31. mart
Appearance
31. mart (31.03) je 90. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (91. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 275 dana.
Događaji
[uredi | uredi izvor]mart | ||||||
P | U | S | Č | P | S | N |
1 | 2 | 3 | ||||
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
- 1146 — Francuski opat Bernard od Klervoa je držao propoved narodu u Vezleu, čemu je prisustvovao kralj Luj VII, ističući potrebu za Drugim krstaškim ratom.
- 1282 — U pobuni Sicilijanaca protiv francuske vlasti pobijeni svi Francuzi na ostrvu.
- 1492 — Fernando V i Izabela I su objavili dekret iz Alhambre naloživši muslimanima i Jevrejima da pređu u katolicizam ili napuste Španiju.
- 1496 — Papa Aleksandar VI sa Svetim rimskim carstvom, Španijom, Venecijom i Milanom formirao Svetu ligu za borbu protiv Turaka.
- 1854 — Japan je sa SAD potpisao sporazum iz Kanagave o otvaranju luka Šimoda i Hakodate za američke trgovce, čime je prekinuo svoju samoizolaciju.
- 1889 — Otvorena je Ajfelova kula, tada najviša građevina na svetu, u okviru Svetske izložbe.
- 1892 — Srbija među prvima u Evropi donela zakon o pomaganju sporta van škola. Gimnastika kao obavezan predmet u školama u Srbiji uvedena zakonom iz 1883.
- 1917 — SAD od Danske preuzele Zapadnoindijska ostrva u Karipskom moru i nazvale ih Devičanska ostrva. Sporazum o kupovini tih ostrva za 25 miliona dolara sklopljen u avgustu 1916.
- 1942 — Zbog pobune indijskih vojnika protiv njihovih britanskih oficira, japanski vojnici su zauzeli Božićno ostrvo bez ikakvog otpora.
- 1948 — Kongres SAD usvojio Maršalov plan za obnovu posleratne Evrope.
- 1959 — Posle neuspešne protivkineske pobune u Lasi, Dalaj Lama pobegao u Indiju, gde je dobio politički azil.
- 1964 — Brazilska vojska je izvela državni udar, zbacila predsednika Žoaa Gularta i uvela vojnu diktaturu koja će trajati 21 godinu.
- 1971 — Američki poručnik Vilijam Keli osuđen na doživotni zatvor zbog masakra civila tokom Vijetnamskog rata u selu Mi Laj, u martu 1968. Kazna kasnije smanjena na 20 godina zatvora.
- 1979 — Britanski razarač „London“ isplovio iz luke u La Valeti, čime su okončane vojne veze Ujedinjenog Kraljevstva i Malte.
- 1983 — U zemljotresu koji je razorio kolumbijski grad Popajan poginulo najmanje 500 ljudi, a 3.000 ostalo bez domova.
- 1986 — Meksički avion "Boing 727", na liniji grad Meksiko-Los Anđeles, srušio se u planinama centralnog Meksika, pri čemu je poginulo svih 166 putnika i članova posade.
- 1991 —
- Na Plitvicama u Hrvatskoj izbio prvi sukob hrvatske policije i naoružanih Srba. Dve osobe poginule, a 20 ih povređeno. Na poziv Predsedništva Jugoslavije, hrvatske snage se povukle, a kontrolu preuzele jedinice JNA. Narednih dana oružani sukobi izbili u okolini Vinkovaca i Vukovara.
- Prve višepartijske izbore u Albaniji dobili komunisti, opozicija pobedila u Tirani i ostalim većim gradovima.
- 1992 — Posetom predsednika Izraela Hercoga španskom kralju Huanu Karlosu obeležena 500. godišnjica progona Jevreja iz Španije.
- 1993 — Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija doneo, prvi put od početka rata u Bosni i Hercegovini, odluku kojom je ovlastio NATO da upotrebi vojnu silu protiv prekršilaca u zoni zabranjenih letova nad Bosnom.
- 1994 — Izrael i Palestinska oslobodilačka organizacija potpisali sporazum o međunarodnim posmatračima u gradu Hebronu na Zapadnoj obali, čime je Izrael prvi put pristao na međunarodno prisustvo na okupiranim teritorijama otkad ih je zauzeo u ratu 1967.
- 2001 — U Holandiji četiri para homoseksualaca sklopila brak na osnovu zakona koji je donela Vlada.
- 2002 — U restoranu u Haifi, lučkom gradu na severu Izraela, bombaš-samoubica usmrtio više od 15 osoba, a 44 ranio.
