13. avgust
13. avgust (13.08.) je 225. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (226. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 140 dana.
Događaji[uredi | uredi izvor]
| avgust | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | 3 | 4 | |||
| 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
| 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
| 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
| 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | |
- 1521 — Španski konkistador Ernan Kortes je nakon tromesečne opsade zauzeo astečki grad Tenočtitlan i zarobio kralja Kvotemoka.
- 1532 — Vojvodstvo Bretanja je pripojeno Francuskoj.
- 1624 — Francuski kralj Luj XIII za premijera postavio kardinala Rišeljea.
- 1792 — Francuski revolucionari uhapsili članove kraljevske porodice tri dana po ukidanju monarhije i zbacivanja kralja Luja XVI.
- 1806 — Srpski ustanici su porazili osmanlijsku vojsku u bici na Mišaru.
- 1814 — Ujedinjeno Kraljevstvo i predstavnici Nizozemske republike su potpisali sporazum kojim su Holanđanima vraćene teritorije u posedu pre Napoleonovih ratova osim Rta dovre nade.
- 1860 — Kotorski atentat - ubistvo knjaza Danila Petrovića Njegoša od strane Todora Kadića u Kotoru.
- 1868 — U Peruu i Ekvadoru serija zemljotresa usmrtila oko 25.000 ljudi.
- 1898 — Američke snage u Špansko-američkom ratu zauzele Manilu.
- 1898 — Karl Gustav Vit je otkrio 433 Eros, prvi otkriveni asteroid blizak Zemlji.
- 1914 — Putnički brod SS Baron Gauč udario je u morsku minu 8 mi (13 km) od Rovinja usmrtivši 250 putnika.
- 1923 — Mustafa Kemal Ataturk postao prvi predsednik Turske. Tokom vladavine, do smrti, 1938, sproveo radikalne reforme u zemlji, približivši Tursku Evropi.
- 1961 — Vlasti Istočne Nemačke zatvorile granicu između Istočnog i Zapadnog Berlina kod Brandenburške kapije i počele izgradnju 155 km dugačkog zida prema granici sa Zapadnom Nemačkom.
- 1964 — U Ujedinjenom Kraljevstvu izvršene poslednje smrtne kazne vešanjem dva zatvorenika u Liverpulu i Mančesteru, osuđenih na smrt zbog ubistva.
- 1993 — Više od 120 ljudi poginulo kada se u Tajlandu srušio šestospratni hotel.
- 1998 — Švajcarske banke i jevrejske grupe postigli sporazum kojim je predviđena suma od milijardu i 250 miliona dolara kompenzacije za žrtve holokausta u Drugom svetskom ratu.
- 2001 — Politički lideri Makedonaca i Albanaca u Ohridu potpisali mirovni sporazum kojim su okončani višemesečni sukobi u Makedoniji.
- 2003 — Libija i porodice žrtava bombaškog napada na avion Pan Ama nad jezerom Lokerbi u Velikoj Britaniji, oko 20 godina ranije, postigli dogovor o nadoknadi štete od 2,7 milijardi dolara. U eksploziji aviona stradalo 270 osoba.
- 2003 — Nepoznate osobe su ubile dvoje srpske dece u selu Goraždevac dok su se kupali u reci Bistrici.
- 2008 — Ruska vojska je zauzela grad Gori tokom rata u Gruziji.
Rođenja[uredi | uredi izvor]
- 1814 — Anders Jonas Angstrem, švedski fizičar. (prem. 1874)
- 1867 — Džordž Bendžamin Laks, američki slikar i ilustrator. (prem. 1933)
- 1871 — Karl Libkneht, nemački socijalistički političar. (prem. 1919)
- 1888 — Džon Logi Berd, škotski inženjer i pronalazač, poznat po tome što je izveo prvi prenos TV slike. (prem. 1946)
- 1899 — Alfred Hičkok, engleski reditelj, producent i scenarista. (prem. 1980)
- 1912 — Salvador E. Lurija, italijansko-američki mikrobiolog, dobitnik Nobelove nagrade za fiziologiju ili medicinu (1969). (prem. 1991)
- 1913 — Makarios III, kiparski arhiepiskop i političar, 1. predsednik Kipra. (prem. 1977)
- 1918 — Frederik Sanger, britanski biohemičar, dvostruki dobitnik Nobelove nagrade za hemiju (1958, 1980). (prem. 2013)
- 1926 — Fidel Kastro, kubanski komunistički revolucionar i državnik. (prem. 2016)
- 1935 — Živko Čingo, makedonski pripovedač, romanopisac i dramaturg. (prem. 1987)[1]
- 1948 — Milan Radulović, srpski književnik i političar. (prem. 2017)
- 1952 — Gorica Popović, srpska glumica i pevačica.
- 1955 — Pol Gringras, engleski reditelj, producent i scenarista.
- 1962 — Džon Slateri, američki glumac i reditelj.
- 1963 — Šridevi, indijska glumica i producentkinja. (prem. 2018)
- 1968 — Zlatan Stipišić, hrvatski muzičar.
- 1970 — Alan Širer, engleski fudbaler.[2]
- 1972 — Sanja Radan, srpska TV voditeljka.
- 1975 — Hana Jovčić, srpska glumica i violinistkinja.
- 1982 — Sebastijan Sten, rumunsko-američki glumac.
- 1984 — Niko Kranjčar, hrvatski fudbaler.
- 1984 — Aljona Bondarenko, beloruska teniserka.
- 1986 — Stanko Barać, hrvatski košarkaš.
- 1986 — Nemanja Protić, srpski košarkaš.
- 1990 — Demarkus Kazins, američki košarkaš.
- 1991 — Aleksandar Kačaniklić, švedski fudbaler.
- 1992 — Lukas Mora, brazilski fudbaler.
- 1993 — Viktor Rašović, srpski vaterpolista.
- 1996 — Saša Lukić, srpski fudbaler.
Smrti[uredi | uredi izvor]
- 613 — Fabija Eudokija, prva supruga vizantijskog cara Iraklija.
- 1826 — Rene Laenek, francuski lekar, izumeo stetoskop (rođ. 1781).
- 1863 — Ežen Delakroa, francuski slikar, predstavnik romantizma u francuskom slikarstvu (rođ. 1798).
- 1882 — Vuk Vrčević, srpski sakupljač narodnih umotvorina i diplomata (rođ. 1811).
- 1910 — Florens Najtingel, engleska medicinska sestra, osnovala prvu školu za bolničarke.
- 1912 — Žil Masne, francuski kompozitor. (rođ. 1842).
- 1917 — Eduard Buhner, nemački hemičar, dobitnik Nobelove nagrade. (rođ. 1860)
- 1946 — Herbert Džordž Vels, engleski književnik. (rođ. 1866).
- 1984 — Tigran Petrosjan, jermenski šahista i šampion sveta u šahu (rođ. 1929).
- 1985 — Slobodan Aligrudić, istaknuti srpski i jugoslovenski glumac (rođ. 1934).
- 2009 — Les Pol, američki gitarista džez muzike (rođ. 1915).
- 2018 — Zvonko Bego, jugoslovenski fudbaler (rođ. 1940).
Praznici i dani sećanja[uredi | uredi izvor]
Vidi još[uredi izvor]
- ^ „ČINGO Živko”. Enciklopedija Srpskog narodnog pozorišta. Pristupljeno 22. 1. 2024.
- ^ „Timeline: Alan Shearer's career”. BBC News. 21. 4. 2006. Pristupljeno 10. 8. 2020.