, Beograd 1999.
- Zlatno doba pijanizma, Glas srpski, Banja Luka, 2002.
- Kvadratura nota (eseji i kritike 1997 – 2004), Povelja, Kraljevo 2004.
- Anegdote o velikim muzičarima (Kreativni centar, 2010)
Prevodi[uredi | uredi izvor]
- Eshil: Prometej u okovima,
- Sofokle: Gospodar Edip,
- Euripid: Alkesta), Fineks, Beograd, 1993.
- Umetnička lirika stare Grčke (Poezija Alkeja, Sapfe i Anakreonta), Evropa, Beograd 1994.[14]
- Dvojica jambičara (Poezija Arhiloha i Hiponakta), Evropa, Beograd, 1998.
- Helenske drame (odabrani prevodi Miloša Đurića, Aleksandra Gatalice i Eduarda Dajča. Uz stare prevode i novi,
- Euripid: *Ifigenijina smrt u Aulidi), CID, Podgorica, 2002, u dva izdanja: broširano i bibliofilsko
- Helenska poezija (od Tirteja do Anakreonta), Zavod za udžbenike i nastavna sredstva Beograd, 2003.
- Euripid izabrane drame (prethodni prevodi Euripida i novi prevod "Bahantkinja"), Plato, 2007.
- Sofokle: Gospodar Edip i Edip na Kolonu (Kolo SKZ), 2011
Priređivač[uredi | uredi izvor]
Jovica Aćin i Aleksandar Gatalica 2018. - Književni voz, Evropa 2000 (kopriređivač sa Vidom Ognjenović i Vladislavom Bajcem), Geopoetika, Beograd 2001.
- Prosvetina knjiga fantastične priče, Prosveta, Beograd 2004.
- Nouvelle prose Serbe (Textes reunis par Mirjana Avramović -Ouaknine et ), L`age D`Homme, Paris 2004.
Pozorišne postavke[uredi | uredi izvor]
U prevodima Aleksandar Gatalice do sada su postavljene tri antičke drame.
- Ifigenijina smrt u Aulidi (Produkcija Narodnog pozorišta iz Beograda, režija Stevan Bodroža 2004)
- Prometej u okovima (Produkcija festivala BELEF i Madlenianuma, režija Stevan Bodroža 2006)
- Bahantkinje (Produkcija Narodnog pozorišta Beograd, režija Stafan Valdemar Holm)
Priznanja[uredi | uredi izvor]
Odlikovanja[uredi | uredi izvor]
.png){kind=small}
Književne nagrade[uredi | uredi izvor]
- Nagrada „Miloš Crnjanski”, za roman Linije života, 1994.
- Nagrada „Ivo Andrić”, za najbolju zbirku pripovedaka na srpskom jeziku, za knjigu Vek, 1999.[16]
- Nagrada „Giorgio la Pira”, za roman Linije života, 2001.
- Nagrada Udruženja dramskih umetnika, za dramu Čioda sa dve glave, 2002.
- Nagrada „Stevan Sremac”, za roman Nevidljivi, 2009.
- Nagrada „Umberto Saba”, za italijansko izdanje knjige Vek, 2010.
- NIN-ova nagrada, za roman Veliki rat, za 2012.
- Nagrada „Meša Selimović”, za roman Veliki rat, 2012.[17]
- Nagrada „Dejan Medaković”, za knjigu eseja Pisac ne stanuje ovde, 2013.[18]
- Nagrada „Kočićevo pero”, za knjigu Ogromni mikrokosmosi, 2013.[19]
- Nagrada Narodne biblioteke Srbije za najčitaniju knjigu godine, za roman Veliki rat, 2014.[20]
- Nagrada „Isidora Sekulić”, za roman Poslednji argonaut, za 2018.[21]
- Nagrada „Danko Popović”, za roman Dvadeset peti sat, 2022.
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
A. Jerkov, A. Gatalica i D. Ajdačić u razgovoru o književnoj fantastici -
Ciklus Slovenska i srpska fantastika u Univerzitetskoj biblioteci u Beogradu 2019. -
Ciklus Slovenska i srpska fantastika u Univerzitetskoj biblioteci u Beogradu 2019. -
Gatalica u Narodnoj biblioteci u Pirotu 2013. godine -
Gatalica u Narodnoj biblioteci u Pirotu 2013. godine
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Mišić, Milan, ur. (2005). Enciklopedija Britanika. V-Đ. Beograd: Narodna knjiga : Politika. str. 96. ISBN 86-331-2112-3.
