4. avgust
4. avgust (4.08.) je 216. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (217. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 149 dana.
Događaji[uredi | uredi izvor]
| avgust | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | 3 | 4 | |||
| 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
| 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
| 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
| 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | |
- 1578 — Pokušaj Portugalije da zauzme Maroko propao je porazom u bici kod Alkazarkivira, u kojoj su poginuli portugalski kralj Sebastijan, kralj od Feza i mavarski pretendent na presto.
- 1704 — U Ratu za špansko nasleđe, englesko-holandske snage su zauzele španski grad Gibraltar.
- 1789 — Parlament Francuske je, tokom Francuske revolucije, ukinuo sve privilegije feudalaca.
- 1791 — Potpisan je Svištovski mir kojim je određena granica između Austrije i Otomanskog carstva.
- 1870 — Završen šahovski turnir u Baden-Badenu, Nemačka pobedom Adolfa Andersena.
- 1914 — Nemačke trupe napale su Belgiju, Ujedinjeno Kraljevstvo je objavilo rat Nemačkoj, a SAD su proglasile neutralnost. Početak opsade Liježa.
- 1916 — Danska je za 25 miliona dolara ustupila SAD deo Zapadnoindijskih ostrva, uključujući Devičanska ostrva.
- 1936 — Premijer Grčke Joanis Metaksas je suspendovao parlament i ustav i uspostavio Četvrtoavgustovski režim.
- 1944 — U skrovištu u Amsterdamu Gestapo je uhapsio porodicu Frank i još četvoro Jevreja i deportovao ih u koncentracioni logor. Posle rata otkriven je dnevni 14-godišnje devojčice Ane Frank, koji predstavlja jedan od najpotresnijih dokumenata o stradanju Jevreja u Drugom svetskom ratu.
- 1954 — Britanski supersonični borbeni avion „Elektrik Lajtning P-1“ izveo je svoj prvi let.
- 1983 — Betino Kraksi je, kao prvi socijalista, preuzeo dužnost premijera Italije, postigavši rekord u dužini opstanka jedne italijanske vlade posle Drugog svetskog rata.
- 1992 — Milioni crnaca okončali su dvodnevni generalni štrajk protiv vlade belaca u Južnoj Africi, tokom kojeg je ubijeno 30 ljudi.
- 1993 — Japanske vlasti izvinile su se zvanično ženama koje su tokom Drugog svetskog rata služile kao seksualne robinje japanskim vojnicima.
- 1993 — Snage Vojske Republike Srpske su osvojile sve ključne položaje na planini Igman iznad Sarajeva i zatvorile obruč oko grada.
- 1994 — Nakon što je Skupština Republike Srpske odbila mirovni plan Kontakt grupe za Bosnu, SR Jugoslavija je prekinula političke i ekonomske odnose sa Republikom Srpskom i zatvorila granicu na reci Drini.
- 1995 — Hrvatska vojska je, u operaciji „Oluja“, ušla u srpsku enklavu (Republika Srpska Krajina), zonu pod zaštitom UN. Preko 250.000 Srba napustilo je svoje domove i krenulo, u najvećem izbegličkom talasu u Evropi od Drugog svetskog rata, prema Bosni i SR Jugoslaviji.
- 1999 — U katastrofalnim poplavama u Kini poginulo je više od 400 ljudi, a dva miliona ostalo je bez domova.
- 2000 — Britanska kraljica majka Elizabeta proslavila je u Londonu 100. rođendan, kao prva ličnost iz kraljevske porodice koja je proživela ceo jedan vek.
- 2001 —
- Palestina je izdala zvanično saopštenje o obustavi oružanih napada na Izrael. Ovaj poziv bez presedana ukazao je na neslaganje između palestinskih zvaničnika i militantne palestinske struje oko osvete zbog izraelskih napada.
- Predsednici Severne Koreje i Rusije, Kim Džong Il i Vladimir Putin, potpisali su deklaraciju po kojoj se Severna Koreja mora pridržavati moratorijuma o raketnim probama do 2003. godine.
