29. oktobar

29. oktobar (29.10.) je 302. dan godine po gregorijanskom kalendaru (303. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 63 dana.

Događaji

oktobar
P	U	S	Č	P	S	N
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30	31

• 588 — Težak zemljotres pogodio Antiohiju, jedan od najvećih gradova Istočnorimskog carstva.
• 1814 — Prvi parni ratni brod „Fulton“, koji je konstruisao Robert Fulton, porinut u njujorškoj luci.
• 1881 — U Japanu osnovana prva nacionalna politička stranka.
• 1888 — U Carigradu potpisana Konvencija o Sueckom kanalu, prema kojoj „kanal treba da bude slobodan i otvoren, za vreme rata i u vreme mira, za sve trgovačke i ratne brodove, bez obzira na razlike u zastavama“.
• 1918 — Hrvatski sabor posle raspada Austrougarske u Prvom svetskom ratu proglasio raskid državno-pravnog odnosa s Habzburškom monarhijom i proglasio pristupanje Hrvatske Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca.
• 1923 — Turska je proglašena republikom nakon raspada Osmanskog carstva.
• 1929 — Krah Njujorške berze, poznat kao „crni utorak“, označio početak velike krize koja je uzdrmala temelje američke privrede, a kasnije se proširila na ceo svet. Industrijska proizvodnja pala u razvijenim zemljama na nivo sa početka veka, a bez posla ostalo 26 miliona ljudi.
• 1941 — U Osijeku su ustaše streljale šestoricu Jevreja zbog davanja priloga za "Crvenu pomoć"
• 1956 — Napadom izraelske vojske na Sinajsko poluostrvo je počela Suecka kriza.
• 1961 — Sirija je istupila iz Ujedinjene Arapske Republike.
• 1964 — Ujedinjena Republika Tanganjika, Zanzibar i Pemba promenila naziv u Tanzanija.
• 1969 — Student Univerziteta Kalifornije je poslao prvu poruku na Arpanetu, preteči Interneta, prema računaru na Stanforskom istraživačkom institutu.
• 1996 — U Beču održana aukcija oko 8.000 slika, skulptura i ostalih umetničkih dela koja su od austrijskih Jevreja u Drugom svetskom ratu oteli austrijski i nemački nacisti. Prihod dodeljen ljudima koji su preživeli holokaust.
• 1998 —
  • Komisija za istinu Južne Afrike predala izveštaj predsedniku Nelsonu Mandeli u kom su bivši predsednik Bota, Mandelina bivša supruga Vini, Butelezi i Afrički nacionalni kongres optuženi za kršenje ljudskih prava.
  • Veteran američke astronautike Džon Glen u 77. godini spejs-šatlom „Diskaveri“ ponovo poleteo u kosmos, 36 godina posle svoje prve kosmičke misije.
• 1999 — Iranski predsednik Muhamed Hatami završio posetu Parizu, prvu od 1979, a tokom koje je apelovao na globalnu toleranciju i bolje povezivanje sa Zapadom.
• 2000 — Više od 30.000 ljudi demonstriralo protiv neonacista u nemačkom gradu Diseldorfu.
• 2001 —
  • Japan usvojio kontroverzan zakon koji dozvoljava japanskim oružanim snagama, prvi put posle Drugog svetskog rata, da budu angažovane u inostranstvu kao podrška američkim napadima u Avganistanu.
  • Pod pritiskom pakistanskog predsednika zatvoreno 12 pripadnika Islamskog militarističkog pokreta radi istrage o oružanom napadu na jednu hrišćansku crkvu, u kom je ubijeno 16 osoba.
• 2015 — Vlasti NR Kine nakon 36 godina ukinule zakon o politici jednog deteta.

Rođenja

• 1507 — Fernando Alvarez de Toledo, španski vojskovođa, vojvoda od Albe. (prem. 1582)
• 1891 — Fani Brajs, američka glumica, komičarka i pevačica. (prem. 1951)
• 1897 — Jozef Gebels, nemački nacistički političar. (prem. 1945)
• 1909 — Ivan Bek, srpski fudbaler. (prem. 1963)
• 1910 — Alfred Dž. Ajer, engleski filozof i pisac. (prem. 1989)
• 1929 — Jevgenij Primakov, ruski političar i diplomata, premijer Rusije (1998—1999). (prem. 2015)
• 1943 — Dušan Ivković, srpski košarkaš i košarkaški trener. (prem. 2021)
• 1947 — Ričard Drajfus, američki glumac.
• 1957 — Den Kastelaneta, američki glumac.
• 1956 — Milivoj Nenin, je srpski, univerzitetski profesor i dopisni član Srpske akademije nauka i umetnosti.
• 1963 — Džed Brofi, novozelandski glumac.
• 1964 — Stevan Stevanović, srpski fudbalski golman.
• 1967 — Igor Pervić, srpski glumac i muzičar. (prem. 2019)
• 1967 — Rufus Suel, engleski glumac.
• 1970 — Edvin van der Sar, holandski fudbalski golman.
• 1970 — Filip Koku, holandski fudbaler i fudbalski trener.
• 1971 — Vinona Rajder, američka glumica i producentkinja.
• 1972 — Gabrijela Junion, američka glumica i spisateljica.
• 1972 — Ksenija Mijatović, srpska pevačica.
• 1973 — Robert Pires, francuski fudbaler.
• 1974 — Albert Nađ, srpski fudbaler i fudbalski trener.
• 1974 — Oliver Kovačević, srpski fudbalski golman.
• 1975 — Aleksandra Jeftanović, srpska TV voditeljka.
• 1976 — Milena Govič, američka glumica, rediteljka, muzičarka i plesačica.
• 1979 — Igor Duljaj, srpski fudbaler i fudbalski trener.
• 1980 — Ben Foster, američki glumac.
• 1981 — Ruslan Rotan, ukrajinski fudbaler i fudbalski trener.
• 1987 — Tuve Lu, švedska muzičarka.
• 1988 — Ana Foks, američka pornografska glumica.
• 1989 — Primož Roglič, slovenački biciklista i ski skakač.
• 1993 — Indija Ajsli, američka glumica.
• 1993 — Sara Jovanović, srpska pevačica.
• 1997 — Lens Strol, kanadski automobilista, vozač Formule 1.

Smrti

• 1321 — Stefan Uroš II Milutin, srpski kralj iz dinastije Nemanjića.
• 1889 — Nikolaj Černiševski, ruski pisac, književni kritičar i revolucionar.
• 1911 — Džozef Pulicer, američki novinski magnat.
• 1932 — Žozef Babinski, francusko-poljski neurolog. (rođ. 1857).
• 1950 — Gustav V, švedski kralj.
• 2002 — Dragan Malešević Tapi, srpski slikar.
• 2007 — Frane Matošić, hrvatski fudbaler. (rođ. 1918)
• 2010 — Vojislav Korać, srpski istoričar umetnosti i akademik (rođ. 1924).
• 2014 — Majkl Sata, predsednik Zambije
• 2015 — Ranko Žeravica, jugoslovenski i srpski košarkaški trener (rođ. 1929).

Praznici i dani sećanja

• 1923 — Turska proglašena republikom, a general Mustafa Kemal Ataturk postao prvi predsednik.
• 1969 — Uspostavljena prva udaljena veza između dva kompjutera na univerzitetima Stanford i Kalifornija. Taj događaj označava početak ere Interneta.

Vidi još

• Spisak datuma
• Spisak godina
• Spisak decenija
• Spisak vekova
• Spisak milenijuma