- ^ „Diplomatsko osoblje”. Ambasada Republike Srbije u Ljubljani.
- ^ Aleksandar Gatalica. "Veliki rat"
- ^ Gatalica, Aleksandar. „Dvadeset prvi vek - crno vreme za heroje”. RTS. Pristupljeno 24. 1. 2020.
- ^ Srpsko književno društvo/Aleksandar Gatalica
- ^ „Gatalica ne želi u takmičenje za Ninovu nagradu”. Politika Online. Pristupljeno 2021-07-09.
- ^ Gatalica, Aleksandar. „Intervju: Aleksandar Gatalica”. Oko nas INFO. Pristupljeno 24. 1. 2020.
- ^ Gatalica, Aleksandar. „Najnagrađivaniji književnik 2012. godine”. Belgrade Edt Culture. Pristupljeno 24. 1. 2020.
- ^ Cidilko, Vesna. „"Dokumentarno i imaginarno u `Velikom ratu` Aleksandra gatalice"”. ACADEMIA. Pristupljeno 24. 1. 2020.
- ^ Gatalica, Aleksandar. „"Sonata za lošeg čoveka"”. Sledeća dobra knjiga. Arhivirano iz originala 02. 01. 2020. g. Pristupljeno 24. 1. 2020.
- ^ Đorđević, Branislav. „Narod smo koji tragično kasni”. Novosti 66 godina. Pristupljeno 24. 1. 2020.
- ^ „FANTASTIKA O DVOJNICIMA: Predstavljen roman Aleksandra Gatalice"Dvadeset peti sat"”. NOVOSTI (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2021-07-09.
- ^ Popović, Gordana. „Priče Aleksandra Gatalice”. Politika Online. Pristupljeno 2023-07-05.
- ^ Mihajlović Blagojević, Olga. „Aleksandar Gatalica - Helenska lirika”. Put u Art. Pristupljeno 24. 1. 2020.
- ^ „Uručena odlikovanja zaslužnim pojedincima i institucijama povodom Vidovdana”. Radio televizija Srbije. 29. jun 2021.
- ^ Pantić, Miroslav. „Andrićeva nagrada”. Zadužbina Ive Andrića. Pristupljeno 24. 1. 2020.
- ^ Novosti/Aleksandar Gatalica o knjizi godine „Veliki Rat“
- ^ Stojković, Ratko B. (2016). Leksikon Literata Laureata: srpske književne nagrade. Knj. 3, 2011-2015. Enigmatski savez Srbije. str. 64. ISBN 978-86-911565-1-0.
- ^ Stojković, Ratko B. (2016). Leksikon Literata Laureata: srpske književne nagrade. Knj. 3, 2011-2015. Enigmatski savez Srbije. str. 110. ISBN 978-86-911565-1-0.
- ^ Stojković, Ratko B. (2016). Leksikon Literata Laureata: srpske književne nagrade. Knj. 3, 2011-2015. Enigmatski savez Srbije. str. 186. ISBN 978-86-911565-1-0.
- ^ Gatalica, Aleksandar. „Još jedna nagrada za Gataličin roman "Poslednji argonaut"”. SD Srbija danas. Pristupljeno 24. 1. 2020.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Zvanična prezentacija (jezik: engleski)
- Delfi/Knjige autora Aleksandra Gatalice
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
Kategorije:
- Rođeni 1964.
- Književnici iz Beograda
- Srpski književnici
- Srpski prevodioci
- Srpski kritičari
- Članovi Srpskog književnog društva
- Dobitnici NIN-ove nagrade
- Dobitnici nagrade Meša Selimović
- Dobitnici nagrade Miloš Crnjanski
- Dobitnici Andrićeve nagrade
- Dobitnici nagrade Isidora Sekulić
- Dobitnici nagrade Dejan Medaković
- Dobitnici nagrade Kočićevo pero
- Nosioci Medalje za zasluge