Википедија:Izabrani događaji/Septembar
Januar — Februar — Mart — April — Maj — Jun — Jul — Avgust — Septembar — Oktobar — Novembar — Decembar
Izabrani događaji za septembar [uredi | uredi izvor]
Dogodilo se na današnji dan/1. septembar
- 1870 — U bici kod Sedana u francusko-pruskom ratu, Prusi su pod komandom Helmuta fon Moltkea naneli težak poraz trupama francuskog cara Napoleona III, što je dovelo do pada Drugog carstva.
- 1923 — U zemljotresu koji je potpuno razorio japanski grad Jokohamu i gotovo uništio Tokio, poginulo je najmanje 142.000 ljudi, a 2,5 miliona je ostalo bez domova.
- 1928 — Ahmet Zogu je proglasio Albaniju za kraljevinu, a sebe za kralja.
- 1939 — Nemačka je bez objave rata napala Poljsku i time započela Drugi svetski rat.
- 1969 — Grupa oficira s pukovnikom Muamerom Gadafijem (na slici) na čelu oborila je sa vlasti kralja Libije Idriza I i proglasila republiku.
- 1972 — Američki velemajstor Robert Fišer (na slici) je u meču u Rejkjaviku pobedio sovjetskog velemajstora Borisa Spaskog rezultatom 12,5:8,5 i postao 11. prvak sveta u šahu.
- 1983 — Sovjetski borbeni avion je blizu ostrva Sahalin oborio južnokorejski avion „Boing 747“, u kojem je poginulo svih 240 putnika i 29 članova posade.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/1. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/2. septembar
- 31. p. n. e. — U velikoj pomorskoj bici kod Akcijuma u Jonskom moru Oktavijan je pobedio flotu rimskog vojskovođe Marka Antonija i egipatske kraljice Kleopatre.
- 1666 — U požaru koji je četiri dana harao Londonom, vatra je gotovo uništila grad.
- 1807 — Britanska mornarica je bombardovala Kopenhagen kako bi sprečila Napoleona Bonapartu da protiv Britanaca upotrebi dansku flotu.
- 1829 — Sklopljen je Jedrenski mir između Rusije i Osmanskog carstva, kojim su se Turci obavezali da Srbiji vrate šest nahija oslobođenih u Prvom srpskom ustanku i da priznaju autonomiju Grčke.
- 1898 — U bici kod Omdurmana anglo-egipatske trupe pod komandom Horacija Kičenera pobedile su vojsku mahdista, posle čega su Britanci zauzeli sve strateške ključne položaje u Sudanu.
- 1945 — Japan je na američkom brodu Misuri, u Tokijskom zalivu, potpisao kapitulaciju (na slici) čime je i zvanično završen Drugi svjetski rat.
- 1996 — Vlada Filipina je potpisala mirovni ugovor sa muslimanskim pobunjenicima, posle 24-godišnjeg građanskog rata na južnom ostrvu Mindanao, tokom kojeg je poginulo 125.000 ljudi.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/2. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/3. septembar
- 301 — Sveti Marin, poreklom sa Raba, osnovao San Marino, najstariju danas postojeću republiku.
- 1783 — Velika Britanija, Nizozemska, SAD, Španija i Francuska su potpisale Pariski mir kojim je formalno završen Američki rat za nezavisnost.
- 1806 — Srpski ustanici su porazili tursku vojsku u bici na Deligradu.
- 1931 — Kralj Jugoslavije Aleksandar I Karađorđević proglasio je oktroisani Ustav kojim je ozakonjena monarhistička diktatura.
- 1939 — Na kružnoj stazi oko Kalemegdana, u Beogradu su održane do tada najveće međunarodne automobilske trke u Jugoslaviji.
- 1943 — Anglo-američke snage su se iskrcale na italijansko kopno u Drugom svetskom ratu.
- 2004 — U akciji oslobađanja talaca u školi u ruskom gradu Beslanu poginule 344 osobe, od čega 186 dece.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/3. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/4. septembar
- 476 — Odoakar je srušio Zapadno rimsko carstvo i postao prvi varvarski kralj Italije svrgavanjem cara Romula Augustula.
- 1669 — Mletačka republika je predala Turcima grčko ostrvo Krit, ne uspevši da odbrani grad Iraklion, koji je bio pod turskom opsadom od 1648.
- 1839 — Početak Prvog opijumskog rata.
- 1870 — Francuska je postala republika, čime je okončano Drugo carstvo Napoleona III.
- 1912 — Završen je Albanski ustanak iz 1912. kada se turska vlada složila da ispuni zahteve ustanika.