Rođenja[uredi | uredi izvor]
- 1792 — Persi Biš Šeli, engleski pesnik, jedan od najznačajnijih predstavnika engleskog romantizma. (prem. 1822)
- 1859 — Knut Hamsun, norveški književnik, dobitnik Nobelove nagrade za književnost (1920). (prem. 1952)
- 1884 — Anri Korne, francuski biciklista. (prem. 1941)
- 1890 — Marko Maletin, srpski profesor, sekretar Matice srpske, urednik Letopisa Matice srpske, upravnik Vojvođanskog arhiva i Narodnog pozorišta Dunavske banovine. (prem. 1968)[1]
- 1900 — Elizabet Bouz-Lajon, britanska kraljica. (prem. 2002)
- 1901 — Luj Armstrong, američki džez muzičar i povremeni glumac. (prem. 1971)
- 1904 — Helen Kejn, američka pevačica i glumica. (prem. 1966)
- 1910 — Žorž Skrigin, učesnik Narodnooslobodilačke borbe, reditelj, scenarista i fotograf-umetnik. (prem. 1997)
- 1912 — Raul Valenberg, švedski arhitekta, biznismen, diplomata i humanitarac. (prem. 1945)
- 1935 — Vojislav Maksimović, srpski pisac, esejista i istoričar književnosti.[2]
- 1936 — Milenko Maticki, srpski novinar i književnik. (prem. 2001)
- 1937 — Slobodan Ivković, srpski košarkaš i košarkaški trener. (prem. 1995)
- 1943 — Laura Bjađoti, italijanska modna kreatorka. (prem. 2017)
- 1955 — Bili Bob Tornton, američki glumac, komičar, reditelj, scenarista i muzičar.
- 1961 — Barak Obama, američki pravnik i političar, 44. predsednik SAD.[3]
- 1965 — Fredrik Rejnfelt, švedski ekonomista i političar, premijer Švedske (2006—2014).[4]
- 1965 — Mihael Skibe, nemački fudbaler i fudbalski trener.
- 1969 — Maks Kavalera, brazilski muzičar, najpoznatiji kao pevač i gitarista grupe Sepultura.
- 1972 — Predrag Đorđević, srpski fudbaler.
- 1981 — Megan Markl, američka glumica.
- 1981 — Abigejl Spenser, američka glumica.
- 1983 — Greta Gervig, američka glumica, rediteljka, scenaristkinja i producentkinja.
- 1985 — Lidija Bačić, hrvatska pevačica.
- 1992 — Dilan Spraus, američki glumac
- 1993 — Stefan Janković, srpsko-kanadski košarkaš.
- 1994 — Emilija Baranac, srpsko-kanadska glumica i model.
- 1994 — Met Tomas, američki košarkaš.
- 1995 — Bruna Markezine, brazilska glumica i model.
- 1995 — Marko Tejić, srpski košarkaš.
- 2003 — Marko Milovanović, srpski fudbaler.
Smrti[uredi | uredi izvor]
- 1875 — Hans Kristijan Andersen, danski pisac, najpoznatiji kao pisac bajki. (rođ. 1805)
- 1890 — Ivan Mažuranić, hrvatski pesnik, lingvista i političar. (rođ. 1814)[5]
- 1948 — Mileva Marić Ajnštajn, srpska fizičarka i matematičarka. (rođ. 1875)
- 1962 — Merilin Monro, američka glumica, pevačica, model i zabavljačica. (prem. 1926)
- 1977 — Ernst Bloh, nemački filozof, začetnik filozofije utopizma. (rođ. 1885)
- 1981 — Melvin Daglas, američki glumac. (rođ. 1901)
- 2019 — Svetislav Vuković, srpski radijski i TV voditelj, novinar i tekstopisac. (rođ. 1936)
- 2020 — Rajko Dujmić, hrvatski muzičar, najpoznatiji kao vođa grupe Novi fosili. (rođ. 1954)
Praznici i dani sećanja[uredi | uredi izvor]
- Srpska pravoslavna crkva slavi:
Vidi još[uredi izvor]
- ^ „Dr Marko Maletin”. arhivvojvodine.org.rs. Arhivirano iz originala 03. 02. 2022. g. Pristupljeno 3. 2. 2022.
- ^ Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 455.
- ^ „President Barack Obama”. The White House. 26. 10. 2009. Arhivirano iz originala 26. 10. 2009. g. Pristupljeno 1. 8. 2020.
- ^ „FACTBOX-Swedish PM Fredrik Reinfeldt”. Reuters (na jeziku: engleski). 26. 6. 2009. Pristupljeno 1. 8. 2020.
- ^ Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 484.