17. decembar

17. decembar (17.12.) je 351. dan godine po gregorijanskom kalendaru (352. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 14 dana.

Događaji

decembar
P	U	S	Č	P	S	N
						1
2	3	4	5	6	7	8
9	10	11	12	13	14	15
16	17	18	19	20	21	22
23	24	25	26	27	28	29
30	31

• 497. p. n. e. — Hram na Rimskom forumu je posvećen bogu Saturnu; godišnjica ovog događaja se se obeležava kao Saturnalije.
• 1531 — Po naređenju pape Klementa VII, u portugalskoj prestonici Lisabonu ustanovljena inkvizicija.
• 1538 — Papa Pavle III iz rimokatoličke crkve isključio engleskog kralja Henrija VIII, koji se prethodno proglasio poglavarem Anglikanske crkve.
• 1583 — Vojska Ernesta Bavarskog je u Kelnskom ratu porazili vojsku Gebhard fon Valdburga u opsadi Godesberga.
• 1903 — Braća Vilbur i Orvil Rajt izvela prvi uspešan let avionom u istoriji vazduhoplovstva. Njihova letjelica „Flajer I“ nad peščanim dinama blizu mesta Kiti Hok u Severnoj Karolini, u SAD, uzletela četiri puta, zadržavši se u vazduhu najduže 59 sekundi.
• 1908 — Posle pobede Mladoturske revolucije, održana prva sednica parlamenta Otomanskog carstva.
• 1926 — U državnom udaru u Litvaniji, vojska je zbacila demokratski izabranog predsednik Kazisa Grinijusa i na njegovo mesto postavila Antanasa Smetonu.
• 1939 — U zalivu La Plata kod Montevidea u Drugom svetskom ratu potonuo nemački bojni brod „Admiral Graf fon Špe“, koji je prethodno bio oštećen u bici s britanskim krstaricama. Kapetan broda Hans Langsdorf potom izvršio samoubistvo.
• 1948 — U pokušaju da ponovo uspostavi vlast u Indoneziji, koja je 1945. proglasila nezavisnost, Holandija napala Indoneziju, njene trupe upale u glavni grad Džakartu i uhapsile predsednika Sukarna i druge indonežanske lidere. Sporazumom u Hagu 1949. Holandija priznala suverenitet Indonezije.
• 1960 — Vojnici odani etiopskom caru Hajle Selasiju su ugušili pokušaj državnog udara koji je počeo 13. decembra.
• 1973 — Arapski ekstremisti ubili 32 osobe na aerodromu u Rimu, kada su bacili bombu na avion kompanije „Pan Ameriken“ i iz mitraljeza izrešetali zgradu terminala.
• 1983 — Privremena irska republikanska armija je detonirala automobil-bombu ispred robne kuće Herods u Londonu, ubivši šest osoba i ranivši još oko 90.
• 1983 — U diskoteci u Madridu u požaru poginule 83 osobe.
• 1985 — Vojna vlada Ugande i pripadnici gerilaca potpisali mirovni ugovor kojim su podelili vlast i okončali gotovo petogodišnji građanski rat.
• 1989 — U Rumuniji izbile masovne demonstracije protiv diktatorskog režima Nikolae Čaušeskua, u kojima je poginulo oko 1.000 ljudi. Nemiri koji su počeli u Temišvaru i Aradu potom zahvatili Bukurešt i proširili se na celu zemlju. Čaušesku i njegova žena Elena uhvaćeni u begu 22. decembra, osuđeni na smrt i streljani.
• 1989 — Prva epizoda Simpsonovih Simpsons Roasting on an Open Fire je emitovana u SAD.
• 1990 — Na prvim demokratskim izborima u Haitiju za predsednika izabran populistički sveštenik Žan Bertran Aristid.
• 1991 — Savet ministara Evropske zajednice je usvajanjem nove Deklaracije o Jugoslaviji odlučio da prizna nezavisnost svih jugoslovenskih republika koje prihvate kriterijume za priznavanje novih država u istočnoj Evropi i Sovjetskom Savezu.
• 1992 — Skupština Republike Srpske na Palama izabrala Radovana Karadžića za prvog predsednika Republike Srpske.
• 1995 — Vođa delegacije Republike Srpske na mirovnim pregovorima u Dejtonu Slobodan Milošević odbio da poslanicima Skupštine RS podnese izveštaj o mirovnim pregovorima na kojima je postignut sporazum o okončanju rata u BiH.
• 1996 — Pobunjenici peruanskog levičarskog gerilskog pokreta "Tupak Amaru" zauzeli japansku ambasadu u Limi, zapretivši da će pobiti 490 talaca ako vlasti Perua ne oslobode iz zatvora 300 pripadnika njihovog pokreta.
• 1997 — Minski centar UN objavio da u Bosni i Hercegovini ima još 750.000 do milion nagaznih mina i da je tokom 1996. i 1997. od eksplozija mina povređeno oko 1.000 ljudi, među njima velik broj dece.
• 1999 — Nemački, američki i istočnoevropski zvaničnici zaključili istorijski sporazum o nadoknadi za prinudan rad za vreme nacističke Nemačke, 54 godine posle Drugog svetskog rata.
• 2000 — U Ženevi održana konferencija o novom programu zaštite prava glumaca i njihovog rada u filmskoj i TV industriji, muzičkim spotovima i na Internetu, kojoj su prisustvovali delegati iz oko 90 zemalja.
• 2000 — U Sava-centru u Beogradu održava premijera crtanog filma Kiriku i veštica, čija sinhronizacija je prva srpska zvanična bioskopska sinhronizacija.
• 2001 — Naoružani komandosi upali u Nacionalnu palatu na Haitiju, u Porto Prensu i ubili dva policajca i dva prolaznika pre nego što je policija uspela da zauzme zgradu.
• 2002 — Skupština Jugoslavije ratifikovala Dejtonski sporazum, potpisan 1995, kojim je okončan rat u Bosni.