- 1998 — Tribunal UN za ratne zločine u Ruandi osudio je bivšeg premijera Žana Kambandu na doživotni zatvor zbog njegove uloge u genocidu tokom rata 1994.
- 1999 — Na referendumu o budućem statusu Istočnog Timora 78,5 % stanovništva glasalo je za nezavisnost od Indonezije.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/4. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/5. septembar
- 1774 — U Filadelfiji je počeo Prvi Kontinentalni kongres na kojem su se predstavnici 13 američkih kolonija usprotivili britanskom uticaju u Severnoj Americi.
- 1781 — Francuska mornarica je nanela strateški poraz Britanskoj mornarici u bici u zalivu Česapik (na slici).
- 1800 — Britanci pod komandom admirala Nelsona preuzeli su od Francuza Maltu.
- 1905 — Mirom u Portsmutu, uz posredovanje američkog predsednika Teodora Ruzvelta, završen je Rusko-japanski rat.
- 1960 — Predsednik Konga (Zaira) Žozef Kasa-Vubu smenio je vođu nacionalno-oslobodilačkog pokreta i prvog kongoanskog premijera Patrisa Lumumbu.
- 1972 — Pripadnici palestinske terorističke organizacije „Crni septembar“ kidnapovali su, a potom ubili 11 izraelskih sportista, učesnika Olimpijskih igara u Minhenu.
- 1977 — NASA je lansirala interplanetarnu sondu Vojadžer 1, trenutno najudaljeniji svemirski brod od Zemlje.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/5. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/6. septembar
- 394 — Rimski car Teodosije I porazio zapadnog uzurpatora Eugenija, što je označilo i definitivnu pobedu hrišćanstva nad tradicionalističkim rimskim religijama.
- 1522 — Španski moreplovac Huan Sebastijan Elkano završio prvo putovanje oko sveta, koje je započeo Fernando Magelan 1519.
- 1688 — Austrijska vojska pod komandom bavarskog kneza Maksimilijana II Emanuela, uz pomoć srpskih dobrovoljaca, je zauzela Beograd od Turaka (na slici).
- 1885 — Istočna Rumelija je proglasila svoje ujedinjenje sa Bugarskom.
- 1955 — Neredi u Istanbulu, pobesnela rulja izvršila pogrom nad preostalim grčkim stanovništvom.
- 1965 — Napadom indijske avijacije na pakistanski grad Lahor počeo je rat između Indije i Pakistana zbog Kašmira.
- 1970 — Palestinski teroristi su oteli četiri aviona koji su leteli iz Evrope za Njujork.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/6. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/7. septembar
- 1714 — Car Karlo VI potpisao je u Rahstatu sa Francuzima Badenski mir kojim je okončan Rat za špansko nasleđe, a Francuzima su pripali Alzas i Strazbur.
- 1778 — Francuska je napala ostrvo Dominika i zauzele britansku tvrđavu pre nego što su Britanci saznali da je Francuska ušla u Američki rat za nezavisnost kao saveznik pobunjenika.
- 1822 — Guverner Brazila, princ Pedro, proglasio je nezavisnost od Portugalije i proglasio se za cara.
- 1901 — Potpisan je Pekinški protokol kojim je okončan Bokserski ustanak u Kini.
- 1940 — Nemačka avijacija pod komandom Hermana Geringa počela je bombardovanje Londona.
- 1986 — Biskup Dezmond Tutu postao je nadbiskup Kejptauna, kao prvi crnac poglavar južnoafričkih anglikanaca.
- 2011 — U avionskoj nesreći kod Jaroslavlja u Rusiji poginulo je 44 osoba, među kojima i hokejaši Lokomotive Jaroslavlje.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/7. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/8. septembar
- 1331 — Na državnom saboru u Svrčinu arhiepiskop Danilo II krunisao je 23-godišnjeg Dušana Stefana Nemanjića (na slici) za kralja srpskih i pomorskih zemalja.
- 1380 — Veliki moskovski knez Dmitrij Donski je u bici kod Kulikova potukao tatarsku vojsku.
- 1760 — Britanci su pod komandom Džefrija Amhersta zauzeli Montreal u Sedmogodišnjem ratu.
- 1831 — Rusija je ugušila Novembarski ustanak kada je njena vojska porazila ustanike pod komandom Henrika Dembinjskog u zauzela Varšavu.
- 1943 — Objavljena je bezuslovna kapitulacija Italije u Drugom svetskom ratu.
