Портал:Bosna i Hercegovina/Biografija arhiva
Biografija članci [uredi izvor]
01. nedelja[uredi izvor]
Nenad Janković, poznatiji kao Nele Karajlić (rođen u Sarajevu 11. decembra 1962), je srpski rok muzičar, kompozitor, glumac, pisac i nekadašnji televizijski režiser u Jugoslaviji.
Rođen je i živeo je u Sarajevu. Tokom 1980-ih godina bio je poznat kao pevač grupe „Zabranjeno pušenje“ i glumac i pisac u popularnoj televizijskoj seriji „Top lista nadrealista“.
Avgusta 1992. godine, usled izbijanja građanskog rata u Bosni i Hercegovini je izbegao u Beograd, gde je s novom postavom nastavio rad grupe No smoking orkestra. Komponovao je muziku za film Emira Kusturice „Crna mačka beli mačor“ iz 1998. godine. Takođe je komponovao, ali i napisao scenario, režirao i glumio u seriji „Složna braća“ 1995. Osnivač je pokreta Novog primitivizma.
02. nedelja[uredi izvor]
Pero Đukanović (Donja Kravica kod Bratunca, Srez srebrenički, 12. juli 1892 — Beograd, 20. januar 1986) je bio jedan od vođa srpskog ustanka na području Bratunca, Srebrenice, Zvornika i Vlasenice, odnosno dijela Podrinja i Birča tokom Drugog svjetskog rata.
Rođen je u Donjoj Kravici pored Bratunca. Za vrijeme Prvog svjetskog rata je bio Solunski dobrovoljac. U Kraljevini Jugoslaviji je bio aktivista Zemljoradničke stranke.
| „ | - Pročitao sam rukopis-sećanje Pere Đukanovića, seljaka iz Donje Kravice kod Bratunaca, našeg ratnog druga i ličnog prijatelja. Pisao sam o njemu u „Zapisima“. Svoja sećanja Pero je napisao pošteno, bez ulepšavanja ... On je autentično vođa seljačke ustaničke mase, koja se digla protiv ustaške strahovlade - hrabar i pošten patriota, bez šovinističkih natruha... | ” |
| — Rodoljub Čolaković | ||
Pero Đukanović je nakon Drugog svjetskog rata po sjećanjima napravio zapise o ustaničkom vremenu. Svoje rukopise je predao Rodoljubu Čolakoviću 27. decembra 1971. godine. Rodoljub Čolaković je te rukopise predao listu Politika kako bi bili objavljeni, a Miodrag Maksimović je 20. marta 1974. pisao Peri Đukanoviću da je rukopise poslao glavnom uredniku Politike Vojislavu Đuriću. Rukopisi nisu objavljeni sve do vremena kada je srpski istoričar Zdravko Antonić tokom rada na neobjavljenim dnevnicima Rodoljuba Čolakovića pronašao zapise Pere Đukanovića. Pero Đukanović je preminuo u Beogradu 1986, a rukopisi su objavljeni u knjizi tek 1994. godine nakon raspada SFRJ.
03. nedelja[uredi izvor]
Luka Vukalović (Bogojevići u Zupcima, u sadašnjoj opštini Trebinje, Istočna Hercegovina, 18. oktobar 1823 — Saltakča, Odesa, Rusija 6. jul 1873) je bio vođa srpskog ustanka u Hercegovini 1852—1862.
04. nedelja[uredi izvor]
Muhamed Mehmedbašić je bio srpski nacionalista, pripadnik revolucionarne organizacije Mlada Bosna, koja je 28. jun a 1914. godine izvršila atentat na austrougarskog prestolonaslednika Franca Ferdinanda u Sarajevu. Posle atentata je pobegao u Crnu Goru i kasnije u činu potporučnika učestvovao u povlačenju srpske vojske preko Albanije. Zajedno sa pukovnikom Dragutinom Dimitrijevićem Apisom vođom grupe Crna ruka osuđen je 1917. godine u Solunskom procesu na 15 godina zatvora za učešće u navodnoj zaveri za ubistvo srpskog prestolonaslednika Aleksandra Karađorđevića. Amnestiran je 1919. godine i vraća se u Sarajevo.
Preminuo je 29. maj a 1943. u Sarajevu posle mučenja od strane ustaša.
05. nedelja[uredi izvor]
Srđan Aleksić (1966 — 1993) je bio Srbin iz Trebinja, glumac amater i plivačka nada, poznat po tome što je izgubio život braneći sugrađanina Muslimana od batinanja.
Srđanov otac je u čitulji napisao:
Umro je vršeći svoju ljudsku dužnost.
Predsednik Republike Srbije Boris Tadić je 14. februara 2012. godine odlikovao posthumno Srđana Aleksića zlatnom medaljom Miloš Obilić za ispoljenu hrabrost i delo ličnog herojstva.
Predsednik Republike Srpske Milorad Dodik ga je 9. januara 2013. odlikovao „Ordenom časti Republike Srpske sa zlatnim zracima“.
06. nedelja[uredi izvor]
Stefan Vukčić Kosača (oko 1404 — 22. maj 1466) je bio osnivač vojvodstva Svetog Save, odnosno Hercegovine koji je nosio titulu hercega Svetog Save.
Naslednik je Sandalja Hranića Kosače od 1435. godine, bio je najistaknutiji među Kosačama.
Hercegovina je svoje ime dobila po velikom srpskom vojvodi Stefanu Vukčiću Kosači, koji je vladao tim područjem sredinom 15. veka. On se 1448. krunisao titulom hercega od Svetoga Save u manastiru Mileševa. Poznata je još i kao Vojvodstvo Svetoga Save, zato što je ovaj srpski prosvetitelj bio vladar u Humskoj zemlji, a potom i organizator Srpske pravoslavne Episkopije Zahumsko-Hercegovačke. Teritorija kojom je vladao prostirala se od Lima do Cetine i od Rame do Kotorskog zaliva.
07. nedelja[uredi izvor]
Milorad Dodik (Laktaši, 12. mart 1959) je predsjednik Republike Srpske i predsjednik Saveza nezavisnih socijaldemokrata (SNSD). Bivši je predsjednik Vlade Republike Srpske.
Diplomirao je na Fakultetu političkih nauka u Beogradu. Počasni je predsjednik košarkaškog kluba Partizan.