Rođenja

• 1749 — Domeniko Čimaroza, italijanski kompozitor. (prem. 1801)
• 1770 — Ludvig van Betoven, nemački kompozitor. (prem. 1827)
• 1778 — Hamfri Dejvi, engleski hemičar. (prem. 1829)
• 1908 — Vilard Frenk Libi, američki fizički hemičar, dobitnik Nobelove nagrade za hemiju (1960). (prem. 1980)
• 1930 — Armin Miler Štal, nemački glumac, reditelj, scenarista, slikar i pisac.
• 1936 — Papa Franja.
• 1944 — Bernard Hil, engleski glumac.
• 1946 — Aljoša Vučković, srpski glumac.
• 1946 — Ljiljana Lašić, srpska glumica.
• 1946 — Judžin Levi, kanadski glumac, komičar, producent, reditelj i scenarista.
• 1947 — Ves Studi, američki glumac i producent.
• 1949 — Dušan Mitošević, srpski fudbaler i fudbalski trener. (prem. 2018)
• 1953 — Bil Pulman, američki glumac.
• 1961 — Sara Dalin, engleska muzičarka, najpoznatija kao članica grupe Bananarama.
• 1961 — Dragan Petrović, srpski glumac.
• 1965 — Jasna Šekarić, srpska strelkinja.
• 1971 — Igor Kokoškov, srpski košarkaški trener.
• 1971 — Artur Petrosjan, jermenski fudbaler i fudbalski trener.
• 1971 — Antoan Rigodo, francuski košarkaš i košarkaški trener.
• 1974 — Feliks Lajko, mađarski muzičar i kompozitor.
• 1974 — Sara Polson, američka glumica.
• 1975 — Mila Jovović, američka glumica, muzičarka i model.
• 1975 — Nemanja Kojić Kojot, srpski muzičar.
• 1977 — Arno Kleman, francuski teniser.
• 1982 — Stefan Lazme, gabonski košarkaš.
• 1988 — Filip Kasalica, srpski fudbaler.
• 1990 — Bojan Subotić, srpski košarkaš.
• 1992 — Badi Hild, bahamski košarkaš.

Smrti

• 1830 — Simon Bolivar, južnoamerički revolucionar, vojskovođa i državnik. (rođ. 1783)
• 1907 — Vilijam Tomson, 1. baron Kelvin, britanski fizičar. (rođ. 1824)
• 1909 — Leopold II, belgijski kralj. (rođ. 1835)
• 1964 — Viktor Franc Hes, austrijsko-američki fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku. (rođ. 1883)
• 1977 — Spasenija Cana Babović učesnica Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politička radnica SFRJ i SR Srbije, junak socijalističkog rada i narodni heroj Jugoslavije. (rođ. 1907)
• 2011 — Sezarija Evora, pevačica sa Zelenortskih Ostrva. (rođ. 1941)
• 2011 — Kim Džong Il, severnokorejski vođa. (rođ. 1941. ili 1942)

Praznici i dani sećanja

• Srpska pravoslavna crkva danas proslavlja
  • Sveta velikomučenica Varvara
  • Prepodobni Jovan Damaskin

Vidi još

• Spisak datuma
• Spisak godina
• Spisak decenija
• Spisak vekova
• Spisak milenijuma