- 1951 — U San Francisku je potpisan mirovni ugovor između Japana i 49 zemalja kojim su Japanu oduzete sve teritorije osvojene za poslednjih 80 godina.
- 1954 — U Manili su SAD, Filipini, Australija, Novi Zeland, Tajland, Pakistan, Ujedinjeno Kraljevstvo i Francuska, osnovali SEATO pakt, zamišljen kao karika u američkoj globalnoj strategiji okruživanja SSSR-a.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/8. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/9. septembar
- 9 — Germanski poglavar Arminije je naneo težak poraz rimskom vojskovođi Varu i uništio rimsku vojsku od tri legije u bici u Teutoburškoj šumi.
- 1493 — U Krbavskoj bici Turci porazili hrvatske feudalce, što označava početak propasti tadašnjeg Hrvatskog kraljevstva.
- 1776 — Američki Kontinentalni kongres uveo zvaničan naziv države Sjedinjene Američke Države, umesto Ujedinjene kolonije.
- 1850 — Kompromisom iz 1850. trećina teritorije na koje je Teksas polagao pravo (danas delovi Kolorada, Kanzasa, Novog Meksika, Oklahome i Vajominga) je prešlo pod federalnu upravu u zamenu za preuzimanje duga od 10 miliona dolara teksaškog duga pre njegove aneksije.
- 1894 — Kineski revolucionar Sun Jat Sen je osnovao Društvo za preporod Kine i počeo da organizuje ustanak u Kantonu, posle poraza Kine u ratu s Japanom.
- 1947 — Otkriven je prvi slučaj računarskog baga kada je pronađen moljac zaglavljen u releje računara Harvard Mark II (na slici).
- 1948 — Posle povlačenja sovjetske vojske na severu korejskog poluostrva proglašena Narodna Demokratska Republika Koreja s glavnim gradom Pjongjangom.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/9. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/10. septembar
- 1721 — Švedska i Rusija su mirom u Ništadu u Finskoj okončale Veliki severni rat.
- 1919 — Austrija i Saveznici su potpisali mir iz Sen Žermena, kojim je Austrija priznala nezavisnost Poljske, Mađarske, Čehoslovačke i Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca.
- 1943 — Posle kapitulacije Italije u Drugom svetskom ratu, Nemci su okupirali Rim i stavili pod protektorat Vatikan.
- 1967 — Građani Gibraltara odbacili su na referendumu pripajanje Gibraltara Španiji i opredelili se da ostanu pod britanskom upravom.
- 1976 — U sudaru putničkih aviona „Trajdent“ britanske kompanije „Britiš ervejz“ i „Daglas DC-9“ jugoslovenske kompanije Ineks Adrija severno od Zagreba, poginulo je svih 176 ljudi u oba aviona.
- 1981 — Slika „Gernika“ Pabla Pikasa vraćena je u Španiju.
- 1989 — Mađarska je otvorila granicu prema Zapadu i dopustila odlazak oko 7.000 izbeglica iz Istočne Nemačke u Zapadnu Nemačku.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/10. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/11. septembar
- 1297 — Škoti pod komandom Endrua Marija i Vilijama Valasa su porazili englesku vojsku u bici na Sterlinškom mostu.
- 1697 — Habsburška vojska pod komandom princa Eugena Savojskog je porazila osmanlijsku vojsku u bici kod Sente, čime se praktično završio Veliki turski rat.
- 1709 — Anglo-holandsko-austrijske trupe pod komandom vojvode od Marlboroa i princa Eugena Savojskog ostvarile su Pirovu pobedu protiv Francuza u bici kod Malplaka, najkrvavijoj bici 18. veka.
- 1714 — Nakon 14 meseci opsade, burbonska vojska je zauzela Barselonu u Ratu za špansko nasleđe.
- 1973 — Vojnim pučem u Čileu oboren je predsednik Salvador Aljende i na vlast je došla vojna hunta na čelu sa generalom Augustom Pinočeom.
- 2001 — U samoubilačkom napadu otetim avionima na Svetski trgovinski centar u Njujorku i zgradu Pentagona u Vašingtonu, poginulo oko 3.000 ljudi.
- 2013 — Više od milion Katalonaca je napravilo ljudski lanac kao znak podrške nezavisnosti Katalonije.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/11. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/12. septembar
- 1185 — U pobuni u vizantijskom Konstantinopolju svrgnut car Andronik I Komnin dok je na presto došao Isak II Anđeo čime je posle nešto više od veka vladavine svrgnuta i dinastija Komnina i zamenjena novom dinastijom Anđela.