08. nedelja[uredi izvor]
Novica Simić (Nova Kasaba, Opština Milići, 18. novembra 1948 — Beograd, 2. mart 2012) je bio general-pukovnik Vojske Republike Srpske. Bio je načelnik Glavnog štaba (Generalštaba) Vojske Republike Srpske. Bio je načelnik štaba Prve oklopne brigade Prvog krajiškog korpusa Vojske Republike Srpske tokom vojne operacije Koridor.
09. nedelja[uredi izvor]
Predrag Tasovac (Šamac, 9. avgust 1922 — Beograd, 22. septembar 2010) je bio srpski glumac, najpre u Narodnom pozorištu u Beogradu, pa u Kulturnoj ekipi Prve proleterske divizije. Godine 1947. postaje član Beogradskog dramskog pozorišta, da bi se 1953. vratio u nacionalni teatar, kojem je ostao veran do poslednjeg dana.
Zanimljivo je da mu je naš nobelovac Ivo Andrić poklonio njegovo rodoslovno stablo, koje je našao u Dubrovačkom arhivu. U tim spisima našao se i podatak da je neki španski plemić još u 15. veku došao sa armadom u Boku kotorsku i zaljubio se u lepu Bokeljku iz plemena Tasovac. Da bi mogli da se venčaju, cela porodica Tasovac je dobila špansko plemstvo.
Takođe je igrao i u velikom broju televizijskih drama, u tv serijama, a ostvario je i dvadesetak filmskih uloga. Svoj prvi film Svi na more snimio je 1952.
Otac je Ivana Tasovca, pijaniste i direktora Beogradske filharmonije.
10. nedelja[uredi izvor]
Pero Tunguz (Slivlja, 1840 — Trstenik, jula 2013., 1919.) je bio hajdučki harambaša i jedan od vođa u srpskim ustancima u Hercegovini. Pred kraj života prijavio se kao dobrovoljac u Prvom svjetskom ratu i aktivno učestvovao u proboju Solunskog fronta.
11. nedelja[uredi izvor]
Silvana Armenulić (1939 — 1976) je bila poznata jugoslovenska pevačica narodne muzike.
Silvana (Zilha) Armenulić, devojačko Barjaktarević, rođena je 18. maja 1939. godine u Doboju. Bila je treće od desetoro dece poslastičara Mehmeda Barjaktarevića. Sa šesnaset godina otišla je kod tetke u Sarajevo i počela da peva po kafanama.
Umetničko ime Silvana uzela je po tada popularnoj glumici Silvani Mangano, čiji je film „Gorak pirinač“ posebno volela.
Bila je interpretatorka novokomponovanih narodnih pesama i sevdalinki. Svoje arhivske snimke sevdalinki snimila je za arhiv Radio Beograda šezdesetih godina 20. veka. Svojom pojavom, načinom odevanja i pesmama napravila je veliku promenu u narodnoj muzici. Pesma „Šta će mi život“ Tome Zdravkovića, koju je otpevala u TV seriji „Ljubav na seoski način“, postala je megahit, a istoimena ploča, koju je izdao zagrebački „Jugoton“, prodata je u to vreme u neverovatnih 300.000 primeraka.
12. nedelja[uredi izvor]
Ivan Knežević (Popovi, 1760 — Šabac, 29. jun/12. jul 1840) poznatiji u narodu kao Knez Ivo od Semberije je bio knez nad svim selima tadašnje Bijeljinske nahije.
Knez Ivo je rođen u Popovima kod Bijeljine. Pored Filipa Višnjića jedan je od najznačajnijih srpskih istorijskih ličnosti rođenih u Semberiji i kao takav se pojavljuje na grbu opštine Bijeljina.
13. nedelja[uredi izvor]
Jovan Sundečić (Golinjevo, kod Livna, 24. jun 1825 — Kotor, 19. jula 1900) je srpski pesnik, sveštenik Srpske pravoslavne crkve i diplomata. Bio je sekretar knjaza Nikola I Petrovića od 1864. do 1874. godine, nakon čega je do smrti ostao njegov počasni sekretar. Poznat je kao pisac pesme Ubavoj nam Crnoj Gori, koja je 1870. godine postala zvanična himna Knjaževine Crne Gore.
14. nedelja[uredi izvor]
.jpeg)
Fahreta Jahić Živojinović (20. oktobar 1960, Tuzla), poznatija kao Lepa Brena, jugoslovenska je folk, pop-folk i pop pevačica i estradni menadžer.
Karijeru na estradi počela je 1981. sa Lira šouom. Njena popularnost u Jugoslaviji rasla je veoma brzo. Već od pojavljivanja u filmu Tesna koža, postaje prepoznatljivo lice, veoma prisutno u medijima. Sa Sašom Popovićem je suvlasnik Grand produkcije.
15. nedelja[uredi izvor]
Momčilo „Momo“ Kapor (Sarajevo, 8. april 1937 — Beograd, 3. mart 2010) je bio srpski slikar, književnik, novinar, član Senata Republike Srpske i Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske.
16. nedelja[uredi izvor]
.jpg)
Tripko Vukalović, (često i Trifko Vukalović) najmlađi sin Laka Vukalovića (Bogojevići u Zupcima, na području Trebinja, Istočna Hercegovina, 1835 — Nikšić, 1. april 1898) je bio jedan od srpskih ustaničkih vođa tokom Nevesinjske puške i vojvoda od Zubaca. Bio je najmlađi brat vojvode Luke Vukalović.
17. nedelja[uredi izvor]
Makarije Sokolović je bio prvi patrijarh Srpske pravoslavne crkve kada je ona obnovljena kao Pećka patrijaršija 1557. godine. Sa trona se povukao 1571, a umro 1574. godine. Porodica Sokolović je iz Pive.
Njegov brat ili bliži srodnik bio je turski veliki vezir Mehmed-paša Sokolović koji je imao zasluge za obnavljanje Pećke patrijaršije. Pre toga ovaj prostor je bio pod upravom Ohridske arhiepiskopije. Međutim nisu svi prihvatili ovakvo stanje, pogotovo mitropolit smederevski Pavle koji je težio da samostalno upravlja srpskom crkvom. Obnavljanje Pećke patrijaršije 1557. imalo je za cilj da reši stanje raskola i stabilizuje unutrašnje stanje Osmanskog carstva.
