27. januar
27. januar je dvadeset sedmi dan u godini u Gregorijanskom kalendaru. 338 dana (339 u prestupnim godinama) ostaje u godini posle ovog dana.
Događaji[uredi | uredi izvor]
| januar | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
| 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
| 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
| 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
| 28 | 29 | 30 | 31 | |||
- 447 — Zemljotres je uništio veliki deo Carigradskih zidina.
- 661 — Alijinom smrću okončan je Rašidunski halifat.
- 1785 — Osnovan je Univerzitet Džordžije, prvi državni univerzitet u SAD.
- 1822 — Na skupštini u Epidauru grčki ustanici proglasili nezavisnost Grčke, koju je Turska priznala 1829.
- 1825 — Američki kongres je odobrio stvaranje Indijanske teritorije (u današnjoj Oklahomi), otvorivši put preseljavanju Indijanaca u istočnom delu SAD kroz Put suza.
- 1865 — Španija priznala nezavisnost Perua.
- 1919 — U Mariboru je ubijeno je 13 a ranjeno 60 nenaoružanih građana nemačke nacionalnosti u događaju poznatom kao Mariborska krvava nedelja.
- 1924 — Vlada Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca potpisala u Rimu pakt o prijateljstvu i saradnji sa Italijom i sporazum kojim je Rijeka predata Italiji.
- 1926 — Engleski pronalazač Džon Logi Berd u Londonu prvi put javno demonstrirao televiziju.
- 1942 — Izvršen je Igmanski marš Prve proleterske brigade za vreme Druge neprijateljske ofanzive.
- 1943 — Američko ratno vazduhoplovstvo je izvršilo, u Drugom svetskom ratu, prvi napad na Nemačku celodnevnim bombardovanjem ratne luke Vilhelmshafen.
- 1945 — Sovjetske jedinice su oslobodile Aušvic.
- 1964 — Francuska je uspostavila diplomatske odnose sa Narodnom Republikom Kinom.
- 1967 — Tokom proba za let na Mesec u bazi Kejp Kaneveral tri američka astronauta (Gas Grisom, Edvard Vajt i Rodžer Čafi) poginula u kapsuli svemirskog broda „Apolo 1“ u kom je izbio požar.
- 1967 — Predstavnici 60 zemalja potpisali sporazum o zabrani upotrebe oružja za masovno uništavanje u svemiru.
- 1973 — Potpisivanjem Pariskog mirovnog ugovora stupilo je primirje u Vijetnamskom ratu i okončano vojno angažovanje SAD u toj zemlji. Glavni pregovarači, državni sekretar SAD Henri Kisindžer i severnovijetnamski ministar Le Duk To, dobili iste godine Nobelovu nagradu za mir.
- 1980 — Uz pomoć zvaničnika kanadske vlade, šestoro američkih diplomata koji su izbegli zatvaranje u iranskoj talačkoj krizi je pobeglo u Cirih.
- 1981 — Najmanje 500 ljudi poginulo na indonežanskom feribotu „Tampomas II“ koji je posle požara potonuo u Javanskom moru.
- 1991 — Američka avijacija u Zalivskom ratu počela masovno bombardovanje drugog po veličini iračkog grada Basre.
- 1991 — Poslanici Sobranja izabrali Kiru Gligorova za predsednika Makedonije.
- 1993 — U Nju Delhiju policija upotrebila suzavac da rastera pobunjene Hinduse koji su napali džamiju i muslimane koji su napali hinduski hram i tom prilikom spalili na desetine radnji.
- 1996 — U Nigeru vojnim udarom oboren prvi demokratski izabran predsednik Mahamane Osman.
- 1997 — Uoči Svetosavske litije, u kojoj je te godine učestvovalo više od 100.000 ljudi, povukao se policijski kordon u Kolarčevoj ulici u centru Beograda. Policija i demonstranti stajali neprekidno sedam dana jedni spram drugih tokom protesta zbog falsifikovanja lokalnih izbora u Srbiji u novembru 1996. Demonstranti bučno proslavili završetak akcije „kordonom na kordon“ i krenuli u protestnu šetnju ulicama Beograda.
- 1998 — Evropska unija i NATO izrazili zabrinutost zbog zaoštravanja situacije na Kosovu, gde su učestali sukobi naoružanih Albanaca i srpskih snaga bezbednosti.