- 1683 — Poljski kralj Jan III Sobjeski potukao tursku vojsku i razbio dvomesečnu drugu opsadu Beča, čime je sprečen prodor Turske u srednju Evropu.
- 1848 — Švajcarska usvojila nov ustav kojim je postala federalna unija s jakom centralnom vlašću.
- 1919 — Italijanska armija sastavljena od dobrovoljaca pod komandom pesnika Gabrijela D'Anuncija zauzela Rijeku.
- 1943 — Nemački komandosi u Drugom svetskom ratu, na osnovu naredbe Adolfa Hitlera, oteli bivšeg italijanskog diktatora Benita Musolinija, kog su nove italijanske vlasti stavile u zatvor.
- 1974 — Vojnim pučem svrgnut je sa vlasti etiopski car Hajle Selasije.
- 1980 — U vojnom puču pod vođstvom generala Kenana Evrena u Turskoj oborena vlada Sulejmana Demirela.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/12. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/13. septembar
- 533 — Vizantijski vojskovođa Velizar je porazio vandalskog kralja Gelimera u kod Ad Decimuma.
- 1759 — Britanci su u presudnoj bici na Abrahamovoj zaravni u blizini Kvebeka pobedili Francuze i osigurali britansku prevlast u Kanadi.
- 1814 — Britanske snage su tokom bitke za Baltimor napale američku tvrđavu Fort Makhenri, što je kasnije inspirisalo Fransisa Skota Kija da napiše Barjak iskićen zvezdama, buduću himnu SAD.
- 1922 — U Al Aziziji u Libiji izmerena je najviša temperatura vazduha u hladu — 58 °C.
- 1923 — General Migel Primo de Rivera izvršio je, uz odobrenje kralja Alfonsa XIII, državni udar u Španiji i zaveo vojnu diktaturu.
- 1993 — Izrael i Palestinska oslobodilačka organizacija (PLO) potpisali su u Vašingtonu mirovni sporazum kojim je predviđena palestinska samouprava na okupiranim teritorijama.
- 1999 — U četvrtoj velikoj, od serije eksplozija koje su dve nedelje potresale Moskvu, srušena je stambena zgrada, a poginulo 118 ljudi.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/13. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/14. septembar
- 1219 — Proglašena autokefalnost srpske crkve čiji je prvi arhiepiskop postao Sveti Sava (na slici).
- 1812 — Francuske trupe pod Napoleonom Bonapartom ušle u Moskvu.
- 1829 — Zaključen Jedrenski mir između Osmanskog carstva i Rusije po kome je 1830. Kneževina Srbija dobila autonomiju, a Grčka nezavisnost.
- 1939 — Helikopter „VS-300“ ruskog konstruktora Igora Sikorskog, koji je emigrirao u SAD, izveo prvi uspešan let.
- 1959 — Sovjetska sonda Luna 2 se srušila na Mesec i postala prvi ljudskih ruku delo koje je stiglo do njega.
- 1960 — U Kongu izvršen vojni udar pod vođstvom pukovnika Žozefa Mobutua, a premijer Patris Lumumba stavljen u kućni pritvor.
- 1975 — U Amsterdamu jedan nezaposlen učitelj nožem isekao „Noćnu stražu“, jednu od najcenjenijih Rembrantovih slika.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/14. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/15. septembar
- 1776 — Tokom Američkog rata za nezavisnost britanske trupe pod komandom generala Vilijama Haua zauzele Njujork.
- 1935 — U Nacističkoj Njemačkoj usvojeni su Nirnberški zakoni.
- 1916 — U bici na Somi u Prvom svetskom ratu Britanci su prvi put upotrebili tenkove.
- 1949 — Konrad Adenauer izabran za prvog kancelara Zapadne Nemačke, a Teodor Hojs za prvog predsednika republike.
- 1972 — Južnokorejske i američke snage su se iskrcale kod Inčona, započevši bitku za Inčon, veliki pobedu snaga Ujedinjenih nacija tokom Korejskog rata.
- 1972 — Španija i Sovjetski Savez potpisali ugovor o trgovini, prvi ugovor dve zemlje od okončanja Španskog građanskog rata.
- 1972 — Trojica pripadnika Hrvatskog narodnog otpora oteli su avion Skandinejvijan erlajns sistema.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/15. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/16. septembar
- 1810 — Migel Idalgo, parohijski sveštenik u Doloresu, Gvanahuato, je održao govor Vapaj Doloresa svojim parohijanima, započevši Meksički rat za nezavisnost od Španije.