Prostor patrijaršije obuhvatao je pored zemalja cara Dušana i Uroša Nemanjića, još i područja Bačke, Banata, Baranje, Srema, Slavonije, Bosanske krajine, Bosne, Like, Krbave i Dalmacije, i imao je više od četrdeset eparhija, među njima i novoosnovane: Trebinjsku, Požešku i dr. Pećka patrijaršija funkcionisala je do 1766. kada je ponovo ukinuta i taj prostor potčinjen Carigradskoj patrijaršiji.
Patrijarh Makarije je od sultana dobio sve povlastice koje je imao carigradski patrijarh: upravljanje crkvenom imovinom, naplaćivanje crkvenih dažbina, nasleđivanje imovine onih koji su umrli bez naslednika, potvrđivanje pravila svih esnafskih organizacija, suđenje u bračnim sporovima i predmetima krivične prirode.
Za vreme patrijarha Makarija obnovljeni su manastiri Banja kod Priboja, Gračanica, Studenica, Pećka patrijaršija, Budisavci na Kosovu. U manastirima je oživela ikonopisačka, zlatarska i prepisivačka detalnost. Umetnosti, književnost i celokupna srpska kultura doživljavaju tada svojevrsnu renesansu.
Zbog bolesti povukao se sa trona 1571. godine predajući patrijaršijski tron svom sinovcu Antoniju Sokoloviću. Umro je 1574. godine.
Srpska pravoslavna crkva ga proslavlja kao svetitelja 30. avgusta po julijanskom tj. 12. septembra po gregorijanskom kalendaru.
18. nedelja[uredi izvor]
Emir Kusturica (rođen 24.novembra 1954. godine u Sarajevu, Jugoslavija) je srpski i jugoslovenski reditelj. Za svoje kratke filmove nagrađivan je još u srednjoj školi. Filmsku režiju završio je na Filmskoj akademiji u Pragu (FAMU). Dvostruki je dobitnik Zlatne palme filmskog festivala u Kanu, za filmove Otac na službenom putu i Podzemlje. Nosilac je „ordena Viteza reda umetnosti i književnosti“. Nacionalni ambasador UNICEF-a u Srbiji postao je 8. septembra 2007, zajedno sa Anom Ivanović, Aleksandrom Đorđevićem i Jelenom Janković.
U grupi „Zabranjeno pušenje“ jedno vreme je svirao bas-gitaru, a sada kao gitarista zajedno nastupa kao član grupe „Emir Kusturica & the No Smoking Orchestra“. Bavi se i pisanjem.
2010. godine izdata je njegova autobiografija pod nazivom Smrt je neprovjerena glasina, a 2013. izašla je njegova druga knjiga „Sto jada“.
19. nedelja[uredi izvor]
Jovan Dučić (Trebinje, 5/17. februar 1871 — Geri, Indijana, SAD, 7. april 1943) je bio srpski pesnik, pisac i diplomata.
20. nedelja[uredi izvor]
Stefan Tvrtko I Kotromanić (ćir. Тврьткѡ, Тврьтко, lat. Tvrthco, Tuercho, Tarcto, Tvrtco, Tvertco, Tvartco; 1338—1391) je bio bosanski ban i kralj.
Uspeo je da postane kralj Srba, Bosne, Pomorja i Zapadnih strana, a krunisan je i za kralja Srbije (tada je sebi dodao ime Stefan, dinastičko ime svih Nemanjića, i titulu kralja Srba, Bosne, Primorja i Humske zemlje) iako nikada nije uspostavio potpunu vlast u Srbiji.
21. nedelja[uredi izvor]
Mićo Ljubibratić (Ljubovo, Trebinje, 1839 — Beograd, 26. februar 1889) je bio srpski vojvoda u Hercegovini.
U hercegovačkim ustancima (1857—1862) ističe se hrabrošću, sarađuje sa vojvodom Lukom Vukalovićem, i sarađuje sa oslobodilačkim pokretom Garibaldija u Italiji. Poslije sloma ustanka (1862) prelazi u Srbiju gdje radi na organizovanju ustanka balkanskih naroda protiv Turaka, nastojeći da uključi i muslimane u poduhvat.
U Srpskom ustanku u Hercegovini i Bosni, koji je izbio 1875. godine, jedan je od vođa ustanka u Hercegovini i eksponent srpske vlade. Radi na organizaciji ustanika, disciplini, planiranju, preorijentisanju ustanika na gerilske akcije i formiranju Zemaljske uprave s nazivom Privremena uprava hercegovačka. Krajem marta 1876. prebacuje se u Bosnu, ali biva zarobljen od Austrijanaca i interniran.
U martu 1877. vraća se u Srbiju i pred Hercegovačko-bokeljski ustanak (1882) zalaže se za stvaranje ustaničke vlade i saradnju Srba i muslimana protiv Austrougarske.
22. nedelja[uredi izvor]
Željko Samardžić (Mostar, FNRJ, 3. oktobar 1955) je pop pevač popularan u bivšim jugoslovenskim republikama.
Najveće uspehe ostvario je u Beogradu. Omiljen je na svim prostorima bivše SFRJ.
23. nedelja[uredi izvor]
Željka Cvijanović (Teslić, SFR Jugoslavija, 1967) srpska je političarka iz Republike Srpske, profesor engleskog jezika, magistar pravnih nauka i predsjednik Vlade Republike Srpske. Bila je ministar za ekonomske odnose i regionalnu saradnju Republike Srpske.
24. nedelja[uredi izvor]
.jpg)
Vladimir Vlado Gaćinović (Kačanj kod Bileće, 25. maj 1890 — Frajburg, 11. avgust 1917) je bio srpski književnik i duhovni začetnik srpske oslobodilačke anarhističke inspiracije pokreta Mlada Bosna ili jednog njenog najaktivnijeg i najborbenijeg dijela te autor djela (brošure) „Smrt jednog heroja“ i začetnik kulta Bogdana Žerajića koja će indirektno dovesti do kulminacije nezadovoljstva i otvorenog oružanog revolta pripadnika većinskog srpskog naroda i drugih u okupiranoj austrougarskoj provinciji Bosni i Hercegovini posebno izraženoj u Sarajevskom atentatu naspram brutalnih represija koje je nad narodom i provincijom silom sprovodila nametnuta okupaciona Austrougarska carevina iz Beča.
25. nedelja[uredi izvor]
Bogdan Zimonjić (Gareva kod Gacka, 1813. — Pusto Polje kod Gacka 1909.) je bio pop i vojvoda gatački. Isticao se u u lokalnim ustancima koji su se javljali posle 1852. u Hercegovini.