- 2003 —
- Haški tribunal osudio Mladena Naletilića i Vinka Martinovića na 20 i 18 godina zatvora zbog progona muslimanskog stanovništva u Mostaru 1993.
- Blizu Potočara u Republici Srpskoj sahranjeno prvih 600 žrtava srebreničkog masakra 1995. Sahrani prisustvovalo oko 10.000 Muslimana.
- 2004 —
- Haški tribunal osudio Srbina Darka Mrđu, koji je ranije priznao krivicu, na 17 godina zatvora zbog ubistva oko 200 muslimanskih zarobljenika na planini Vlašić, u avgustu 1992.
- SAD odlučile da „zamrznu“ finansijsku pomoć Srbiji zbog nedovoljne saradnje Beograda sa Haškim tribunalom.
Rođenja
[uredi | uredi izvor]- 1596 — Rene Dekart, francuski filozof, matematičar i naučnik. († 1650)[1]
- 1732 — Jozef Hajdn, austrijski kompozitor. († 1809)[2]
- 1872 — Sergej Djagiljev, ruski baletski koreograf. († 1929)[3]
- 1876 — Borisav Stanković, srpski pisac i dramaturg. († 1927)[4]
- 1888 — Miloš Golubović, srpski slikar. († 1961)[5]
- 1890 — Vilijam Lorens Brag, britanski fizičar i rendgenski kristalograf, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1915). († 1971)[6]
- 1904 — Đorđe Andrejević Kun, srpski slikar i grafičar. († 1964)[7]
- 1906 — Šiničiro Tomonaga, japanski fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1965). († 1979)[8]
- 1914 — Oktavio Paz, meksički književnik, dobitnik Nobelove nagrade za književnost. († 1998).[9]
- 1927 — Vilijam Danijels, američki glumac.[10]
- 1934 — Karlo Rubija, italijanski fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1984).[11]
- 1934 — Ričard Čejmberlen, američki glumac i pevač.[12]
- 1934 — Širli Džouns, američka glumica i pevačica.[13]
- 1943 — Kristofer Voken, američki glumac, pevač, komičar, reditelj, producent, scenarista i plesač.[14]
- 1944 — Blago Zadro, hrvatski vojnik i komandant († 1991)
- 1946 — Hašim Kučuk Hoki, bosanskohercegovački pevač. († 2002)[15]
- 1946 — Lokica Stefanović, srpska balerina, koreografkinja, baletska pedagoškinja i arhitektkinja.[16]
- 1948 — Al Gor, američki političar, 45. potpredsednik SAD, dobitnik Nobelove nagrade za mir (2007).[17]
- 1955 — Angus Jang, australijski muzičar, najpoznatiji kao gitarista grupe AC/DC.[18]
- 1955 — Svetozar Marović, crnogorski pravnik i političar, prvi i jedini predsednik Srbije i Crne Gore.[19]
- 1962 — Zoran Ćirić, srpski pisac.[20]
- 1965 — Rade Tošić, bosanskohercegovački fudbaler.[21]
- 1966 — Ivica Mavrenski, srpski košarkaš i košarkaški trener.[22]
- 1968 — Sezar Sampajo, brazilski fudbaler.[23]
- 1969 — Stiv Smit, američki košarkaš.[24]
- 1971 — Juan Makgregor, škotski glumac i reditelj.[25]
- 1972 — Dejan Koturović, srpski košarkaš.[26]
- 1974 — Stefan Olsdal, švedsko-engleski muzičar, najpoznatiji kao basista i gitarista grupe Placebo.[27]
- 1974 — Miloš Samolov, srpski glumac.[28]
- 1978 — Vivijan Šmit, nemačka pornografska glumica.[29]
- 1982 — Sergej Liščuk, ukrajinski košarkaš.[30]
- 1984 — Damir Mikec, srpski strelac.[31]
- 1986 — Cveta Majtanović, srpska pevačica.
- 1986 — Stevan Reljić, crnogorski fudbaler.