- 1999 — Beogradska kancelarija Komesarijata Ujedinjenih nacija za izbeglice saopštila da u 98 sela u centralnom i zapadnom Kosovu više nema srpskog stanovništva.
- 2002 — U seriji eksplozija u vojnom skladištu u Lagosu i požaru izazvanom eksplozijama poginulo više od 1.000 ljudi.
- 2006 — Surčinski aerodrom u Beogradu je preimenovan u Aerodrom Nikole Tesle.
Rođenja[uredi | uredi izvor]
- 1756 — Volfgang Amadeus Mocart, austrijski kompozitor. (prem. 1791)[1]
- 1777 — Lukijan Mušicki, srpski episkop i književnik. (prem. 1837)[2]
- 1832 — Luis Kerol, engleski pisac. (prem. 1898)[3]
- 1836 — Leopold fon Zaher-Mazoh, austrijski pisac. (prem. 1895)[4]
- 1859 — Vilhelm II od Nemačke, nemački car i pruski kralj. (prem. 1941)[5]
- 1885 — Džerom Kern, američki kompozitor, otac modernog mjuzikla. (prem. 1945)[6]
- 1910 — Edvard Kardelj, slovenački i jugoslovenski političar, narodni heroj Jugoslavije. (prem. 1979)[7]
- 1916 — Stjepan Steva Filipović, komandir Kolubarske čete Valjevskog partizanskog odreda, narodni heroj Jugoslavije. (prem. 1942)[8]
- 1921 — Dona Rid, američka glumica i producentkinja. (prem. 1986)[9]
- 1932 — Zoran Prljinčević, srpski fudbaler. (prem. 2013)[10]
- 1936 — Beri Bariš, američki fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (2017).[11]
- 1936 — Semjuel Č. Č. Ting, kinesko-američki fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1976).[12]
- 1940 — Džejms Kromvel, američki glumac.[13]
- 1944 — Nik Mejson, engleski muzičar, najpoznatiji kao suosnivač i bubnjar grupe Pink Floyd.[14]
- 1947 — Branislav Pokrajac, srpski rukometaš i rukometni trener. (prem. 2018)[15]
- 1954 — Marinko Rokvić, srpski pevač. (prem. 2021)[16]
- 1956 — Mimi Rodžers, američka glumica.
- 1957 — Janik Gers, engleski muzičar, najpoznatiji kao gitarista grupe Iron Maiden.[17]
- 1961 — Dragiša Šarić, srpski košarkaš i košarkaški trener. (prem. 2008)
- 1962 — Slobodan Vukosavić, srpski elektrotehničar, akademik i redovni član sastava Srpske akademije nauka i umetnosti.[18]
- 1964 — Bridžet Fonda, američka glumica.[19]
- 1979 — Rozamund Pajk, engleska glumica.[20]
- 1980 — Jirži Velš, češki košarkaš.[21]
- 1980 — Đorđe Pantić, srpski fudbalski golman.[22]
- 1980 — Marat Safin, ruski teniser.[23]
- 1987 — Ivan Paunić, srpski košarkaš.[24]
- 1991 — Aleksandar Ignjovski, srpski fudbaler.[25]
- 1994 — Adin Vrabac, bosanskohercegovački košarkaš.[26]
- 1995 — Emil Rockov, srpski fudbalski golman.[27]
Smrti[uredi | uredi izvor]
- 1807 — Osman Pazvanoglu, turski vojni zapovednik, upravnik Vidinskog pašaluka i prijatelj Rige od Fere. (rođ. 1758)[28]
- 1814 — Johan Gotlib Fihte, nemački filozof. (rođ. 1762)
- 1885 — Miša Anastasijević, srpski trgovac, dobrotvor, rodoljub i učitelj. (rođ. 1803)[29]
- 1901 — Đuzepe Verdi, italijanski kompozitor. (rođ. 1813)[30]
- 1942 — Petar Dobrović, srpski slikar i političar. (rođ. 1890)[31]
- 1972 — Mahalija Džekson, američka gospel pevačica. (rođ. 1911)
- 1980 — Eli Finci, srpski i jugoslovenski književnik, pozorišni i književni kritičar, esejista i prevodilac. (rođ. 1911)[32]
- 1983 — Luj de Fines, francuski glumac i komičar. (rođ. 1914)
- 2006 — Nikica Kalogjera, jugoslovenski i krvatski kompozitor, dirigent, aranžer i muzički producent. (rođ. 1930)[33]
- 2006 — Johanes Rau, nemački političar, predsednik Nemačke (1999—2004). (rođ. 1931)
- 2009 — Džon Apdajk, američki pisac, pesnik, kritičar umetnosti i književni kritičar. (rođ. 1932)[34]
- 2010 — Zelda Rubinstejn, američka glumica i aktivistkinja za ljudska prava. (rođ. 1933)
- 2010 — Džerom Dejvid Selindžer, američki književnik. (rođ. 1919)[35]
- 2012 — Ljiljana Jovanović, srpska glumica. (rođ. 1930)
- 2014 — Pit Siger, američki muzičar i aktivista. (rođ. 1919)
- 2015 — Čarls Hard Tauns, američki fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1964). (rođ. 1915)[36]
- 2017 — Emanuel Riva, francuska glumica i pesnikinja. (rođ. 1927)[37]
- 2021 — Kloris Ličman, američka glumica i komičarka. (rođ. 1926)
- 2023 — Saša Petrović, bosanskohercegovački glumac. (rođ. 1962)