Posle sukoba Luke Vukalovića sa crnogorskim dvorom, 1862. i pristanka Vukalovića da sarađuje sa Turskom i Austrijom, Crna Gora je postavila Zimonjića kao svog čoveka za Hercegovinu. Pošto ga je 1864, knjaz Nikola postavio za senatora, stalno se nastanio na Grahovu.
U velikom ustanku u Hercegovini (1875—1878) Zimonjić je bio jedan od najpoznatijih ustaničkih vođa. Posle okupacije Hercegovine (1878.) austrougrske vlasti su ga postavile za kajmakama u Gacku. S tog položaja povukao se posle četiri meseca zbog neslaganja sa agrarnom politikom okupatora.
26. nedelja[uredi izvor]
Sima Milutinović Sarajlija (Sarajevo, 3. oktobar 1791 — Beograd, 30. decembar 1847) je bio srpski pesnik i Njegošev učitelj. U društvu beogradskih književnih ljudi u početku druge polovine XIX veka Sima je bio pretpostavljan Gunduliću dok je Gete o njemu napisao dve stranice pohvala.
27. nedelja[uredi izvor]
Petar Kočić (Stričići kod Banje Luke, 29. jun 1877 — Beograd, 27. avgust 1916) je bio srpski pesnik, pisac i političar. Rođen je u selu Stričići na Zmijanju, na planini Manjači kod Banje Luke, u današnjoj Republici Srpskoj (Bosna i Hercegovina).
28. nedelja[uredi izvor]
Sveti đakon Avakum ili Sveti đakon Avakum Beogradski, prepodobni mučenik, rođen je 1794. godine u Knešpolju kod manastira Moštanice. Kršteno ime mu je bilo Lepoje, dok prezime nije sačuvano.
U ranoj mladosti odlazi u manastir Moštanicu, gde se kod duhovnika Genadija pripremao za monaški postrig i, konačno, zakaluđerio.
Pošto su Turci u krvi 1809. ugušili bunu u tom kraju, srpsko stanovništvo, a sa njima i Iguman Genadije sa sinom, kao i đakon Avakum sa majkom napuštaju Moštanicu, koja će zatim biti razorena, i prelaze u manastir Trnovo, kod igumana Pajsija.
Tokom Hadži-Prodanove bune 1814., koja je, na kraju, dovela do delimične samouprave u Srbiji, Miloš Obrenović je pomogao Turcima da uguše pobunu uz uslov da se ovi ne svete preživelim ustanicima (osim Hadži-Prodana i njegove braće). Međutim, posle ugušenja pobune, Turci su pohvatali oko 300 viđenijih Srba i poubijali (odsecanjem glave ili nabijanjem na kolac). Među uhvaćenima su bili i iguman Pajsije, iguman Genadije, sin mu Stojan i đakon Avakum, koji su oterani u Beograd i tamo okovani u kuli Nebojši, podno Kalemegdana. Igumana Pajsija su odmah, sa većim brojem drugih Srba, Turci nabili na kolac za primer ostalim neposlušnim stanovnicima tadašnjeg Beogradskog pašaluka. Posle toga je došao red na igumana Genadija i njegovog sina Stojana, kao i na đakona Avakuma.
Pred izvođenje iz tamnice, Turci zarobljenim Srbima ponudiše da pređu u islam i da tako sačuvaju svoju glavu. U strahu za svoj i sinovljev život, iguman Genadije prihvati, pa se prozva Mula Salija, a sin njegov, Stojan, Redžep. Avakum, pak odbi ovu ponudu. Po narodnom predanju, koje je zabeleženo u epskim narodnim pesmama, Sveti Avakum je odgovorio rečima:
Nema vjere bolje od hrišćanske! Srb je Hristov, raduje se smrti; A sud strašni čeka i vas Turke, Pa vi čin'te što je vama drago! A skoro će Turci dolijati, Bog je svedok i njegova pravda
29. nedelja[uredi izvor]
Jezdimir — Jezda Dangić (rođen 4. maja 1897. Bratunac — streljan 1947. Sarajevo, NR BiH, FNR Jugoslavija) je bio pravnik, žandarmerijski oficir, komandant u činu majora jedinice Dvorske žandarmerije, koja je bila zadužena za obezbeđenje kraljevske porodice, njihovih objekata kao i vladinih ministara i zdanja u Kraljevini Jugoslaviji.
Major Dangić je u Drugom svetskom ratu bio načelnik Komande Istočne Bosne i Hercegovine Jugoslovenske vojske u Otadžbini i vođa Srpskog ustanka od avgusta 1941. do aprila 1942. godine u Istočnoj Bosni koja se tada nalazila u sastavu NDH. Protiv majora Dangića i srpskih ustanika nemačko-hrvatske okupacione snage su preduzele više neprijateljskih ofanziva, tokom jedne, janauara 1942. njegove snage su pretrpele značajne gubitke u ljudstvu i teritoriji, ali ga nisu uništile. Tada mu Nemačka vojna komanda okupirane Srbije na čelu sa generalom Paulom Baderom, čije su snage bile zadužene za ovaj prostor NDH, nude pregovore o statusu istočne Bosne, koje je u dogovoru sa ostalim srpskim vođama ustanika prihvatio.
Početkom februara 1942. u Beogradu su održani pregovori između vođe srpskih ustanika majora Jezdimira Dangića sa jedne strane i nemačkih vojni vlasti u Srbiji i predstavnika vlasti NDH sa druge strane, dok je posrednik bila vlada Milana Nedića. Ovi pregovori su ubrzo propali jer je zvaničan Zagreb uputio protestnu notu u Berlinu uz obrazloženje da se deo teritorija NDH kao međunarodno priznate države ne može odvajati od njene celine, posle čega je i nemačka komanda u Srbije obaveštena da prekine pregovore svake vrste sa pobunjenicima.
Nakon ovog hrvatske-nemačke snage preduzimaju najveću do tada ofanzivu na srpske ustanike na čelu sa majorom Dangićem aprila 1942. pod šifrovanim nazivom Operacija Trio čiju je glavnu udurnu snagu predstavljala hrvatska Crna legija pod komandom Jure Francetića koja je izvršila masovne zločine nad srpskim civilima i zarobljenim četnicima u selu Stari Brod na reci Drini. Tokom ove ofanzive nemačke snage zarobljavaju majora Dangića i odvode u zarobljeništvo u logor Strij u Poljskoj. Avusta 1944. major Dangić uspeva da pobegne iz zarobljeništva i pridružuje se poljskom pokretu otpora tokom Varšavskog ustanka u kome ima značajne zasluge. Nakon sloma ustanka zarobljava ga Crvena armija koja ga kao osobu od visokog značaja sprovodi u zloglasni zatvor Lubljanku u Moskvu a potom su ga isporučili FNR Jugoslaviji u kojoj je na vlast došla KPJ na čelu sa J. B. Titom. Osuđen je na kaznu smrti i pogubljen je u Sarajevu 1947.