- 1920 — Bomba sakrivena u kočijama je eksplodirala ispred sedišta banke Dž. P. Morgan u Njujorku, usmrtivši 38 osoba i ranivši oko 400 (na slici).
- 1941 — Iranski šah Reza Šah Pahlavi abdicirao u korist princa Mohameda Reze Pahlavija.
- 1963 — Malaja, Singapur, Severni Borneo (današnji Sabah) i Saravak su se ujedinili u Maleziju.
- 1978 — U Iranu poginulo 25.000 ljudi u zemljotresu jačine između 7,5 i 7,9 stepeni Rihterove skale.
- 1982 — Libanska hrišćanska milicija je započela trodnevnim masakr u palestinskim izbegličkim logorima Sabra i Šatila u Bejrutu u kom je ubijeno najmanje 800 ljudi.
- 1992 — Britanska funta je izbačena iz Evropskog mehanizma kurseva valuta na Crnu sredu i pretrpela je veliku devalvaciju.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/16. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/17. septembar
- 1787 — Delegati 12 od 13 država SAD su na Filadelfijskoj konvenciji potpisali Ustav SAD.
- 1809 — Mirom u Fredrikshamu završen je Finski rat u kom je Rusija osvojila Finsku.
- 1918 — Srpska i francuska vojska izvela proboj Solunskog fronta.
- 1939 — Sovjetska Crvena armija ušla u Poljsku sa istoka, zaposela krajeve zapadne Belorusije i Ukrajine i zarobila 217.000 Poljaka.
- 1944 — Spuštanjem angloameričkih padobranaca kod gradova Arnema, Najmegena i Gravea u Holandiji počela je operacija Market Garden u Drugom svetskom ratu.
- 1978 — Potpisivanjem okvirnog plana za mir na Bliskom istoku u Kemp Dejvidu završeni razgovori predsednika Egipta Anvara el Sadata, premijera Izraela Menahema Begina i predsednika SAD Džimija Kartera.
- 2006 — U Mađarskoj su izbili masovni protesti pošto je u javnost procureo govor premijera Ferenca Đurčanja, u kom je priznao da je Mađarska socijalistička partija lagala pred izbore 2006.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/17. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/18. septembar
- 96 — Nakon ubistva Domicijana, Rimski senat je za novog imperatora izabrao Nervu, prvog od Pet dobrih careva.
- 324 — Konstantin Veliki je naneo odlučan poraz Liciniju u bici kod Hrizopolja, što je bio uvod u Konstantinovu samostalnu vladavinu Rimskim carstvom i ukidanje tetrarhije.
- 1739 — Potpisivanjem Beogradskog mira okončan je Rusko-austrijsko-turski rat.
- 1810 — U Čileu je počeo ustanak protiv španske kolonijalne vlasti pod vođstvom Bernarda O'Higinsa.
- 1931 — Japanski vojnici su podmetanjem bombe pod prugu izazvali Mukdenski incident (na slici), što je Japan iskoristio kao povod za napad na Mandžuriju.
- 1961 — Avion koji je prevozio generalnog sekretara Ujedinjenih nacija Daga Hamaršelda se srušio kod Ndole u Severnoj Rodeziji.
- 1988 — Tokom antivladinih demonstracija, u kojima je ubijeno hiljade ljudi, vojna hunta je oborila predsednika Burme Maunga Maunga.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/18. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/19. septembar
- 1356 — Engleska vojska pod vođstvom Edvarda Crnog Princa, sina kralja Edvarda III, u bici kod Poatjea porazila vojsku francuskog kralja Žana II, čime je okončana prva faza Stogodišnjeg rata.
- 1814 — U Požeškoj nahiji izbila Hadži Prodanova buna.
- 1941 — Nemačka je u Drugom svetskom ratu zauzela Kijev.
- 1955 — Argentinski predsednik Huan Domingo Peron svrgnut je u vojnom puču, nakon deset godina vlasti.
- 1985 — U glavnom gradu Meksika Meksiko Sitiju i okolini u zemljotresu poginulo oko 12.000, a povređeno oko 40.000 ljudi.
- 1992 — Savet bezbednosti UN usvojio je Rezoluciju o isključenju Savezne Republike Jugoslavije iz rada Generalne skupštine i osporio njeno pravo da u UN nasledi SFRJ.
- 2006 — Tajlandska kraljevska vojska (na slici) je zbacila vladu premijera Tajlanda Taksina Šinavatru dok je on bio u Njujorku na zasedanju Generalne skupštine.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/19. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/20. septembar
- 1378 — Nezadovoljna papom Urbanom VI, grupa kardinala je za papu izabrala Klementa VII, izazvavši time Zapadni raskol.