- 1987 — Vojislava Lukić, srpska teniserka.[32]
- 1995 — Aleksa Nikolić, srpski košarkaš.[33]
Smrti
[uredi | uredi izvor]- 1547 — Fransoa I, francuski kralj. (* 1494)[34]
- 1727 — Isak Njutn, engleski fizičar (* 1643)[35]
- 1855 — Šarlota Bronte, engleska književnica (* 1816)[36]
- 1948 — Egon Ervin Kiš, novinar i književnik. (* 1885)[37]
- 1948 — Gerhard Gezeman, nemački slavista, folklorista, književni kritičar i profesor. (rođ. 1888)[38]
- 1963 — Triša Kaclerović, novinar, advokat i političar. (* 1879)[39]
- 1980 — Džesi Ovens, američki atletičar (* 1913)[40]
- 2001 — Kliford Šul, američki fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku. (* 1915)[41]
- 2012 — Zoran Popović, novinar Politike i RTB-a, urednik u Informativnom programu TV Beograd. (* 1929)
- 2016 — Hamdija Jusufspahić, reis-ul-ulema Islamske zajednice Srbije i beogradski muftija (* 1937)[42]
- 2021 — Ivan Klajn, srpski akademik i filolog. (* 1937)[43]
Praznici i dani sećanja
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ John Cottingham; Professor of Philosophy John Cottingham (25. 9. 1992). The Cambridge Companion to Descartes. Cambridge University Press. str. 22. ISBN 978-0-521-36696-0.
- ^ „Joseph Haydn | Biography, Compositions, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Serge Diaghilev | Russian ballet impresario | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Borisav Stanković Biografija”. Biografija.org (na jeziku: srpski). 2018-07-30. Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Milos Golubovic”. Galerija prodaja slika Beli Andjeo Beograd GLAVNI SAJT slike slikar cena (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Sir Lawrence Bragg | British physicist | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Andrejević Kun Đorđe”. SANU.
- ^ „Tomonaga Shin'ichirō | Japanese physicist | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Octavio Paz | Mexican writer and diplomat | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „William Daniels”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Carlo Rubbia | Biography, Nobel Prize, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Richard Chamberlain”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Shirley Jones”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Christopher Walken”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Hašim Kučuk Hoki”. Discogs (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Lokica Stefanovic”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Al Gore”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Angus Young”. geni_family_tree (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Svetozar Marović - Lik i delo - Nedeljnik Vreme”. www.vreme.com (na jeziku: srpski). 2002-02-06. Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Službeni Glasnik | Klub čitalaca | Autor | Zoran Ćirić”. Službeni Glasnik | Klub čitalaca. Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ Strack-Zimmermann, Benjamin. „Rade Tošić (Player)”. www.national-football-teams.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ Zvezda, Moja Crvena (2015-03-31). „Na današnji dan: Rođen Ivica Mavrenski”. Moja Crvena Zvezda (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ Strack-Zimmermann, Benjamin. „César Sampaio (Player)”. www.national-football-teams.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Steve Smith Stats”. Basketball-Reference.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Ewan McGregor”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Dejan Koturovic | FIBA SuproLeague (2001) | FIBA Europe”. www.fibaeurope.com. Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „PLACEBO Stefan Olsdal bio”. www.angelfire.com. Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Milos Samolov”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Vivian Schmitt”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ Eurobasket. „Serhiy Lishchuk Player Profile, Universidad Catolica de Murcia CB, News, Stats - Eurobasket”. Eurobasket LLC. Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Damir Mikec Biography and Olympic Results | Olympics at Sports-Reference.com”. web.archive.org. 2012-08-09. Arhivirano iz originala 09. 08. 2012. g. Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Billie Jean King Cup- Players”. www.billiejeankingcup.com. Arhivirano iz originala 03. 02. 2022. g. Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ Eurobasket. „Aleksa Nikolic Player Profile, RSK Tarvas Rakvere, News, Stats - Eurobasket”. Eurobasket LLC. Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Francis I | king of France | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Isaac Newton | Biography, Facts, Discoveries, Laws, & Inventions | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „Život i rad Šarlote Bronte”. srednjeskole.edukacija.rs. Pristupljeno 17. 1. 2022.
- ^ „Umro Egon Ervin Kiš”. Rádio-televízia Vojvodiny. Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 211.
- ^ „Triša Kaclerović”. www.srpskilegat.rs.
- ^ „Jesse OWENS - Olympic Athletics | United States of America”. International Olympic Committee (na jeziku: engleski). 17. 12. 2018. Pristupljeno 31. 3. 2020.
- ^ International Union of Crystallography Newsletter. American Institute of Physics. 2001. str. 60.
- ^ „Novinska agencija Beta”. Novinska agencija Beta (na jeziku: srpski). Arhivirano iz originala 14. 04. 2016. g. Pristupljeno 2022-02-03.
- ^ „IVAN KLAJN”. sanu.ac.rs. Pristupljeno 17. 1. 2022.