30. nedelja[uredi izvor]
Dr Mladen Stojanović je rođen 7. aprila 1896. godine u Prijedoru, Bosna i Hercegovina (tada Austrougarska). Po zanimanju je bio ljekar. Kao član KPJ bio je aktivan i prije početka Drugog svjetskog rata. U NOB je stupio 1941., a poginuo je 1942. godine u selu Jošavka. Za narodnog heroja proglašen je 7. jula 1942. godine.
Mladen je rođen u pravoslavnoj srpskoj porodici. Otac, Simo Stojanović je bio pravoslavni sveštenik. Kao đak Mladen je završavao razred po razred gimnazije u Tuzli i sve više iskazivao ljubavi prema svojoj rodnoj grudi i njenom narodu, koji je bio okupiran od strane Austrougarske. Kao đak tuzlanske gimnazije pripadao je naprednoj omladini, povezanoj sa Mladom Bosnom.
22. juna 1941. godine ustaše su dr Mladena Stojanovića uhapsile kao komunistu i zatvorile u Prijedoru sa još 40 talaca. 17. jula 1941. godine zapalivši slamu u zatvorskoj ćeliji i iskoristivši zabunu stražara, uspio je da pobjegne...
31. nedelja[uredi izvor]
Branko Ćopić (Hašani, 1. januar 1915-Beograd, 26. mart 1984) je bio jugoslovenski književnik. Osnovnu školu završio je u rodnom mjestu, nižu gimnaziju u Bihaću, a učiteljsku školu pohađao je u Banjoj Luci i Sarajevu, te je završio u Karlovcu. Na Filozofskom fakultetu u Beogradu diplomirao je 1940. godine. Prvu priču objavljuje 1928. godine, a prvu pripovijetku 1936. Djela su mu prevođena na engleski, njemački, francuski i ruski. Bio je član Srpske akademije nauka i umjetnosti i Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine. Izvršio je samoubistvo, skokom sa mosta na Savi u Beogradu 26. marta 1984. godine.
U Ćopićevim delima doniniraju teme iz života ljudi iz Bosanske krajine i Narodnooslobodilačkog rata.
32. nedelja[uredi izvor]
Osman Đikić (Mostar, 7. januar 1879 — Mostar, 30. mart 1912), bio je srpski pjesnik, autor drama, publicista i političar iz Bosne i Hercegovine.
Rođen je u Mostaru u građanskoj porodici, gdje je završio nižu gimnaziju. Zbog toga što se javno izjašnjavao da je Srbin, austrougarske vlasti su ga istjerale iz petog razreda gimnazije, pa je školovanje nastavio u Beogradu, odatle je otišao u Carigrad, pa u Beč, gdje je završio Trgovačku akademiju. Još dok je bio gimnazijalac počeo se družiti sa mostarskim pjesnicima okupljenim oko lista Zora, Aleksom Šantićem, Svetozarom Ćorovićem i Jovanom Dučićem, pod čijim je uticajem počeo da piše pjesme. Do kraja života u svom književnom i javnom djelovanju uvijek je iskazivao svoje nepokolebljivo srpstvo. Bio je bankarski činovnik u Zagrebu, Brčkom i Mostaru. Osnivač je kulturnog društva bosanskohercegovačke muslimanske mladeži Gajret, koje je prosrpski usmjeravao, a godine 1909. izabran je za sekretara ovog društva.
33. nedelja[uredi izvor]
Sava Vladislavić Raguzinski ili „grof Raguzinski ili Ilirski“ (rus. Са́вва Луки́ч Рагузи́нский-Владиславич, граф Рагузинский или Иллирийский; Jasenik, 1668. - Sankt Peterburg 1738) je bio srpski trgovac i avanturista, koji je kasnije otišao u Rusiju i ušao u službu ruskog cara Petra Velikog. Poverene su mu mnoge diplomatske misije u Carigradu, Rimu i Pekingu. Njegovo najznačajnije delo bio je Kjahtinski dogovor, koji je regulisao odnose Rusije i Kine sve do sredine 19. veka.
34. nedelja[uredi izvor]
Dr Vladimir Ćorović (Mostar, 27. oktobar 1885 — , 12. april 1941) je bio srpski istoričar i redovni član Srpske kraljevske akademije.
Od septembra 1909. godine Ćorović je živeo u Sarajevu, radeći najpre kao kustos, a zatim kao upravnik biblioteke u Zemaljskom muzeju. Nakon atentata Gavrila Principa, 28. juna 1914. u Sarajevu, Ćorovića su uhapsile austrougarske okupacione vlasti. Na poznatom banjalučkom „veleizdajničkom“ procesu, čiji je prvooptuženi bio Vasilj Grđić. Novi austrougarski car i kralj Karlo IV, pod snažnim pritiskom svetske javnosti, izvršio je 1917. godine zamašnu amnestiju političkih zatvorenika, pa je Ćorović pušten iz zatvora u Zenici, gde je uglavnom izdržavao kaznu. Tada se nastanio u Zagrebu, pa je sa grupom jugoslovenski usmerenih pisaca (Niko Bartulović, Ivo Andrić i Branko Mašić) uređivao časopis „Književni Jug“.
U to vreme je počela njegova zapažena saradnja sa jugoslovenskim političarima u raznim zemljama, a naročito u Austrougarskoj, kao i pripremanje dokumentarne Crne knjige (Beograd-Sarajevo, 1920) o stradanju i patnjama srpskog naroda u Bosni i Hercegovini. U ulozi delegata u privremenom narodnom predstavništvu, Ćorović je bio prisutan 1. decembra 1918. godine u Beogradu na svečanom proglašenju ujedinjenja Srba, Hrvata i Slovenaca u zajedničku državu.