- 1857 — Trupe lojalne Istočnoindijskoj kompaniji su ponovo zauzele Delhi i ugušile Indijsku pobunu.
- 1870 — Korpus bersaljera je ušao u Rim kroz Porta Piju i okončao ujedinjenje Italije, okončavši praktično privremenu vlast papa.
- 1909 — Parlament Ujedinjenog Kraljevstva je usvojio Akt o Južnoj Africi iz 1909., čime je stvorena Južnoafrička Unija od bivših britanskih kolonija Rt dobre nade, Natal, Oranje i Transval.
- 1979 — Žan-Bedel Bokasa, vladar Centralnoafričkog carstva, oboren je sa vlasti u državnom udaru koji je organizovala francuska vlada.
- 1991 — Crnogorska narodna skupština je u Žabljaku proglasila Crnu Goru ekološkom državom i prihvatila deklaraciju o zaštiti prirode.
- 2008 — Kamion-bomba je eksplodirao ispod hotela Mariot (na slici) u Islamabadu, usmrtivši 54 osobe i povredivši još 266 osoba.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/20. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/21. septembar
- 1792 — Na prvoj javnoj sednici Konventa ukinuta je apsolutna monarhija u Francuskoj i zemlja je proglašena za republiku.
- 1860 — Anglo-francuske snage su odnele pobedu protiv vojske dinastije Ćing u bici na Palikau, što im je omogućilo da zauzmu Peking.
- 1898 — Reforme od stotinu dana su naglo prekinute kada je carica Cisi stavila u izolaciju cara Guang-sjija i preuzela vlast kao regent.
- 1904 — Petar I Karađorđević je krunisan za kralja Srbije (na slici).
- 1921 — U eksploziji silosa fabrike BASF u Opauu, u kome je bilo skladišteno oko 4500 tona amonijum sulfata i amonijum nitrata poginulo je najmanje 500 osoba.
- 1939 — Pripadnici fašističke paravojne organizacije Gvozdena garda su ubili rumunskog premijera Armanda Kalineskua.
- 1993 — Predsednik Rusije Boris Jeljcin raspustio je parlament i suspendovao važeći ustav pod optužbom da poslanici u parlamentu blokiraju ustavne reforme i izbore, izazvavši Rusku ustavnu krizu.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/21. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/22. septembar
- 1499 — Mirom u Bazelu okončan je Švapski rat između Švajcarske lige i nemačkog kralja Maksimilijana I, a Švajcarska je stekla nezavisnost.
- 1789 — Rusko-austrijske snage pod komandom ruskog vojskovođe Aleksandra Suvorova nanele težak poraz Turcima u bici kod Rimnika.
- 1914 — Nemačka podmornica U-9 je potopila tri zastarele krstarice Kraljevske mornarice, usmrtivši oko 1450 osoba.
- 1862 — Predsednik SAD Abraham Linkoln je objavio proglas prema kom svi američki robovi postaju slobodni građani 1. januara 1863.
- 1974 — U uraganu u centralnoameričkoj državi Honduras poginulo oko 5.000 ljudi.
- 1980 — Kopnene snage Iraka ušle u Iran u nameri da preuzmu kontrolu nad Šat el Arabom, čime je iračko-iranski sukob prerastao u pravi rat, koji je trajao narednih osam godina.
- 1993 — Rečna barža je udarila u železnički most (na slici) kod grada Mobil u Alabami, izazvavši najtežu nesreću u istoriji Amtraka, u kojoj je poginulo 47 osoba.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/22. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/23. septembar
- 1840 — Srbi iz Crne Gore su na Mljetičku ubili 80 turskih vojnika i muselima Smail-agu Čengića, koji je krenuo da skuplja harač.
- 1846 — Nemački astronom Johan Gotfrid Gale otkrio je planetu Neptun, što jeste jedno od najvećih naučnih otkrića XIX stoleća.
- 1866 — Srpski knez Mihailo Obrenović i crnogorski knez Nikola I Petrović zaključili su ugovor o zajedničkoj borbi za oslobođenje od Turaka i ujedinjenje srpskih zemalja.
- 1932 — Nedžad, Hedžas i više drugih oblasti koje je pod patronatom Velike Britanije na Arabijskom poluostrvu pripojila dinastija Saudita, ujedinilo se u državu Saudijska Arabija.