Praznici i dani sećanja[uredi | uredi izvor]
- Srbija:
- Srpska pravoslavna crkva slavi:
- Svetog Savu arhiepiskopa srpskog
- Prepodobne mučenike Oce Sinajske i Raitske
- Svetu Ninu, prosvetiteljku Gruzije
- Rusija:Dan ukidanja opsade Lenjingrada
- Međunarodni dan sećanja na žrtve Holokausta
Vidi još[uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „LibriVox”. librivox.org. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Episkop Lukijan Musicki”. web.archive.org. 2012-07-17. Arhivirano iz originala 17. 07. 2012. g. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Lewis Carroll | Biography, Books, Poems, Real Name, Quotes, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Leopold von Sacher-Masoch”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „William II | emperor of Germany | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Jerome Kern”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Edvard Kardelj”. SANU.
- ^ „Spomenik Stevanu Filipović kod Valjeva”. Srbija Vesti (na jeziku: srpski). 2020-07-12. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Donna Reed”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ Zvezda, Moja Crvena (2018-01-26). „Na današnji dan: Rođen Zoran Prljinčević”. Moja Crvena Zvezda (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Excmo. Sr. Dr. Barry Clark Barish”. Real Academia Europea de Doctores (na jeziku: španski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Samuel C.C. Ting | American physicist | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „James Cromwell”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Nick Mason - DRUMMERWORLD”. www.drummerworld.com. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ Karanović, Jovo (2018-04-05). „IN MEMORIAM - prof. dr Branislav Pokrajac (27.01.1947 – 05.04.2018)”. Fakultet za sport (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Marinko Rokvić Biografija”. Biografija.org (na jeziku: srpski). 2015-11-26. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Janick Gers”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Slobodan N. Vukosavić” (PDF). vukosavic.etf.rs. Pristupljeno 24. 1. 2024.
- ^ „Bridget Fonda”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Rosamund Pike”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „WELSCH, JIRI - Welcome to EUROLEAGUE BASKETBALL”. www.euroleague.net. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Djordje Pantic - Player profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „SAFIN Marat Mihaйlovič”. persons-info.com. Arhivirano iz originala 19. 01. 2022. g. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ j.t.d, ABA liga. „Ivan Paunić > Player : ABA League”. ABA Liga (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Serbia - A. Ignjovski - Profile with news, career statistics and history - Soccerway”. int.soccerway.com. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ j.t.d, ABA liga. „Adin Vrabac > Player : ABA League”. ABA Liga (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Emil Rockov - Player profile 21/22”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „About: Osman Pazvantoğlu”. dbpedia.org. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Miša Anastasijević”. SANU.
- ^ „Giuseppe Fortunino Francesco Verdi”. biography.yourdictionary.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Petar Dobrović Biografija”. Biografija.org (na jeziku: srpski). 2019-05-13. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 197.
- ^ „Nikica Kalogjera”. Discogs (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „John Updike”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Džerom Dejvid Selindžer (Jerome David Salinger)”. biografija.org. Pristupljeno 17. 1. 2022.
- ^ „Charles Hard Townes | American physicist | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Emmanuelle Riva”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ Zakon o državnim i drugim praznicima u Republici Srbiji (zakon na internetu)