Od 1919. godine, kada je izabran za vanrednog profesora na Filozofskom fakultetu, Ćorović je neprestano živeo u Beogradu. Velikim ličnim radom, izvanrednim naučnim rezultatima, stvorio je redak ugled i uticaj i izuzetnu karijeru: 1921. postao je redovni profesor na Filozofskom fakultetu, za dopisnog člana Srpske kraljevske akademije izabran je 1922, a za redovnog 1934. godine. Dve godine bio je i rektor Beogradskog univerziteta, tokom školske 1934/35 i 1935/36 godine.
Posle napada Nemaca na Jugoslaviju, napustio je Beograd i krenuo u emigraciju zajedno sa više tadašnjih istaknutih jugoslovenskih političara, ali je avion kojim su putovali oboren 12. aprila 1941. godine iznad Grčke. U toj nesreći poginuo je i Vladimir Ćorović.
35. nedelja[uredi izvor]
.jpg)
Gavrilo Princip (Obljaj, kod Bosanskog Grahova, 25. jul 1894 — Terezin, 28. april 1918) bio je član Mlade Bosne koji se zalagao za okončanje austrougarske vladavine u Bosni i Hercegovini. U 19 godini života, izvršio je atentat na austrijskog nadvojvodu Franca Ferdinanda i njegovu suprugu Sofiju u Sarajevu 28. juna 1914. godine. Princip i saučesnici u atentatu uhapšeni su i predstavljeni kao nacionalističko tajno društvo, koje je pokrenulo Julsku krizu, a koja je doprinijela izbijanju Prvog svjetskog rata.
Na suđenju, Princip je izjavio: „Ja sam jugoslovenski nacionalista, težim za ujedinjenjem svih Jugoslovena, pod bilo kakvim političkim oblikom i za njihovim oslobođenjem od Austrije”. Princip je osuđen na dvanaest godina zatvora, što je bila maksimalna kazna za njegovu starosnu dob, a kaznu je služio u tvrđavi Terezin. Preminuo je 28. aprila 1918. godine od tuberkuloze, uzrokovane lošim zatvorskim uslovima koji su već prouzrokovali gubitak desne ruke.
36. nedelja[uredi izvor]
Ivo Andrić je bio srpski i jugoslovenski književnik i diplomata Kraljevine Jugoslavije. Dobio je Nobelovu nagradu za književnost 1961. godine za roman Na Drini ćuprija (1945). Bio je član Srpske akademije nauka i umetnosti.
37. nedelja[uredi izvor]
Petar Popović, zvani Pecija (1826—1875) je rođen od oca Petra i majke Ilinke u selu Bušević u Krupskoj. Većinu života proveo je u gradu Kostajnici.
Petar je sam naučio pisati i čitati, a osim srpskog govorio je i turski jezik. Ne priznavajući otomansku državu Petar u 22. godini odlazi u hajduke i od tada do kraja života aktivno se bori protiv turske države. U jesen 1858. zajedno sa hajdučkim harambašom Petrom Garačom iz Strigove, diže veliku bunu u Knešpolju i pred Kostajnicom gradi šanac poznat kao „Pecijin šanac“. Hajducima se pridružuje i narod, pa se na šancu odigrava žestoka bitka između Turaka i ustanika. Nakon duge i teške borbe Turci su uspjeli ustanike natjerati preko rijeke Une u Kostajnicu gdje se većina predala austrijskim stražama. Pecija i Garača sa još 300-tinjak ustanika se nisu predali već su prešli preko mosta nazad među Turke i potisnuvši ih nazad, tako da su Turci umakli u Pastirevo. Ova buna je u narodu poznata kao Kostajnička ili Pecijina buna, a rjeđe kao Knešpoljska buna..
Poslije Kostajničke bune Turci su dva puta hvatali peciju. U Carigradu je bio osuđen na smrt, sa presudom da bude pogubljen u svom kraju jer je „tamo najviše zla počinio“. Na putu u rodni kraj Pecija je pobjegao Turcima kod Kragujevca, gdje se i zadržao i dobio mjesto stražara u topolivnici. Tu je ostao sve do novog ustanka u Bosanskoj Krajini 1875. godine. 29. avgusta 1875. godine. pogodilo ga je tursko tane i na mjestu ga ubilo., a deset godina nakon pogibije Pecijine su kosti prenešene i pohranjene kod manastira Moštanica podno Kozare blizu Kozarske Dubice.
38. nedelja[uredi izvor]
Mehmed Sokolović (tur. Sokollu Mehmet Paşa; oko 1505 — 11. oktobar 1579), u narodu poznatiji kao Mehmed-paša Sokolović, je bio veliki vezir u Osmanskom carstvu. Rođen je kao Bajica - Bajo Nenadić. Poreklom Srbin iz Hercegovine rođen u selu Sokolovići blizu gradića Rudo. Kao dečak školovao se u manastiru Mileševa.
39. nedelja[uredi izvor]
Filip Višnjić (1767 — 1834) je jedan od najpoznatijih srpskih guslara i tvoraca srpskih narodnih pjesama.
Filip Višnjić je rođen na Majevici, u selu Gornja Trnova, kod Ugljevika. Oslepevši od velikih boginja još kao dete, Višnjić je postao profesionalni pevač. S guslama u rukama je putovao po čitavom bosanskom pašaluku, pa i dalje, sve do Skadra. Po selima i na manastirskim saborima pevao je Srbima, a prolazeći kroz gradove pevao je na dvorovima turskih prvaka. Dve publike tražile su različite pesme tako da je Višnjić imao dva različita repertoara, jedan za svoje hrišćanske a drugi za muslimanske slušaoce. Njegove pesme o Svetom Savi karakteristične su za manastirski, hagiografski repertoar slepih pevača.
40. nedelja[uredi izvor]
Mehmed Meša Selimović (Tuzla, 26. april 1910 — Beograd, 11. jul 1982) je bio istaknuti srpski i jugoslovenski pisac iz Bosne i Hercegovine, koji je stvarao u drugoj polovini 20. veka.
Rođen je 26. aprila 1910. godine u Tuzli. U rodnom gradu završio je osnovnu školu i gimnaziju. Godine 1930. upisao se na studijsku grupu srpskohrvatski jezik i jugoslovenska književnost Filozofskog fakulteta u Beogradu. Diplomirao je 1934. godine, a od 1935. do 1941. godine radi kao profesor Građanske škole, a potom je 1936. postavljen za suplenta u Realnoj gimnaziji u Tuzli.