- 1987 — Na 8. sednici Centralnog komiteta Saveza komunista Srbije tvrda struja tadašnjeg predsednika CK SK Srbije Slobodana Miloševića je odnela pobedu nad umerenom politikom predsednika Predsedništva Srbije Ivana Stambolića.
- 2004 — Više od 3.000 osoba je poginulo na Haitiju nakon što je uragan Žana (na slici) izazvao velike poplave i bujice blata.
- 2016 — Nakon brojnih seksualnih napada i zlostavljanja, u Nemačkoj su implementirane velike reforme za pooštravanje nekoliko zakona vezanih za silovanje.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/23. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/24. septembar
- 622 — Muhamed i njegovi sledbenici su okončali svoju hidžru od Meke do Medine kako bi izbegli verski progon.
- 1841 — Sultan od Bruneja je predao Saravak britanskom avanturisti Džejmsu Bruku.
- 1863 — U Beogradu je osnovana Velika škola sa filozofskim, pravnim i tehničkim fakultetima.
- 1877 — Japanska carska vojska je porazila Saiga Takamorija i samuraje klana Sacuma u bici kod Širojame (na slici), presudnoj bici pobune Sacuma.
- 1986 — Beogradski list „Večernje novosti“ objavio je Nacrt Memoranduma Srpske akademije nauka i umetnosti, koji je izazvao kontroverze.
- 1993 — Norodom Sihanuk je ponovo preuzeo kambodžanski presto i potpisao nov Ustav prema kome je Kambodža postala ustavna monarhija.
- 2015 — Najmanje 1100 osoba je poginulo i još 934 osobe su povređene tokom stampeda tokom hadžiluka u Saudijskoj Arabiji.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/24. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/25. septembar
- 1066 — Harold Godvinson je porazio Haralda Hadradu u bici na Stamford bridžu, čime su okončani vikinški napadi na Britanska ostrva.
- 1345 — Posle tri godine bezuspešnih pokušaja, srpski car Dušan je osvojio Ser, čime je došao u posed puteva koji su vodili u Trakiju i ka poluostrvu Halkidiki.
- 1396 — Osmanska vojska pod komandom Bajazita I je potukla hrišćansku vojsku pod komandom Žigmunda Luskemburškog u bici kod Nikopolja.
- 1513 — Konkvistador Vasko Nunjez Balboa je na obali današnjeg Dajrena u Panami postao prvi Evropljanin koji je ugledao Tihi okean iz Novog sveta.
- 1555 — Karlo V, Sveti rimski car (na slici) i luteranski knezovi okupljeni u Šmalkaldski savez su sklopili Augzburški mir kojim su izjednačena prava luterana i rimokatolika u Svetom rimskom carstvu.
- 1957 — Pripadnici Američke armije su dopratili 9 crnih učenika u srednju školu u Litl Roku kojoj je naloženo da prekine segregaciju.
- 1963 — Vojska u Dominikanskoj Republici je oborila liberalnu vladu Huana Boša i suspendovala Ustav.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/25. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/26. septembar
- 1371 — Turci Osmanlije su u Maričkoj bici porazili srpsku vojsku kralja Vukašina i despota Uglješe Mrnjavčevića, koji su u boju poginuli.
- 1493 — Papa Aleksandar VI izdao je papsku bulu Dudum siquidem čime je obeležen početak španske kolonizacije Amerike.
- 1687 — Topovsko tane mletačke vojske je izazvalo eksploziju u kojoj su teško oštećeni Partenon i Propileji na Akropolju, gde je turska vojska držala municiju.
- 1959 — Japan je pogodio tajfun Vera, jedan od najgorih tajfuna u nacionalnoj istoriji. Vera je usmrtila više od 5000 ljudi i nanela materijalnu štetu od 261 miliona dolara.
- 1960 — Kubanski predsednik Fidel Kastro održao je najduži govor u istoriji UN, koji je trajao 4 časa i 29 minuta.
- 1960 — Održan je prvi TV-duel predsedničkih kandidata u istoriji, u okviru kampanje za predsednika SAD, na nacionalnoj televiziji suočili se tadašnji potpredsednik Ričard Nikson (na slici) i senator Džon Kenedi.
- 1983 — Sovjetski potpukovnik Stanislav Petrov je sprečio mogući svetski nuklearni rat tako što je ispravno protumačio signal koji je izgledao kao napad SAD kao lažnu uzbunu.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/26. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/27. septembar
- 1540 — Papa Pavle III odobrio je bulom Regimini militantis eccleciae osnivanje jezuitskog katoličkog reda.
- 1825 — Prvom u svetu javnom železničkom prugom Darlington—Stokton, u severoistočnoj Engleskoj, krenuo je voz s prvom parnom lokomotivom.
- 1905 — Fizički žurnal Anali fizike je objavio četvrti naučni rad Alberta Ajnštajna Da li inercija tela zavisi od njegovog energetskog sadržaja?, u kom je prvi put predstavljena jednačina E=mc2.
- 1922 — Grčki kralj Konstantin I abdicirao je zbog vojnog poraza u ratu sa Turskom.
- 1940 — Predstavnici Nemačke, Italije i Japana su u Berlinu potpisali Trojni pakt, zvanično obrazujući vojni savez poznat kao sile Osovine.
- 1962 — U Jemenu je u vojnom udaru pukovnik Abdula al Salal oborio monarhiju i proglasio Severni Jemen.
- 1996 — Talibanske snage su zauzele Kabul i uspostavile Islamski Emirat Avganistan.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/27. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/28. septembar
- 351 — Rimski car Konstancije II je porazio zapadnog uzurpatora Magnencija u bici kod Murse.
- 1066 — Normanski vojvoda Vilijam, iskrcao se s vojskom kod Pevensija u južnoj engleskoj pokrajini Saseks i počeo osvajanje Engleske.
- 1864 — U Londonu je osnovana Prva internacionala, za koju je osnivački dokument pod nazivom „Inauguralna adresa i Statut“ napisao Karl Marks.
- 1928 — Škotski biolog Aleksandar Fleming je otkrio penicilin kada je otkrio da ova gljiva ubija bakterije u njegovoj laboratoriji.
- 1994 — U nevremenu u Baltičkom moru u blizini finske obale potonuo feribot „Estonija“, usmrtivši 852 osobe.
- 2000 — Izbila je Druga intifada nakon posete Arijela Šarona jerusalimskom Starom gradu.
- 2006 — Tajfun Ksangsane usmrtio je preko 310 ljudi, uglavnom u Vijetnamu i Filipinima.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/28. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/29. septembar
- 1399 — Kralj Ričard II postao je prvi engleski monarh koji je abdicirao.
- 1911 — Italija je objavila rat Turskoj i upala u libijsku provinciju Tripolitaniju.
- 1918 — Bugarska je nakon poraza na Solunskom frontu u Prvom svetskom ratu potpisala primirje sa Saveznicima („Solunsko primirje”).
- 1923 — Mandat za Palestinu je stupio na snagu, čime su zvanično stvoreni geopolitički entitet pod britanskom upravom i Transjordanija kao zasebni emirat pod kraljem Abdulahom I.
- 1940 — Rumunija je u Drugom svetskom ratu istupila iz Balkanskog pakta koji je 9. februara 1934. u Atini zaključila s Jugoslavijom, Turskom i Grčkom.
- 1958 — Emitovan je prvi zajednički program TV odašiljača u Beogradu, Zagrebu i Ljubljani.
- 1991 — Nagrađivani Diznijev animirani film Lepotica i zver premijerno je prikazan nedovršen na Filmskom festivalu u Njujorku.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/29. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Dogodilo se na današnji dan/30. septembar
- 1399 — Osnivač engleske dinastije Lankaster Henri Bolingbrok postao kralj Henri IV, dan pošto je abdicirao Ričard II, prvi monarh u istoriji Engleske koji je napustio presto.
- 1846 — Američki zubar Vilijam Morton prvi upotrebio anesteziju prilikom vađenja zuba.
- 1915 — Radoje Ljutovac, srpski artiljerac, je topom oborio protivnički avion, što je prvo obaranje aviona tokom istorije ratovanja.
- 1962 — Rasisti su izazvali nerede u Oksfordu u američkoj državi Misisipi kada je, na osnovu odluke federalnog suda, crnac Džejms Meredit upisan na univerzitet Misisipija, koji su do tada pohađali samo belci.
- 1965 — Pripadnici indonežanskog pokreta „30. septembar“ su oteli šest generala i pokušali da izvrše puč.
- 1966 — Bivši britanski protektorat u Africi Bečuana je stekao nezavisnost pod nazivom Republika Bocvana.
- 2005 — Danske novine Jilands-Posten objavile su karikature Muhameda, izazvavši proteste u muslimanskim zemljama koji su ih videli kao bogohulne i islamofobične.
→ {{Dogodilo se na današnji dan/30. septembar}} (razgovor, poveznice, osveži, istorija, uredi)
Januar — Februar — Mart — April — Maj — Jun — Jul — Avgust — Septembar — Oktobar — Novembar — Decembar