Prve dve godine rata živeo je u Tuzli, gde je bio uhapšen zbog saradnje sa Narodnooslobodilačkim pokretom, a u maju 1943. godine prešao je na oslobođenu teritoriju. Tada je postao član Komunističke partije Jugoslavije i član Agitprop-a za istočnu Bosnu, potom je bio politički komesar Tuzlanskog partizanskog odreda.
41. nedelja[uredi izvor]
Vaso Pelagić (Gornji Žabar (današnje Pelagićevo), 1833. - Požarevac 1899.) je bio predstavnik utopijskog socijalizma kod Srba u drugoj polovini XIX vijeka, prosvjetni radnik i narodni ljekar.
Poslije 2 godine boravka u Rusiji, vratio se u Banjaluku i postao je upravnik Srpsko pravoslavne bogoslovije, koja je bila i prva srednja škola u Bosni. Za školske potrebe i radi širenja prosvjete u narodu štampao je 1867. godine u Beogradu „Rukovođu za srpsko-bosanske, hercegovačke, starosrbijanske i makedonske učitelje“.
Učestvuje u Srpskom ustanku u Hercegovini i Bosni, koji je izbio 1875. godine, i piše "Program ustaških prava" i druge memorandume za srpske ustanike.
Svojim idejama koje je objavio u svojim knjigama, brošurama i novinskim člancima (mada pisanim sa određenom dozom naivnosti), je puno uticao na radničke i seljačke mase na prostorima Srbije, Hrvatske, BiH, Crne Gore i Bugarske.
42. nedelja[uredi izvor]
Pavle Radenović (?-1415) je bio knez iz redova Pavlovića koji je bio jedan od najmoćnijih velikaša u kraljevini Bosni na prelazu iz XIV u XV vek. Bio je sin Radena Jablanića koji je imao posede u istočnoj Bosni oko Krivaje i Prače. Kao jedan od proverenih ljudi u kraljevstvu, zajedno sa Vlatkom Vukovićem (?-1392) 1391. godine zauzima Konavle, koje su do tada držali Sankovići. Posle smrti Tvrtka I (ban 1353. – 1377, kralj 1377 — 1391) aktivno je učestvovao u smenjivanju i postavljanju kraljeva Bosne i za njegove vlasti su Pavlovići postali najmoćnija velikaška porodica uz Kosače i Vukčiće. Ubijen je u zaveri kralja Ostoje (prva vlada 1398 — 1404, druga vlada 1409 — 1418), vojvode Sandalja (1392 — 1435) i Zlatonosovića tokom lova na Parenoj poljani kraj Bobovca, posle čega ga je nasledio nastariji sin Petar I (1415 — 1420).
43. nedelja[uredi izvor]
Goran Bregović (Sarajevo, 22. mart 1950) je muzičar i tekstopisac, vođa Orkestra za svadbe i sahrane. Bio je član nekadašnjeg Bijelog dugmeta, jedne od najpopularnijih rok grupa u tadašnjoj Jugoslaviji krajem 1970-ih i polovinom 1980-ih godina. Bregović je bio vođa i jedini stalni član grupe za sve vreme njenog postojanja. Nakon raspada grupe, Bregović je komponovao za umetnike poput Igija Popa i Sesariju Evoru. Takođe je komponovao muziku za filmove Emira Kusturice.
44. nedelja[uredi izvor]
Aleksa Šantić (Mostar, 27. maj 1868. — 2. februar 1924, Mostar), jedan od najvećih srpskih i bosanskohercegovačkih pesnika. Otac mu je umro dok je bio mali, tako da je veći deo mladosti proveo u porodici strica. Imao je dva brata i jednu sestru. Pošto je živeo u trgovačkoj porodici, ukućani nisu imali dovoljno razumevanja za njegov talenat. Završio je trgovačku školu u Trstu i Ljubljani i potom se vratio u Mostar.
Iz Trsta se - piše Ćorović - vratio u Mostar 1883. i tu zatekao „neobično mrtvilo“, koje je bilo posledica „nedavnog ugušenog hercegovačkog ustanka protiv Austrije“. Bio je „prvo vreme prilično povučen“, vodio knjige u očevoj trgovini i čitao „listove i knjige do kojih je mogao u Mostaru doći“. Nekoliko godina kasnije započeo je svoj književni i društveni rad.
45. nedelja[uredi izvor]
Rajko Petrov Nogo (Borija, opština Kalinovik, 13. maj 1945) srpski je pjesnik, esejista i književni kritičar.
Redovni je član Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske i član Senata Republike Srpske. Član je Udruženja književnika Srbije.
- „Nije sve propalo kad propalo sve je.“
46. nedelja[uredi izvor]
Risto T. Proroković Nevesinjac (Nevesinje, 1869 — Nevesinje, 28. april 1908.) je bio srpski pisac i istoričar.
Jedan od veoma istaknutih Nevesinjaca u periodu nakon oslobođenja od Turaka. Već nakon završene osnovne škole pojavljivao se svojim člancima u raznim srpskim listovima, a kasnije je štampano i nekoliko njegovih knjiga. Baveći se nacionalnim i javnim radom 1891. dao je podstrek za osnivanje Srpskog pjevačkog društva Zastava. Bio je njegov utemeljivač, predsjednik i društveni horovođa. U njegovoj kući je bila otvorena prva osnovna škola u Nevesinju gdje je i sam predavao. Zbog svoje rodoljubive djelatnosti bio je hapšen i zatvaran od austrijskih vlasti, te je 1896. godine pobjegao u Crnu Goru, a dvije godine kasnije prešao u Srbiju, u Pirot, gdje je pokrenuo politički list Nevesinje, koji je ubrzo prestao izlaziti. Iz Pirota prelazi u Beograd gdje živi duže vrijeme.
Kada je teško obolio, na preporuku Jovana Skerlića pošao je za Dubrovnik. Nakon što je bolest uznapredovala, prenesen je u Nevesinje 27. aprila 1908. godine gdje je i umro istog dana.
Nevesinjska osnovna škola danas nosi njegovo ime.
Književni rad mu je vezan isključivo za Hercegovinu i Crnu Goru. Na tom polju se istakao istorijskim spisima, pripovijetkama i jednom dramom.
47. nedelja[uredi izvor]
Ivan Franjo Jukić je bio bosanski franjevac, prosvetitelj, pesnik, putopisac i etnograf. Pisao je i pod pseudonimima Filip Kunić i Slavoljub Bošnjak.
48. nedelja[uredi izvor]
Nikola Pejaković Kolja (Banja Luka, 16. septembar 1966) je srpski reditelj, glumac, scenarista i muzičar.
Rođen je 16. septembra 1966. godine u Banja Luci. Posle završene Srednje likovne škole upisao je Fakultet dramskih umetnosti u Beogradu, odsek pozorišne režije. Dobitnik je nagrada: za najbolju režiju na 7. međunarodnom festivalu komedije „Mostarska liska“ za režiju predstave „Narodni poslanik“, najbolju režiju na 54. sterijinom pozorju, plaketu udruženja građana „Grad“ za razvoj pozorišne scene u Republici Srpskoj i režiju predstave „Narodni poslanik“.
Bio je član benda Kolja i Smak Belog Dugmeta.
49. nedelja[uredi izvor]
Stefan Tomašević (oko 1438 — 1463) je bio srpski vladar iz dinastije Kotromanića, koji je bio poslednji despot Srbije (21. mart 1459 — 30. jun 1459) i kralj Srba, Bosne, Primorja, Humske zemlje, Donjih Kraja, Usore, Soli, Podrinja i Zapadnih strana (10. jul 1461-jun 1463). Tokom svoje kratkotrajne vladavine je pred nadmoćnom otomanskom vojskom bez borbe predao Smederevo i srpsku despotovinu, a potom i kraljevinu Bosnu posle opsade Ključa. Predao se Mahmud paši Anđeloviću uz obećanje da će mu biti pošteđen život, ali je bio izveden pred sultana Mehmeda II (1451 — 1481) u Jajcu i tu je na licu mesta pogubljen po njegovoj naredbi.
50. nedelja[uredi izvor]
Slobodan Princip Seljo (Hadžići, kod Sarajeva, 25. maja 1914 — Šćepan polje, kod Foče, maj 1942), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
Rođen je 25. maja 1914. godine u mestu Hadžićima, kod Sarajeva. Njegov otac Jovo, bio je rođeni brat Gavrila Principa - pripadnika „Mlade Bosne“ i atentatora na austrougarskog prestolonaslednika Franca Fredinanda, 1914. godine.
U toku napada Nemačke na Kraljevinu Jugoslaviju, 6. aprila 1941, Princip je služio kao rezervni potporučnik Vojske Kraljevine Jugoslavije. Posle kapitulacije, izbegao je zarobljavanje i vratio se u Sarajevo, gde je aktivno radio na pripremama ustanka. Juna 1941. imenovan je za člana Vojnog rukovodstva za BiH, a u julu iste godine postao je komandant Oblasnog vojnog štaba za sarajevsku oblast. Ubrzo nakon toga, zajedno sa Hasanom Brkićem, Slavišom Vajnerom i drugim partijskim aktivistima otišao je na Romaniju, gde je pokrenuo opštenarodni ustanak. Pod njegovom komandom formiran je Romanijski partizanski odred i izvedene su prve oružane akcije na Romaniji, a kasnije i borbe za oslobođenje Rogatice. Početkom februara 1942. godine, imenovan je za komandanta Operativnog štaba NOV I PO za istočnu Bosnu.
U toku Treće neprijateljske ofanzive, razboleo se od pegavog tifusa, od čega je i umro. Sahranjen je u Grobnici narodnih heroja u spomen-parku Vraca, na Trebeviću, kod Sarajeva.
51. nedelja[uredi izvor]
Vlatko Vuković Kosača (? - 1392) bio je gospodar Huma i jedan od najboljih vojskovođa kralja Tvrtka I.
Predvodio je bosansku vojsku u pobedi nad Turcima kod Bileće 1388. godine. Našao se na čelu odreda koji je kralj Bosne poslao knezu Lazaru i oni su činili levo krilo srpske vojske u Kosovskom boju koje je bilo pod udarom Bajazita I. Vlatko je sa sobom poneo i jedan top koji je dobio od svog suseda Dubrovačkog kneza, pošto se nalazio u dobrim odnosima sa Dubrovačkom republikom i taj top će kasnije činiti jedino srpsko artiljerijsko oružje u Kosovskom boju. Lazar je njemu prepustio komandu nad levim krilom koje su činile trupe kralja Bosne. Posle okončanja boja vratio se u kraljevinu Bosnu donevši sa sobom vest o srpskoj pobedi, na osnovu čega je zatim Tvrtko slao izveštaje o hrišćanskoj pobedi u čiju slavu su zvonila crkvena zvona u Parizu.
Vlatko je vladao Humom u drugoj polovini XIV veka i na tom mestu je nasledio svog oca velikog vojvodu Vuka, a od bliže rodbine imao je brata Hranu, čiji ga je sin Sandalj kasnije nasledio. Jedan je od rodonačelnika vlastelinske porodice Kosača koja je vladala tim oblastima i odani vazal i saradnik kralja Tvrtka I.
Umro je 1392. godine. Na groblju blizu današnjeg sela Boljuni, nedaleko od Stoca u Hercegovini nalazi se krst sa natpisom datiran u kraj XV veka. Na grobu za koji se pretpostavlja da je njegov je isklesano:
Ase leži dobri junak i čoek Vlatko Vuković. Piše Semorad
52. nedelja[uredi izvor]
Dimitrije Mitrinović (Donji Poplat, 1887 — Ričmond kod Londona, 1953) je bio srpski avangardni kritičar, teoretičar, filozof, esejist, pesnik i prevodilac.
Radio je u uredništvu Bosanske vile (1910 — 1913). Prvi svetski rat proveo je u Londonu, gde je pokrenuo i uređivao časopis New Age (Novo doba), koji je kasnije prerastao u časopis New Europe. Mitrinović je takođe i inicijator Antibarbarus kluba, Adlerovog društva za studije individualne psihologije.
Prvu svoju pesmu, Lento doloroso, objavio je u Bosanskoj vili 1905, pod pseudonimom M. Dimitrijević, pod kojim je i kasnije uglavnom objavljivao poeziju. Pored tog, koristio je i pseudonim Anticus.
Pored Bosanske vile, objavljivao je pesme i u časopisima: Brankovo kolo (1906 — 1907, 1909 — 1911), Delo (1906), Nova iskra (1906-1907), Srđ (1906-1908), Srpski književni glasnik (1906, 1908, 1911), Slovenski jug (1908), Vardar (1910), Zora (1910), Hrvatski đak (1908-1909, 1911), Odjek (1912), Savremenik (1911).
Mitrinović je tvorac futurističkog manifesta u srpskoj književnosti (Estetske kontemplacije, Bosanska vila, 1913).